عدم تصریح جزئیات و مسائل احکام
بعضي از مسائل، بسيار واضح هستند و بيان و شرح آنان توضيح واضحات است. از این رو باید از منکرین حدیث بپرسیم: آيا شما نماز ميخوانيد يا نه؟ اگر بگويد نه معلوم ميشود به قرآن عمل نميكند و اگر شخص بگوید: بلي؛ باید مطرح شود: چطور نماز ميخوانيد؟ ركوع و سجده و قيام و تشهد و سلام دارد يا شير بيدم و سر و شكم است؟ نماز را در چند وقت ميخوانيد؟ و هر نماز چند ركعت است؟ مثلاً نماز ظهر چند ركعت و نماز عصر و صبح هر كدام چند ركعت هستند؟ فكر ميكنيد پاسخ او چه خواهد بود؟
در هر صورت باید پرسیده شود كه تعداد رکعات نماز صبح چه طور از قرآن استخراج می شود؟! یا مثلاً از آن روشنفکر پرسیده شود: آيا سگ نجس است يا پاك؟ بعد بگوييد اين حكم را از كجاي قرآن بدست آوردهايد؟
بلي قرآن اصول كلي نياز بشر را بيان فرموده است و تفسير و بيان آن در روايت و حديث پيامبر (ص) و ائمه آمده است؛ مثلاً قرآن ميفرمايد: «وَ السّارق وَ السّارقَة، فَاقْطَعوا أَيْديَهما»[1]؛ يعني زن و مرد دزد را دستهايشان را قطع كنيد، ولي نگفته است از كجاي دست بايد قطع شود و اين حديث است كه حدود آن را مشخص ميكند، مثال در اين زمينه فراوان است.
مقارنت اطاعت خدا و اطاعت از رسول خدا صلیاللهعلیهوآله
قرآن مجيد در بسياري از موارد، اطاعت خداوند و پيامبر را با هم آورده است كه اطاعت از خدا، اطاعت از قرآن و اطاعت از رسول، اطاعت از دستورات و اوامر پيامبر اكرم (ص) ميباشد؛ بنابرین ايمان آوردن به خداوند و پيامبر صلیاللهعلیهوآله را همراه هم آورده است؛ چنانچه در سورة تغابن آيه 12 اطاعت رسول، ر کنار اطاعت خداوند ذکر شده است[2]. همچنین خداوند متعال در آیه 33 سوره محمد، اطاعت رسول در کنار اطاعت از خدا ذکر شده است و نیز خطاب به مسلمین امر شده است که اعمال خود را تباه نسازید[3]! و نیز در آیه 59 سوره نساء، اطاعت اولی الامر و رسول خدا، در کنار اطاعت از الله جل جلاله آمده است[4]. و نیز در آيه 24 سوره انفال، لزوم اجابت رسول، در کنار اجابت خداوند آمده است[5].
صريح تر از همه این آیات، در سوره مباركه حشر بیان شده است؛ در آیه هفتم این سوره خداوند متعال به مسلمین امر نموده است که به تمام دستورات رسول خدا صلیاللهعلیهوآله پایبند باشید و از تمام چیزهایی که نهی کرده است، دور شوید[6]. و باز در آیه 43 سوره نحل و نیز آیه 7 سوره انبیاء به مسلمین خطاب شده است که سؤالات خود را از اهل ذکر، بپرسید[7].
خلاصه آنکه آیات قرآن، به لزوم تمسک و پابندی به دستورات شریف رسول خدا و جانشینان طاهرینش علیهم السلام، تأکید بسزایی دارد و سراسر قرآن مضمون حدیث ثقلین را تأکید می کند. یعنی قرآن و حدیث، از هم جداشدنی نیستند و اساس دستورات دین اسلام را تشکیل می دهند.
براي اطلاعات بيشتر به :
انفال، آيه 1، اعراف، آيه 158، انفال، آيه 20، انفال، آيه 46، نور، آيه 52، احزاب، آيه 36، احزاب، آيه 71، فتح، آيه 9، حديد، آيه 7ـ28، حجرات، آيه 1ـ14ـ15، مجادله، آيه 4ـ5ـ13ـ20، تغابن، آيه 8، جن، آيه 23 ، مراجعه كنيد.
[1] سوره مائده آيه 38
[2] . «وَ أَطيعوا اللّهَ وَ أَطيعوا الرَّسولَ» (از خدا و از پيامبرش اطاعت كنيد و فعل (اطيعوا) اطاعت كنيد را تكرار نموده است)
[3] . «أَطيعوا اللّهَ وَ أَطيعوا الرَّسولَ وَ لا تبْطلوا أَعْمالَكمْ» (از خدا و از پيامبرش اطاعت كنيد و اعمال خود را باطل نكنيد)
[4] . «يا أَيّهَا الَّذينَ آمَنوا أَطيعوا اللّهَ وَ أَطيعوا الرَّسولَ وَ أولي اْلأَمْر منْكمْ» (خدا و پيامبر و اولي الأمر (ائمه عليهم السلام) را اطاعت كنيد).
[5] . «اسْتَجيبوا للّه وَ للرَّسول إذا دَعاكمْ لما يحْييكمْ» (اجابت كنيد براي خدا و براي پيامبر هنگامي كه ميخوانند شما را بسوي آن چيزي كه شما را زنده ميكند و حيات (معنوي و انساني) ميبخشد)
[6] . «وَما آتاكم الرَّسول فَخذوه وَ ما نَهاكمْ عَنْه فَانْتَهوا» (آن چه رسول خدا براي شما آورده بگيريد (و اجرا كنيد) و از آنچه نهي كرده است خودداري نمائيد)
[7] . «فَسْئَلوا أَهْلَ الذّكْر إنْ كنْتمْ لا تَعْلَمون» (از اهل ذكر (پيامبر و ائمه) سؤال كنيد اگر نميدانيد (اگر چيزي نميدانيد از اينها سؤال كنيد).
بسیار عالی بود