لكنت زبان در بزرگسالان، محدوديتهايى را در انتخاب شغل يا پيشرفت حرفهاى و نيز مشكلاتى در روابط اجتماعى فراهم مىكند.
براى به حداقل رساندن اين محدوديتها و كاهش مشكلات، دو راهكار اساسى پيشنهاد مىشود:
1 – درمان لكنت ؛
2 – پذيرفتن و سازگارى با لكنت.
درمان لكنت
يكى از روشهاى متداول و مؤثر در درمان لكنت، «روش خود درمانگرى» است. اين روش در واقع نوعى رفتار درمانى تلقّى مىشود و بر اين اساس استوار است كه فرد با انگيزهاى قوى و ايجاد تغييرات لازم، در زمينه بازخوردها و نگرشهايش نسبت به لكنت خود، برنامهاى منظم و مشخص داشته باشد و به طور جدى و مصمم اختلالات گوياى خود را اصلاح كند. از آنجا كه لكنت مربوط به فرد است؛ خود او نيز مىتواند تغييرات و اصلاحاتى در رفتار خود ايجاد كند. افراد بزرگسال مىتوانند با استفاده از روش خود درمانگرى، مشكل خود را حل كنند.
براى انجام اين روش سه مرحله را بايد طى كنند:
1 – اضطراب زدايى: ريشه لكنت زبان مىتواند اضطراب باشد؛ بنابراين فرد مبتلا بايد اضطراب زدايى شود.
2 – غلبه بر ترس ؛ از طريق يادگيرى زدايى مىتوان بر ترس غلبه پيدا كرد.
3 – افزايش مهارتهاى اجتماعى.[1]
بدون ترديد با درمان لكنت از طريق روش خود درمانگرى يا ساير روشها بسيارى از مشكلات شما – از جمله روابط اجتماعى و دوستيابى – حل خواهد شد. اما اگر به هر دليلى موفق به درمان لكنت زبان نشديد، نوبت به راه كار دوم (يعنى پذيرش مشكل و كنار آمدن با آن) مىرسد.
گفتنى است افراد صد در صد سالم، بسيار نادر و كمياباند و تقريبا بيشتر افراد، دچار مشكلات جسمانى، روانى و اجتماعى هستند و شما نيز يكى از اين افراد هستيد؛ با اين تفاوت كه مشكل شما لكنت زبان است. بنابراين چارهاى نيست كه انسان خودش را هر چه هست – با همه جنبههاى مثبت و منفىاش – بپذيرد. افرادى كه خود را مىپذيرند بهتر مىتوانند با مشكلات كنار بيايند؛ در غير اين صورت هم با خودشان و هم در روابط اجتماعى، با مشكلات عديدهاى رو به رو مىشوند، مانند هيجانهاى منفى، ترس، رنج، شرم، احساس گناه كارى و… بنابراين تلاش كنيد خود را با همه كاستىها بپذيريد تا راحتتر بتوانيد با ديگران روابط دوستانه برقرار كنيد.
براى اينكه مردم شما را بيشتر دوست بدارند، به راه كارهاى زير عمل كنيد:
1 – به ديگران صميمانه علاقه نشان دهيد ؛
2 – لبخند بزنيد ؛
3 – نام افرادى كه با آنها برخورد داريد، حفظ كنيد (نام يك فرد از نظر او زيباترين و خوشن لحنترين چيزى است كه مىشنود) ؛
4 – شنونده خوبى باشيد و ديگران را تشويق كنيد درباره خودشان با شما حرف بزنيد ؛
5 – درباره علايق ديگران، با آنها صحبت كنيد ؛
6 – كارى كنيد افراد احساس كنند، مهم هستند و اين را صميمانه انجام دهيد.[2]
پی نوشت ها
[1] – براى آگاهى بيشتر ر.ك: غلامعلى افروز، خود درمانگرى لكنت، انتشارات دانشگاه، تهران.
[2] – براى آگاهى بيشتر ر.ك: ديل كارنگى، آيين دوست يابى، نشر پيمان، چاپ اول، 1379.