در کشور ما که معمولاً مهریه‌هایی بسیار سنگین و فراتر از توان سطح متوسط جامعه پذیرفته می‌شود و از طرف دیگر معمولاً زنان پس از عقد درخواست مهریه نمی‌کنند، لازم نیست شوهر هنگام عقد تمام مهریه را مالک باشد و فقدان آن عرفاً کلاهبرداری به حساب نمی‌آید، البتّه در صورتی که شرطی مبنی بر لزوم پرداخت فوری آن را در قرداد طرفین وجود داشته باشد و مرد بداند که نمی‌تواند آن را هر چند با قرض، تهیه و ادا کند و یا اگر مرد علی رغم دارا بودنف قصد پرداخت مهریه را نداشته باشد، نوعی فریب و خطاکاری است.

در روایتی امام صادق (علیه السّلام) فرمودند: «دزدان سه دسته‌اند: کسی که زکات ندهد؛ کسی که مهر زنان را ندهد و کسی که قرض بگیرد و نخواهد آن را بپردازد».[۱] در این‌باره شارع مقدّس و قانون‌گذار با وضع احکامی به حمایت جدّی از زن برخاسته است، از جمله:

۱ – اگر موقع خواندن عقد دائم برای دادن مهری مدّتی معیّن نکرده باشند، زن می‌تواند پیش از گرفتن مهر از آمیزش جلوگیری کند، چه شوهر توانایی دادن مهریه را داشته باشد چه نداشته باشد.

ولی اگر پیش از گرفتن مهریه راضی به آمیزش شود و شوهر با او آمیزش کند، دیگر نمی‌تواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری کند.[۲]

۲ – طبق تبصره‌ی مادّه‌ی ۱۰۸۲ قانون مدنی: هر زمان که زن خواست مطالبه‌ی مهریه نماید چنانچه مهریه وجه رایج باشد متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه‌ی زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد مگر این‌که زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند.

منبع: پرسشها و پاسخهای دانشجویی حقوق خانوادگی زن؛ دفتر نشر معارف – مؤلف: سید ابراهیم حسینی

[۱]. بحار الأنوار، ج ۹۶، ص ۱۱٫

[۲]. توضیح المسائل، فاضل لنکرانی، مسئله‌ی ۲۴۸۸، ص ۴۶۸، چاپ ۱۵٫