برچسب: مفتی

نقد و بررسی دیگاه های سلفی بن باز

جریان سلفی گری یکی از جریان های تاثیر گذار و فعال در دوره معاصر می باشد. اگر ترسیم یک طرح کلی برای بررسی جریان های اسلامی معاصر ممکن باشد،جریان سلفی گری یا وهابیت یکی از عمده ترین آنها می باشد که ریشه در نحله اصحاب حدیث و ظاهر گرایی افراطی که توسط ابن تیمیه احیا و باز سازی شد،دارد،سه جریان عمده در عرصه فکری جهان اسلام بالاخص در رویارویی با مدرنیته و غرب قابل تفکیک است. جریان اول جریان غرب گرایی است که به طور کلی ،اسلام و هر آنچه متعلق به سنت است را نقد و رد کرده و راه حل جهان اسلام را در غربی شدن تام و تمام جستجو می کند.جریان دوم یک جریان معتدل که خواهان جمع بین سنت و مدرنیته می باشد .جریان سوم جریان سلفی گری یا بازگشت به سنت صالح که راه حل برون رفت از انحطاط جهان را در فهم ظااهری و عمل به ظاهر نصوص دینی دانسته و به نفی اجمالی و تفصیلی مظاهر مدرنیته می پردازد. جریان سلفیه وهابی که در کنار جریان های دیگر سلفی مانند سلفیه شمال آفریقا و سلفیه شبه قاره هند،در عین تشابه و تفاوت ها،اصول و مبانی فکری آن ها توسط ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم تدوین و نظریه پردازی شد،طی قرون بعد علاقه مندان و پیروانی یافت که آن را بازسازی و احیا نموده اند اما کمتر توانستند به آن مبانی ،چیزی اضافه نمایند.محمدبن عبدالوهاب یکی از این شخصیت هاست که اگر چه وی به آن مبانی نیفزود اما در عرصه حکومت و سیاست و تثبیت آن افکار نقش موثری را ایفا کرد.همچنین در دوره معاصر کسی که با استفاده از جایگاه حکومتی و علمی خود در بسط و گسترش نظرات سلفیه و وهابیت کوشسد،عبدالعزیز بن باز مفتی مشهور عربستان سعودی است،که ما در این رساله ضمن نقل فتاوی سلفی وی در موضوعاتی همچون توحید و شرک ،تاویل و تجسیم ،استغاثه و توسل ،شفاعت و بدعت و بالاخره بحث قبور که دستاویز اصلی وهابیان در تکفیر و کشتار شیعیان است پرداخته ،آنها را به چالش کشیده و نقد خواهیم کرد.

نقد مبانی اجتهادی بن باز

عبدالعزیز بن باز از جمله مفتیان بزرگ وهابی است. از او فتاوایی صادر شده که بعضا افعال مسلمانان را به بدعت نسبت داده و در برخی موارد نیز حرام می داند و در برخی موارد دیگر نیز عملی را به کفر نسبت داده و انجام دهندة آن را کافر می داند. در این مقاله مبانی اجتهادی بن باز و دیدگاه های وی در برخی موارد مورد بررسی و نقد قرار خواهد گرفت.

دیدگاه های فقهی بن باز

از مفتیان بزرگ وهابی عصر حاضر می توان به شیخ عبدالعزیز بن باز اشاره کرد. وی دز شهر ریاض در سال 1330ه.ق متولد شد و در اوایل تحصیل به خاطر مرضی نابینا شد. او در مسایل اعتقادی، حدیثی، فقهی، سیاسی و اجتماعی دارای نظریاتی است قابل تأمل. جا دارد شرح حال و برخی نظریات فقهی وی در این مقاله مرور و مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته خواهد شد.

آل شیخ

آل الشیخ، به علمایی که از نسل محمد بن عبد الوهاب هستند اطلاق می‌شود. طبق معاهده محمد بن عبد الوهاب و سعود، آل الشیخ متولی امور مذهبی و آل سعود متولی امور سیاسی و حکومتی عربستان می باشد. به مرور زمان در سایه رابطه دو سویه آل سعود و آل شیخ، عربستان سعودی زیر نفوذ کامل این دو خانواده قرار گرفت.آل شیخ از قدرت سیاسی آل سعود برای اعمال نفوذ مذهبی سود جست وآل سعود مشروعیت بسیاری از اعمال خود را از فتاوای آل شیخ یافت. وصلت های خانوادگی فراوان آل شیخ با آل سعود نیز به قدرت بیشتر و یکپارچگی خانوادگی شان یاری رسانده است. آل الشیخ در همه سازمانها و ارگانهای مذهبی ریاست دارد ، از مهم ترین سازمان های مذهبی عربستان «رابطة العالَم الاسلامی» است که آل شیخ در آن نقشی مهم دارند.