سیّد بن طاووس از علی بن اسباط از امام رضا (ع) روایت کرده که:
مردی از برمکیها به علی بن موسی الرضا (ع) عرض کرد: دربارهی ابوبکر چه میفرمایی؟ حضرت پاسخ داد: سبحان الله و الحمدالله و الاله الا الله و الله اکبر، پرسشگر، پافشاری کرد تا مامام پاسخ دهد آن حضرت فرمود: مادر درستکار و صالحی داشتیم. او در حالی درگذشت که بر آن دو تن ـ ابوبکر و عمرـ، خشمگین بود و پس از مرگ آن حضرت، خبری به ما نرسیده که از آن دو، خشنود شده باشد.
ابن ابی الحدید میافزاید: این خبر، درست است که حضرت فاطمه (ع) در حالی از دنیا رفت که بر ابوبکر و عمر، خشمگین بود و حتّی سفارش کرد که آن دو در نمازش حاضر نشوند ولی از دیدگاه اصحاب ما معتزلیها اهل سنّت، این مسأله از امور قابل گذشت است بهتر آن بود که آن دو نفر، او را گرامی بدارند.
این فتوی و داوری ابن ابی الحدید است امّا با توجّه به روایتهایی که در آینده، پیش رو داریم، میتوان در درستی این داوریف خدشه وارد ساخت.
روی السیّد طاووس:
عَنْ عَلِيُّ بْنُ أَسْبَاطٍ رَفَعَهُ إِلَى الرِّضَا (ع) أَنَّ رَجُلًا مِنْ أَوْلَادِ الْبَرَامِكَةِ عَرَضَ لِعَلِيِّ بْنِ مُوسَى الرِّضَا (ع) فَقَالَ لَهُ: مَا تَقُولُ فِي أَبِيبَكْرٍ؟ قَالَ لَهُ: سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ فَأَلَحَّ السَّائِلُ عَلَيْهِ فِي كَشْفِ الْجَوَابِ، فَقَالَ (ع): كَانَتْ لَنَا أُمٌّ صَالِحَةٌ مَاتَتْ وَ هِيَ عَلَيْهِمَا سَاخِطَةٌ وَ لَمْ يَأْتِنَا بَعْدَ مَوْتِهَا خَبَرٌ أَنَّهَا رَضِيَتْ عَنْهُمَا.[1]
قال ابن أبي الحدید: و الصّحيح عندي أنّها ماتت و هي واجدة على أبيبكر و عمر. و أنها أوصت ألا يصلّيا عليها؛ و ذلك عند أصحابنا من الأمور المغفورة لهما، و كان الأولى بهما إكرامها… .[2]
هذا ما حکم بن ابن أبي الحدید و علیک:
[1]ـ الطرائف: 252.
[2]ـ شرح النهج البلاغة: 6: 50.