زمینه ها و عوامل فراز و فرود گرایش مردم مدینه به اهل بیت: در دوره امویان
اهل‌بیت: حدود دو قرن و نیم در مدینه حضور داشتند. این زمان را می‌توان به چهار دوره نبوی، چهار خلیفة نخست، امویان و عصر اول عباسی تقسیم کرد. مدینه وطن ائمه اهل‌بیت: بود و مردمانش شاهد فضل و کمال ایشان بودند و سفارش‌های پیامبر6 درباره ایشان را به یاد داشتند. از اینرو انتظار میرود گرایش مردم مدینه به اهل بیت: در مقایسه با دیگر شهرها بیشتر باشد. اما این گرایش یکنواخت نیست و در دوران مختلف، فراز و فرود دارد. این مقاله بر آن است که با استفاده از گزارش‌های تاریخی به بررسی گرایش مدنیان به اهل بیت: در دوره اموی بپردازد و نشان دهد در دوران اموی به دلایل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این گرایش رو به افول بوده است.
واکاوی خاستگاه جغرافیایی خاندان برقی
قم از اواخر قرن نخست هجری، مهد تشیع و مرکز بالندگی عالمان شیعی در ایران بوده است. در گذشته، این سرزمین به صورت یک شهر منسجم نبود و شامل مناطق متعددی می شد. یکی از این مناطق، «برقرود» یا «برقه» است که «خاندان برقی» منسوب به آن هستند. از آن جا که تنی چند از عالمان بزرگ شیعه از این خاندان برخاستهاند، این انتساب اهمیت فراوانی مییابد. از سویی، مناطق دیگری با نام «برقه» در جهان وجود دارند که برخی از آنها از برقه قم مشهورتر و معروفتر هستند و از همین روی، منابع تاریخی – جغرافیاییِ متقدم، توجه بیشتری به آنها داشتهاند. بررسی، ردیابی و اثبات صحت انتساب «خاندان برقی» به «برقه» قم و رد انتسابهای دیگر مستند به دلایل و شواهد تاریخی – جغرافیایی، هدفی است که این مقاله آن را دنبال میکند.