«عقل» در انديشه اسلامى جايگاه بلند و رفيعى دارد و يكى از منابع بسيار مهم و اساسى، در استنباط احكام و قوانين دينى به شمار مىرود.

به عبارت ديگر، «عقل» در مقابل «شرع» نيست؛ بلكه يكى از اركان و عناصر آن است. طبيعى است حكومت دينى نيز، همواره بايد از عقل و خِرَد در برنامهريزى، قانونگذارى و مسائل اجرايى بهره جويد.

بايد توجّه داشت عقلى از اركان شريعت به شمار مىآيد كه عقل قطعى باشد؛  نه عقل ظنى. در شيوههاى اجرايى و مسائل كاربردى نظام، چه بسا از عقل ابزارى (Instrumental Reason) و ظنى و تجربى (علوم) نيز استفاده شود؛ ولى كاربرد اين گونه رهنمودهاى عقلى، در جايى است كه مغايرتى با تعاليم دينى و ارزشهاى عالى انسانى نداشته باشد. شرح بيشتر اين مطلب در گذشته بيان گرديد.[1]

 

پرسش و پاسخ های دانشجویی پیرامون حکومت دینی/ مؤلف:حمیدرضا شاکرین

دفتر نشر معارف


[1] – براى آگاهى بيشتر ر.ك:

1 – شاكرين، حميدرضا، سكولاريسم، بحث مديريت علمى و فقهى؛

2 – صرامى، سيفالله، مقاله «عقل قطعى منبع استنباط قوانين جامعه و حكومت اسلامى»، مجله حكومت اسلامى، ش 20، سال ششم، شماره دوم، تابستان 80.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *