واژه «حور» از نظر لغت به معناى «خروج از حالت سابق و تبديل به گونه جديد» است.[1] در تبديل به گونه جديد، دو نظر ميان مفسران هست. گروهى از جمله علامه طباطبايى بر اين عقيده اند كه: دقت و توجه درباره اوصافى كه در قرآن مجيد براى «حور» بيان گرديده، چنين استفاده مى شود كه اين تبديل به گونه اوصاف زنانه است؛ نه موجودى كه آثار و اوصاف مردانه را در بر داشته باشد. به همين جهت به نظر مى رسد كه مراد از حور طايفه مؤنث باشد، نه طايفه مذكر.[2]
اما اينكه پاداش زنان مؤمن در بهشت چيست؟ در منابع كلامى و روايى چنين آمده كه در روز قيامت، اگر همسر زن مؤمن، اهل بهشت بود، او را اختيار مى كند و اگر از اهل جهنم بود، يك مرد را از ميان مردان بهشتى برمى گزيند. شايد فلسفه اين كار اين باشد كه زن برخلاف مرد، از نظر طبيعت تعدّدپذير نيست. به همين جهت مردى را انتخاب مى كند.
اما گروهى ـ از جمله آيه اللّه مكارم شيرازى ـ در مقابل مدعى اند كه حورالعين مى تواند مذكّر هم باشد. براساس اين نظر شايد علت اينكه اوصاف حورى كه در قرآن به كار رفته، بر مؤنث دلالت مى كند، به اين جهت باشد كه گفت و گو و محاوره در آن آيات، با طايفه مردان مؤمن بوده است، نه با زنان مؤمن دنيوى. از اين رو شيوه محاوره، اقتضا دارد كه چنين اوصافى براى اين موجودات، ذكر شود.
از مضمون برخى آيات و روايات، چنين برمى آيد كه مسئله لذت هاى جنسى، اختصاصى به مردان ندارد؛ بلكه زنان نيز در بهشت مى توانند براى خويش شوهرانى دلخواه برگزينند. اصطلاح «حور» نيز اختصاصى به زنان ندارد؛ بلكه حورهاى مذكر نيز در بهشت وجود دارند.
براى نمونه از اميرمؤمنان عليه السلام روايت شده است: «در بهشت بازارى است كه در آن خريد و فروشى نيست؛ تنها در آنجا تصوير مردان و زنان وجود دارد. هر كس كه تمايلى به آنان پيدا كند، از همان جا بر او وارد مى شود.»[3]
در بهشت هم حوريان بهشتى وجود دارند كه از نعمت هاى بهشتى اند و در دنيا نبوده اند و هم زنان دنيا ـ كه اهل بهشت باشند ـ با زيبايى و شكوهى برتر از حوريان در بهشت حضور دارند و چنانچه مايل باشند، به شوهران خويش مى پيوندند.
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها
نویسنده:گروه مؤلفان
[1] – براى آگاهى بيشتر ر.ك: حسن، مصطفوى، التحقيق فى كلمات القرآن، ج 2، ص 335.
[2] – الميزان، ج 18، ص 240 و ج 19، ص 223 و 247.
[3] – بحارالانوار، ج 1، ص 148.