پيروزى و غلبه حضرت مهدى(عج) و تشكيل حكومت جهانى، ممكن است به طور اعجاز و خرق عادت انجام يابد و ممكن است با فراهم شدن اسباب و علل ظاهرى باشد و ممكن است به هر دو نوع واقع شود ؛ چنان كه پيشرفت و غلبه پيامبر اكرم و قواى اسلام بر هر دو نوع بود. بر اين اساس مؤلفه ها و عوامل زير در پيروزى سريع و قاطع آن حضرت نقش دارد:
يك. ناگهانى بودن قيام
حضرت مهدى(عج) زمانى ظهور مى كند كه دشمن در غفلت و بى خبرى قرار دارد و با قيام ناگهانى ايشان (بغته)، غافلگير شده و پيروزى هاى سريعى به دست خواهد آورد. در توقيع شريف حضرت آمده است: «پس همانا امر ما به طور ناگهانى خواهد بود».[1]
دو. اصلاح سريع كارها با امدادهاى غيبى
طبق روايات خداوند، حجت خود را در قيام بزرگ و شكوهمندش يارى مى دهد و با انواع امدادهاى غيبى، پيروزى او را آسان و كارهايش را سريع اصلاح مى كند. و رسول خدا (صلی الله علیه وآله) مى فرمايد: «مهدى از ما اهل بيت است خداوند (امر) او را در يك شب اصلاح مى كند».[2]
موارد امدادهاى غيبى خداوند عبارت است از:
2.1 – ايجاد ترس در دل دشمنان
حضرت مهدى(عج) يارى شده با ترس (مؤيد بالرعب) است ؛ يعنى خداوند چنان رعب و ترس او را در دل دشمنان مى اندازد كه قدرت هر عكس العمل شديد و سفاكانه را از آنها سلب مى كند، حتى ترس از سپاهيان آن حضرت، يك ماه جلوتر از حركت آنها بر دشمن حاكم مى شود.
امام صادق (علیه السلام) مى فرمايد: «خداوند… مهدى را به سه لشكر تأييد مى كند… و رعب (يويده ثلاثه اجناد… الرعب)».[3]
2.2 – يارى شده با فرشتگان
از جمله تأييدات و امدادهاى غيبى الهى، كمك فرستادن ملائك براى يارى امام مهدى(عج) و جهاد آنان همراه با حضرت است. در روايتى آمده است: «خداوند او را به سه هزار ملائكه يارى خواهد كرد…»، «هنگامى كه قائم آل محمد ظهور نمايد، خداوند او را به وسيله گروه هاى فرشتگان نشاندار، پياپى، فرود آورده شده و مقرب (بالملائكه المسومين و المردفين و المنزلين و الكروبين) يارى خواهد كرد. جبرئيل، فرشته امين وحى، پيشاپيش آن حضرت و ميكائيل سمت راست و اسرافيل سمت چپ او خواهد بود. ترس و رعب به مسافت يك ماه، پيشاپيش و سمت راست و طرف چپش حركت خواهد كرد و فرشتگان مقرب در كنار او خواهند بود».[4]
2.3 – يارى شده با نيروهاى طبيعى
براى حضرت قائم حتى زمين نيز مهيا و آماده مى شود (تطوى له الارض)[5] بر اين اساس ممكن است خداوند به وسيله نيروهايى چون باد و ديگر نيروهاى طبيعت، حضرت مهدى(عج) را يارى رساند ؛ چنان كه همه نيروهاى طبيعت (باد و صاعقه و…) مسخر حضرت سليمان (علیه السلام) بودند. با تسلط حضرت مهدى(عج) به نيروهاى طبيعت و تصرف در آنها با اذن الهى، پيروزى هايى نصيب ايشان خواهد شد.
در روايتى از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «… (وقتى) قائم ما مهدى ظهور كند، تمام مشركان در روى زمين محو مى شوند، تا جايى كه سنگ به سخن مى آيد و به مؤمن مى گويد: اى مؤمن! درون من كافرى است، مرا بشكن و او را به قتل برسان».[6]
سه. توانمندى و فرماندهى بى نظير امام(عج)
يكى از مهم ترين عوامل پيروزى حضرت مهدى(عج)، صلابت، شجاعت و رهبرى بى نظير آن حضرت در جهاد با دشمنان دين حق است. آن حضرت در اين مصاف سرنوشت ساز هم از توانمندى و نيروى جسمى و شخصى برخوردار است و هم در مديريت و فرماندهى نظامى، مقتدرانه و قاطعانه برخورد مى كند.
امام رضا (علیه السلام) در مورد ايشان مى فرمايد: «قائم كسى است كه وقتى ظهور مى كند، در سن پيران است، ولى به نظر جوان مى آيد. اندامى قوى و تنومند دارد ؛ به طورى كه اگر دست را به سوى بزرگ ترين درخت دراز كند، آن را از ريشه بيرون مى آورد و اگر ميان كوه ها فرياد برآورد، صخره مى شكند و از جا كنده مى شود. عصاى موسى و انگشتر سليمان همراه او است».[7]
اميرمؤمنان على (علیه السلام) مى فرمايد: «پدرم فداى فرزند نيكوترين كنيزان كه (ظالمان و كافران) را خوار و ذليل خواهد كرد و جام زهرآگين به كامشان خواهد ريخت و با شمشير با آنان برخورد خواهد كرد».[8]
چهار. يارى مؤمنان و صالحان
بسيارى از مسلمانان، از پيشتازان و پيشگامان ملت هايى هستند كه به گرد آن خورشيد جهان افروز حلقه مى زنند و زير پرچم او قرار مى گيرند و به يارى مى شتابند. مهم ترين اينان 313 تن از ياران خاص و آن گاه ده هزار نيروى زبده رزمى و… است.
امام صادق (علیه السلام) مى فرمايد: «313 تن از ياران حضرت با او بيعت مى كنند، ولى حضرت در مكه مى ماند تا عدد ياران به ده هزار تن برسد، آن گاه به طرف مدينه حركت مى كند».[9]
پنجم. تسليم شدن مسيحيان
براساس روايات فراوان، حضرت عيسى (علیه السلام) به هنگام قيام امام مهدى(عج) از آسمان فرود مى آيد و به آن گرامى اقتدا مى كند و به امامت او نماز مى گذارد. هم چنين فرماندهى سپاه حضرت را به دست مى گيرد و در سركوبى دشمنان به امام يارى مى رساند. پس از اين واقعه، همه مسيحيان به دستور او زير پرچم امام عصر(عج) وارد مى گردند و اسلام واقعى را مى پذيرند و از طرفداران امام عصر مى شوند. البته مى دانيم كه زمامداران و ملت هاى اروپا و امريكا و بخشى از قاره آفريقا مسيحى اند و تسليم شدن آنان، نقش بسزايى در پيروزى حضرت و بر داشته شدن موانع دارد.
امام باقر (علیه السلام) مى فرمايد: «هنگامى كه ده هزار پيكارگر آگاه، گرد آن حضرت آمدند، ديگر يهودى و مسيحى يافت نمى شود، جز اين كه به او و قيام جهانى اش ايمان مى آورند و او را تصديق مى كنند».[10]
روشن است كه اين دگرگونى عظيم، به سرعت در نظام هاى مختلف جهانى اثر عميق خود را مى گذارد و در تسليم شدن آنان نيز نقش خواهد داشت.
شش. جنگ ها و نابودى دشمنان قبل از ظهور
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «قبل از قيام قائم هر مرگى وجود دارد، مرگ سرخ و مرگ سفيد، تا اينكه از هر هفت نفر، پنج نفر مى ميرند، مرگ سرخ كشته شدن است و مرگ سفيد بيمارى طاعون است».[11]
در روايت ديگرى مى فرمايد: «حضرت خروج نمى كند تا اين كه يك ثلث از مردم كشته شوند و ثلث ديگر از دنيا بروند و ثلث ديگر باقى بمانند».[12]
بنابراين آنچه برخى روايات درباره كشتار فراوان ذكر كرده اند، مربوط به كشتارهاى است كه قبل از قيام حضرت به دست ستمگران واقع مى شود از قبيل جنگ جهانى دوم، جنگ هاى خاورميانه، جنگ هاى دجال و سفيانى، شيوع بيمارى هاى مرموز و… .
هفت. استقبال همگانى و مردمى
ظهور امام مهدى(عج) زمانى اتفاق مى افتد كه مردم در مشكلات و سختى هاى فراوان هستند و با يأس از مكاتب بشرى و حكومت هاى خود، در انتظار قيام منجى موعود به سر مى برند. به همين جهت، در برابر امام مهدى(عج)، سر تسليم و خضوع فرود مى آورند و زمام امور خويش را به دست توانمند و كارگشاى او مى سپارند ؛ بدان اميد كه نجات و نيك بختى بشريت را تضمين نمايد. در عمل نيز چنين خواهد شد و آن حضرت ريشه فقر و ظلم، نابرابرى، فساد و… را بر خواهد كند و حكام جور را عزل خواهد نمود. از طرفى خداوند محبت و عشق حضرت را در دل مردم خواهد افكند و آنان با او بيعت كرده و در گرد او جمع خواهند شد.
در روايتى آمده است: «امت اسلامى به مهدى(عج) مهر مى ورزند و به سويش پناه مى برند ؛ آن چنان كه زنبورهاى عسل به سوى ملكه خود پناه مى برند، عدالت را در پهنه گيتى مى گستراند و…».[13]
پی نوشت ها
[1] – احتجاج، ج 2، ص 326.
[2] – كمال الدين، ج 1، ص 152، ح 15.
[3] – الغيبة نعمانى، ص 198.
[4] – همان، ص 234 ؛ بحارالانوار، ج 52، ص 348.
[5] – منتخب الاثر، ص 468.
[6] – الغيبة نعمانى، ص 229، ح 11.
[7] – كمال الدين، ج 2، ص 48 ؛ كشف الغمه، ج 3، ص 314.
[8] – الغيبة نعمانى، ص 229، ح 11.
[9] – منتخب الاثر، ص 684.
[10] – عبدالهادى الابيارى، العرائس الواضحه، ص 209، قاهره به نقل از امام مهدى از ولادت تا ظهور، ص 696 ؛ و نيز ر.ك: نور الابصاره، ص 155 ؛ معجم احاديث امام مهدى(عج)، ج 5، ص 176.
[11] – معجم الملاحم و الفتن، ج 4، ص 291.
[12] – همان، ص 75.
[13] – منتخب الاثر، ص 598، ح 2.