جدّيت علما در اشتغال به بحث و درس به حدّى عجيب و غريب بوده كه نمى  شود بيان كرد. گفتن آن خيلى مشكل است، مخصوصا محقّقين آنها.

استاد ما(حاج شيخ محمّد حسين اصفهانى ـ رحمه اللّه. معروف به كمپانى.) نقل مى كرد كه تنها يك بار در درس مرحوم آخوند خراسانى شركت ننمودم. علّت آن هم اين بود كه باران شديدى آمده بود و من يقين كردم كه آن مرحوم براى تدريس نمى  آيد؛ زيرا هنگام باريدن باران در جلوى خانه  ى ايشان آب فراوان جمع مى  شد و لذا عبور و مرور از آن قطع مى  شد؛ ولى بعد معلوم شد كه يكى از اهل علم پايش را بالا مى  زند و مرحوم آخوند را پشت مى  گيرد و از آب عبور مى  دهد! با چه مشقّت  ها و سختى  ها عمرى در راه درس و تدريس و بحث گذراندند و هيچ احساس خستگى و فتور نكردند!

يك وقت مرحوم آخوند بر بالاى منبر فرموده بود: اين تدريس فكرِ چهل سال قبل است، ولى رياست نگذاشت فكر كنم.

استاد ما يك مرتبه ى ديگر هم براى درك مجلس درس آخوند با ترن( قطار.) خصوصى و در بست خود را مى رساند. ظاهرا از بغداد به كربلا و از آن جا به نجف؛ ولى همين كه به مجلس درس مى رسد، آخوند ـ رحمه اللّه ـ بسم اللّه درس را شروع مى كند. گويا استاد ما مى دانسته كه درس اوّل در چه مبحثى است، آن را بدون حضور در درس استادش نوشته و به شاگردان حاضر در درس عرضه نموده بود، و درست مطابق درس استاد در آمده بود. در هر حال، استاد ما سيزده سال در درس مرحوم آخوند شركت كرده بود، و دوره ى اصول آخوند ـ رحمه اللّه ـ چهار سال طول مى كشيده است.

منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد1 / محمد حسین رخشاد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *