در فرهنگ محاوره، كلمه مردم اختصاص به مردان ندارد، گاه مىگويند مردان، گاه مىگويند زنان، گاه مىگويند مردم. مردم يعنى همه افراد جامعه، اعم از زن و مرد. اگر گفتند مردان، اين در مقابل زنان است و اگر گفتند زنان، اين در مقابل مردان است.

در فرهنگ محاوره در غرب و شرق عالم مىگويند مردم اين چنيناند، مردم انقلاب كردند، مبارزه كردند. وقتى مىگويند مردم، اختصاصى به مردان ندارد. قرآن كريم هم سه گونه سخن مىگويد، گاهى كه خطاب به عموم جامعه است به مذكر اشاره دارد مثل «اَلَّذينَ» و «اَلْمُؤمِنُون» گاهى كه تعبير به «رجال» دارد، وظيفه اختصاصى مردان را ذكر مىكند، گاهى هم تعبير به «نساء» دارد كه وظيفه اختصاصى زنها را بيان مىكند.

فرهنگ محاوره، فرهنگ مردم است نه مردان و قرآن كريم هم بر اساس همين فرهنگ محاوره سخن مىگويد. گاهى ذات اقدس اله مىفرمايد: مريم (علیهاالسلام) نمونه مردم خوب است، يا آسيه نمونه مردم خوب است: «وَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ»[1] در مورد زن نوح و لوط هم فرمود اينها نمونه مردم بد هستند: «ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ».[2]

ائمه (علیهمالسلام)نمونه مردم خوبند و همه افراد جامعه، چه زن و چه مرد بايد به آنها اقتدا كنند. فاطمه زهرا (علیهاالسلام) هم اين چنين است، نمونه مردم خوب است، نه نمونه زنان خوب. ذات اقدس اله در آيهاى كه تلاوت شد نفرمود نمونه زنان خوب زن فرعون است، نفرمود نمونه زنان خوب مريم است بلكه فرمود: مريم و آسيه نمونه مردم خوب هستند.

پس انسان خوب، نمونه انسانهاى ديگر است چه مرد باشد چه زن. خداوند متعال در سوره مباركه نحل مىفرمايد: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً»[3] اگر كسى داراى جان و عقيده سالم بود و كارهاى صالح انجام داد، زن باشد يا مرد، ما به او حيات طيبه مىدهيم.

در اواخر سوره آل عمران (كه مستحب است انسان موقعى كه براى نماز شب برمىخيزد اين جملات را قرائت كند) آمده است: «فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضِيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ»[4] اگر كسى مؤمن باشد و عمل خير انجام دهد چه زن و چه مرد، اجر او را ضايع نمىكنيم. در سوره مباركه احزاب هم مفصلاً مردان و زنان را كنار هم ذكر مىكند: «إِنَّ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤمِنِينَ وَ الْمُؤمِناتِ وَ  الْقانِتِينَ وَ الْقانِتاتِ…»[5] بنابراين هرگز خطابهاى قرآنى به مردان نيست، خطاب به مردم است.

 

منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی


[1] – سوره تحريم66: آيه 11.

[2] – سوره تحريم 66: آيه 10.

[3] – سوره نحل 16: آيه 97.

[4] – سوره آل عمران 3: آيه 5.

[5] – سوره احزاب 33: آيه 35.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *