در اين باره بايد دانست؛ دعا در چارچوب حكمت الهى است نه امرى خارج از آن تا با آن منافى باشد؛ يعنى دعا داراى مرز و حدود است چه از حيث آداب، چه از حيث محتوا و آنچه كه از خدا طلب مى كنيم، از اين رو به هر دعايى با هر ويژگى و هر محتوايى توصيه نشده است و نيز تأثيرگذارى دعا بدون حد و مرز نمى باشد. دعا بايد در چارچوب مصالح و مفاسد انسانى باشد؛ يعنى خواستن مصالحى كه خداوند مقرر فرموده و درخواست دورى از مفاسدى كه حضرت حق به ترك آن دستور داده اند و اين يك سنت الهى است و دعا بايد با سنت هاى الهى [حكمت خداوند ]هماهنگ باشد، چنانچه حضرت على (علیه السّلام) مى فرمايد: «ان كرم الله سبحانه لا ينقض حكمة فلذلك لا يقع الاجابة فى كل دعوة»؛[1] «كرم خداوند حكمتش را نقض نمى كند. به همين دليل است كه هر دعايى اجابت نمى شود».
اگر دعا بر خلاف حكمت بالغه الهى باشد نه تنها مؤثر نيست و به رشد آدمى كمك نمى كند؛ بلكه به نزول او مى انجامد و خشم خدا را مى انگيزد.
از خدا، غيرخدا را خواستن*** ظن افزونى است و كلى كاستن[2]
دفتر نشر معارف/مؤلفان:محمدرضا کاشفی و سیّد محمد کاظم روحانی
پی نوشت ها
[1] – غررالحكم، ح 3478.
[2] – مثنوى، دفتر پنجم، 773.