آیا وقتى ارواح در عالم «ذر» بلى گفتند در حالت کمال بودند؟ اگر در حالت کمال بودند – با توجه به آیه اى که مى فرماید: «أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهاتِکُمْ لا تَعْلَمُونَ شَیْئاً» – چگونه است که روح کمالش را در این دنیا به دست مى آورد؟
قرآن کریم دو نحوه معرفت بیان مى کند: یکى علم حضورى که فطرى است و اکتسابى نیست و با انسان بوده و هست؛ و دیگر علوم حصولى که از طریق حوزه و دانشگاه کسب مى گردد. درباره دانش هاى حصولى در سوره نحل فرمود: «أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ…».[۱] علوم حضورى و فطرى که به ربوبیت خدا و عبودیت خود انسان بر مى گردد، همواره با انسان هست.
بر این اساس، اگر چه در سوره نحل فرمود: «خداوند شما را از رحم مادر به دنیا آورد در حالى که هیچ چیز نمى دانستید»، در سوره مبارک روم فرمود: «فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللّهِ الَّتِی فَطَرَ النّاسَ عَلَیْها»[۲] یا در سوره مبارک الشمس مى فرماید: «وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها * فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها».[۳] معرفت هاى شهودى که در سوره هاى روم و شمس آمده، از آغاز آفرینش انسان با او همراه هست؛ اما دانش هاى حصولى را باید انسان یاد بگیرد.
منبع:نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها / مؤلف:آیت اللّه عبداللّه جواد آملی/پرسش وپاسخ دانشجویی
[۱] – همان.
[۲] – سوره روم۳۰: آیه ۳۰٫
[۳] – سوره شمس۹۱: آیات ۷ و ۸٫
پاسخ دهید