معاویه و جنگ جمل

در جنگ جمل بنىامیّه در کنار ام المؤمنین عایشه، طلحة بن عبیداللَّه و زبیر بن عوام رو در روى سپاه خلیفهى وقت، علىعلیه السلام ایستادند. گرچه در منابع تاریخى و روایى تصریح شده است که عایشه، طلحه و زبیر در شورش بر ضد عثمان نقش مهمى ایفاء کردند، ولى کمتر کسى درصدد برآمده است تا نحوهى پیوستن بنىامیّه به اصحاب جمل را بررسى نماید. این پژوهش بر آن است که چگونگى در کنار هم قرار گرفتن بنىامیّه و اصحاب جمل را تبیین کند.
ذوالخُوَیْصِره

از جمله اخبار غیبى روایت شده از پیامبر اکرمصلى الله علیه وآله و معجزات آن حضرت، پیشگویى ظهور گروهى به نام مارقین2 بود. ایشان در این پیشگویى به فردى اشاره مىفرمایند که منابع تاریخى و روایى از او به نام ذوالخویصرة3 یاد کردهاند. پیامبرصلى الله علیه وآله ضمن اینکه او را اصل و ریشهى مارقین (خوارج) معرّفى فرمودند علامتى نیز براى یکى از یاران او به این شرح ذکر کردند: شخصى سیه چُرده در میان آنان است که زایده گوشتى بر بازوى او است (ذوالثَّدَیَّه).4 بسیارى از منابع تاریخى، روایى و تفسیرى، ذوالخویصره را حُرْقُوص بن زُهَیْر سعدى تمیمى دانستهاند که در جنگ نهروان کشته شد. عدهاى نیز ذوالثُّدَیَّه را همان حرقوص بن زهیر دانستهاند. در این پژوهش خواهد آمد که حُرْقُوص بن زُهَیر و ذوالخُویصره یک تن بودند، ولى انطباق او بر ذوالثَّدَیَّه جاى تأمل و تردید است.