اگر مسأله ى « استعمال لفظ در بيش از يك معنا » حلّ شود، خيلى از مطالب آيات و روايات حلّ مى شود.
درباره ى «اللَّهُ الصَّمَدُ» (سوره ى اخلاص، آيه ى 2.) در روايت آمده است كه:« عَلىْ خَمْسَةِ أَوْجُهٍ. » ر.ك: معانى الاخبار، ص 6؛ اصول كافى، ج 1، ص 123؛ بحار الانوار، ج 3، ص 220؛ ج 4، ص 187؛ توحيد صدوق، ص 90 و 197؛ مصباح كفعمى، ص 329؛ المقام الأسنى، ص 54.
صمد پنج معنا دارد. يعنى تمام آن معانى مراد است، معانى اى كه جامع مشترك هم ندارند، مانند: « ألصَّمَدُ، ألمَصْمُودُ إلَيْهِ فِى الْحَوآئِجِ؛ وَ ألصَّمَدُ، ألَّذى لاجَوْفَ لَهُ. »
صمد، يعنى كسى كه همگان در خواسته هايشان به او نياز دارند و روى مى آورند؛ و صمد، يعنى كسى كه اندرون خالى ندارد.
يعنى بسيط الحقيقه است. اين معانى هيچ جامع و وجه مشتركى با هم ندارند تا گفته شود در معناى جامع استعمال شده و مشترك معنوى است.
منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد1 / محمد حسین رخشاد