حماسة سیاسی در سیرة حضرت زهرا سلام الله علیها

«حماسة سیاسی» ترکیبی مبیّن حضور و نقش آفرینی آگاهانه و مؤثر در عرصة سیاست در اوضاع و شرایط خاص تاریخی، اجتماعی و فرهنگی بوده و دارای مؤلفه‌‌ها و مصادیق متفاوتی در هر عصر و زمان است. سیرة حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها به ویژه خطاباتشان پس از ارتحال پیامبر6 را می‌توان یک دستورالعمل عقیدتی، کلامی‌ و سیاسی دانست که حکایت از بینش توحیدی و سیاسی زهرای مرضیه سلام الله علیها دارد. ایشان بارزترین مرجع رسیدگی به امور در دوران بحران سیاسی پس از رحلت پدر بود و شاید بتوان مهمترین رکن حیات ایشان را از جهات متفاوت، حماسه آفرینی‌‌های حضرتش در عرصة سیاست و دفاع از اسلام دانست.

فلسفه نبوّت و جايگاه آن در باور ملّاصدرا

تأمّل در مباحث كتاب‌الحجّة اثر گران‌سنگ و عظيم شرح الاصول الكافى ما را به اين نكته رهنمون مى‌سازد كه صدرالمتألّهين در اين كتاب همواره بر آن بوده است كه نبوّت و ماهيّت آن را به‌منزله مقامى جعلى و انتسابى از جانب خداوند با حقايق صادر شده از بيانات ائمّه معصومين :، تفسير و تطبيق نمايد. با وجود صبغه كلامى و عقلى مفهوم نبوّت، ملّاصدرا هرگز اين منصب را با قرائت بشرى و غيرالهى بررسى نكرده است و به‌عكس، با در نظر گرفتن اصالت آموزه‌هاى روايى و با كنار هم نهادن قرائن نقلى در تبيين روايات كتاب‌الحجّة الكافى، بر فرابشرى و الهى بودن اين مقام اصرار مى‌ورزد. او هنگام شناسايى نبى، تعريف نبوّت، تفاوت نبى و رسول، ضرورت
ارسال پيامبر، خصلتهاى پيامبران و مراتب آنان و مباحثى از اين دست، با رويكردى برهانى و عرفانى، از تطبيق و سازگارى ميان اين رويكرد با معيار قرار دادن حديث چشم‌پوشى ننموده و با حسّاسيّت تمام، در هماهنگى و همسان‌سازى عقل و حكمت با روايات مرتبط با مقام نبوّت در كتاب الحجّة كوشيده است.

بررسی اسناد احادیث سه باب از کتاب «الحجة»

با وجود تمجيدها و تأييدهاي فراوان از احاديث كتاب كافي كليني در قرون مختلف و اعتماد بر آنها، در ميان متأخّران، نظريّاتي در عدم اعتبار اسناد برخي از احاديث اين كتاب مطرح شده است.
اين مقاله با بررسي سند احاديث سه باب از بابهاي كتاب «الحجّه» ضمن يادآوري برخي احاديث مهم درباره اهل بيت، بر تثبيت سند بسياري از اين احاديث دست يافته و آنها را با اظهار نظر علاّ مه مجلسي در كتاب «مرآه العقول» مقايسه كرده است.