زمینه‏ها و علل اقتصادى گرایش به فاطمیان‏ در افریقیه و مغرب‏

تشکیل خلافت فاطمیان به سال 297 قمرى در افریقیه عوامل و زمینه‏هاى متعددى داشته است. در بین این عوامل، زمینه‏هاى اقتصادى کم تر مورد توجه قرار گرفته است؛ در حالى که اهمّیّت آن کم تر از عوامل دیگر نیست.
در این مقاله اوضاع اقتصادى و نقش آن در تشکیل خلافت فاطمیان بررسى مى‏شود. برخى از عوامل اقتصادىِ تأثیر گذار بر تشکیل خلافت فاطمى، به اوضاعِ افریقیه و مغرب در نیمه‏ى دوم قرن سوم قمرى و بخشى به عملکرد فاطمیان در دوران دعوت و قیام باز مى‏گردد که در این مقاله هر دو دسته عوامل مورد بررسى قرار مى‏گیرد.

موقعیت تجارى افریقیه و مغرب و نقش آن در تإسیس خلافت فاطمى

فاطمیان پس از دو دهه دعوت و فعالیت سیاسى, مذهبى و نظامى در افریقیه و مغرب در سال 297 ه’ موفق به تشکیل خلافت در قیروان شدند.
از عواملى که به تشکیل این حکومت کمک کرد, موقعیت تجارى افریقیه و مغرب بوده است. افریقیه و مغرب داراى مراکز و جاده هاى بزرگ و مهم بازرگانى بود. وضعیت بازرگانى ویژه آن مناطق, جایگاه ممتازى را براى تشکیل خلافت فاطمیان فراهم کرد.
این مقاله در پى بررسى نقشى است که مراکز و راه هاى بازرگانى و تجارى افریقیه و مغرب در تإسیس خلافت فاطمیان داشته است.