سازمان وكالت و نقش آن در عصر ائمّه
دشواريهاى شرايط اجتماعى ـ فرهنگى ـ سياسى پيرامون امامان معصوم: محدوديّتهاى زيادى براى آن بزرگواران پديد آورد. از سويى، پيام حقّ امامت آن حجّتهاى خدا به گوش برخى از افرادِ حقپذير ميرسيد و آنان در برابر اين پيام، تسليم مىشدند و از سوى ديگر، اين محدوديّتها روز به روز افزايش مىيافت. حال مىتوان دشوارى وضعيّت را بدين صورت ترسيم كرد: وقتى براى يك فرد شيعه كه در همان شهر محلّ اقامت امام7 زندگى مىكند و نشانىِ خانه حضرتش را ميداند، ارتباط مستقيم با آن امام همام مقدور نباشد، چگونه براى فردى ديگر در دورترين نقاط، اين ارتباط مقدور باشد؟ (ص 47 ـ )55 اين عامل، يكى از مهمترين عواملى است كه سبب شد تا امامان معصوم:، در موارد زيادى ارتباط خود با شيعيان را از طريق افرادى به سامان آورند كه به آنها عناوين مختلف اطلاق مىشد؛ از جمله: باب، وكيل، سفير، نايب، قيّم. (ص 35 ـ )45 البتّه بيشترين شهرت را در اين ميان، كلمه «وكيل» دارد. بدين رو، در تحقيقات تاريخى متأخّر، مجموعه مطالب در مورد وكلاى امامان معصوم :را تحت عنوان «سازمان وكالت» آوردهاند؛ گر چه مطالب مربوط به اين افراد واسطه، در آثار متقدّم شيعى آمده است؛ از جمله: چهار كتاب اصلى علم رجال (رجال كشّى، رجال نجاشى، فهرست و رجال، هر دو از شيخ طوسى)، كافى (اصول و فروع)،
كمالالدين صدوق، كتاب الغيبة شيخ طوسى؛ كه منابع اصلى نويسنده در تأليف كتاب «سازمان وكالت» بودهاند. (ص 24ـ )33 به جز اين منابع، در كتابهاى ديگر قرن چهارم تا ششم، مطالبى در اين مورد آمده است كه نام و توصيف آن منابع در كتاب آمده است. (ص 33 ـ )35
یادنامه استاد علی اکبر غفاری
استاد على اكبر غفارى (1303 ـ 1383 هجرى شمسى) از تلاشگران خستگی ناپذير در وادى تحقيق و نشر متون حديثى شيعه بود. او در محضر برخى از بزرگ مردان شيعى مانند مرحوم آيةالله سيد كاظم گلپايگانى، آيةالله شيخ محمد حسين زاهد، استاد سيد جلال الدين محدّث ارموى و ميرزا ابوالحسن شعرانى درس آموخت. حدود 30 ساله بود كه به تحقيق و نشر آثار شيعى روى آورد و حـدود 60 عنـوان كتاب را ـ با 150 مجلّد ـ منتشر ساخت. در اين يادنامه ،نكاتى درباره استاد غفارى می خوانيم : شرح حال استاد، نوشته آقاى بهراد جعفرى؛ ده نكته در روش و منش علمى استاد، نوشته آقاى حسين استاد ولى ؛ چهارده نكته علمى به نقل از استاد، نوشته دكتر مهدى دشتى ؛ و ديدگاههاى جمعى از اهل تحقيق درباره استاد غفارى.