کربلا؛درس مذاکره یا حماسه؟

بسیج دانشکده ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی روز دوشنبه 22 آبان 1396 مناظره ای با حضرو حجت الاسلام کاشانی و حجت الاسلام بروجردی با موضوع «کربلا؛درس مذاکره یا حماسه؟» برگزار نمود، که صوت و تصاویر این جلسه تقدیم می شود.
شایان ذکر است 4 دقیقه ابتدایی بدلیل نقص اتاق فرمان از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست.

روش‌شناسی مناظره‌های امام جواد علیه السلام

مناظره به عنوان یکی از شکل‌های گفت‌وگو و تبیین باورها، جایگاه مهمی در زندگی اجتماعی اهل بیت: دارد. امام جواد‌(ع) نیز در مناظره‌های خود با گروه‌ها و گرایش‌های مختلف، با توجه به وضعیت و شرایط مخاطبان، از شیوه‌های متفاوتی بهره برده است که شناخت آن‌ها می‌تواند بر آگاهی‌های ما درباره آن حضرت و مسائل فرهنگی و اندیشه‌ای زمان ایشان بیافزاید. این مقاله با اشاره به دو بعد رفتاری و استدلالی در مناظرات امام جواد(ع) بر این باور است که آن امام بزرگوار، ضمن رعایت جایگاه طرف مقابل و احترام به عقاید او و تحمل آن، از استدلال‌های عقلی و دلایل نقلی و گاه روش ترکیبی، برای اثبات دیدگاه خود بهره می‌برد. از سویی دیگر، استناد به آیات قرآن و سیره و سخن پیامبر(ص) جایگاه ویژه‌ای در گفت‌وگوها و مباحثه‌های آن حضرت داشت. ایشان گاهی هم برای نقد عقاید و ادعاهای طرف مناظره از گزاره‌های مورد پذیرش مخاطب خود استفاده می‌کرد.

مجلس امام رضا علیه السلام : مناظره‌ای دینی در بارگاه خلیفه مأمون

نویسنده، مجالس مناظرة امام‌رضا علیه السلام را بر اساس شخصیت حاکم (مأمون)، ویژگی‌های مجالس و موضوعهای مورد بحث تحلیل می‌کند و گزارشی مختصر از چند مجلس می‌آورد. نگاه تطبیقی نویسنده به نتایجی مبتکرانه رسیده است.

نگاهی به موضوع بداء در مناظرة ارزشمند امام رضا علیه السلام با سلیمان مروزی

در میان صفات و افعال الهی، بحث بداء از جایگاه ویژه برخوردار است تا آنجا که تاکید گردیده که خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نکرده، مگر ‌اینکه از او نسبت به بداء الهی میثاق گرفته است. امام رضا علیه السلام در مناظره با سلیمان مروزی براساس آیات قرآن به اثبات و شرح اجمالی حقیقت مفهوم بداء پرداخته‌اند، در ‌این گفتار، با رجوع به آراء برخی از دانشمندان برجستة شیعه، اعم از محدثان و متکلمان و فلاسفه به تبیین معنای بداء پرداخته شده است.

از جمله شروح علماء در ‌این خصوص، تقریرات میرزا مهدی اصفهانی (ره) است که براساس آن به تفصیل، جنبه‌های مختلف مسئلة بداء روشن شده است.

يك مناظره خواندني درباره فضائل خلفاء !!

مأمون پس أز آنكه دخترش أمّ الفضل را به حضرت إمام جواد (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) تزويج كرد , در يكي أز روزها مجلس بزرگي تشكيل يافته بود , خود مأمون و حضرت جواد (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) ويحيى بن أكثم وعدّه بسياري أز أهل تسنّن در آنجا حضور داشتند , يحيى بن أكثم مسأله حسّاسي را پيش آورد و به إمام جواد (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) گفت :

امام جواد علیه السلام و مناظره با یحیی بن اکثم پیرامون فضائل خلفا

پس از آن که مأمون دخترش را به امام جواد تزویج کرد در مجلسی که مأمون و امام و یحیی بن اکثم و گروه بسیاری در آن حضور داشتند، یحیی عرض کرد: ای پسر رسول خدا! نظر شما درباره روایتی که (در مدارک اهل سنت) نقل شده است: که جبرئیل به حضور پیامبر رسید و گفت: یا محمد! خدا به شما سلام می رساند و می گوید: من از ابوبکر راضی هستم، از او بپرس که آیا او هم از من راضی است؟. نظر شما درباره این حدیث چیست؟( علامه امینی در کتاب الغدیر ج 5ص 321 می نویسد: این حدیث دروغ و از احادیث مجعول محمد بن باب شاذ است.)