پیشینه عزاداری

آیا عزاداری برای امام حسین (علیه السّلام)، در زمان امامان (علیهم السّلام) سابقه دارد؟

عزاداری در روایات

آیا در مورد برپایی مراسم عزاداری برای اهل بیت (علیهم السّلام) روایتی وجود دارد؟

پژوهشي درباره فرجام و محل دفن سر مطهر امام حسين علیه السلام و سرهاي ديگر شهدا

پژوهش حاضر به بررسي فرجام سر مطهر امام حسين (ع) و سرهاي ديگر شهدا و محل دفن آن‌ها، در دو بخش پرداخته است: بخش نخست، به فرجام سر امام (ع) و ديدگاه‌هاي مربوط به محل دفن آن مي‌پردازد و پس از بررسي و بازکاوي اقوال متعدد دراین‌باره، قول الحاق سر به بدن مطهر را بر اقوال ديگر ترجيح مي‌دهد. در بخش دوم به نقد و بررسي گزارش‌هاي مربوط به فرجام سرهاي ديگر شهدا پرداخته شده است. بررسي‌ها، اين باور را تقويت مي‌كند كه فرجام و محل دفن سرهاي ديگر شهدا نامعلوم است.

حکمت عزاداری

فلسفه و حکمت عزاداری بر امام حسین (علیه السّلام) چیست؟

نقد و ارزيابي کتاب «الفتوح» با رويکرد به حادثه کربلا

با کنکاش در منابع تراجم‌نگاری و کتاب‌شناسی‌ قرن‌های سوم و چهارم ‌هجری، درمی‌‌یابیم که کتاب «الفتوح» و نویسنده آن در جایگاه مناسبی قرار ندارند و پیرو آن، زندگی‌نامه ابن اعثم کوفی؛ مشخصات واقعی، مذهب، آثار و سایر ابعاد زندگی وی، به‌طور دقیق شناسایی نشده ‌است. بر پایة بایستگی معرفی و شناخت هرچه بیشتر کتاب «الفتوح» و جستجو در شرح‌حال نویسنده آن، پژوهش حاضر شکل گرفته است. هرچند کتاب «الفتوح» به خاطر برخی از گزارش‌های ناسازگار با مذاق مذهب تسنن، به محاق رانده شده است، باوجوداین، مذهب واقعی نویسنده را می‌توان از آن به ‌دست آورد که شدیداً پایبند مکتب خلفا بوده‌ است. بااینکه ابن اعثم، منابع و مصادر گزارش‌هایش را آن‌گونه‌که باید، به دست نمی‌دهد، کتاب «الفتوح» با توجه به تخصص نویسنده، تخصصی بودن کتاب و تناسب هندسی گزارش‌های تاریخی آن، اطمینان عرفی را برای خوانندگانش به ارمغان می‌آورد.

خلط روایات تاریخی: ‌افسانه ارینب

ضمن بحث و ارائه نظر درباره شخصيت حسين بن علي (ع) و قيام و شهادت ايشان، گاه به داستان زني ارينب نام اشاره می‌شود که يزيد عاشق او شد و معاويه شوهرش را فريفت تا او را طلاق دهد و به همسري يزيد درآيد، اما هنگامی‌که فرستاده معاويه براي خواستگاري او می‌رفت، امام (ع) خواست تا پيشنهاد ازدواج وي را نيز مطرح سازد، ارينب ازدواج با امام را ترجيح داد، اما امام (ع) او را به همسر سابقش برگرداند و گفت که غرض وي از اين ازدواج بازگرداندن او به همسرش بوده است و بدین‌سان عشق يزيد و نقشه معاويه ناکام ماند. اهميت اين داستان در آن است که در بعضي از منابع اين رويداد برساخته را از زمینه‌ها و دلايل تقابل حسين بن علي (ع) با يزيد شمرده‌اند. در اين مقاله روايات مختلف مربوط به اين داستان بررسي و حقيقت ماجرا آشکار می‌گردد.

تحقیقی درباره اربعین حسینی

مسئله اربعين سیدالشهدا (ع) و این‌که آيا خاندان آن حضرت پس از رهايى از اسارت يزيد قصد عزيمت به كربلا را داشته و نيز آيا توانسته‌اند در آن روز به زيارت آن مضجع شريف نائل آيند و مرقد مطهرش را زيارت كنند، ازجمله مسائلى است كه از ديرباز صاحب‌نظران درباره آن اختلاف‌نظر داشته و هريك با استشهاد به ادله تاريخى براى اثبات يا نفى آن تلاش کرده‌اند. در اين مقاله با توجه به متون تاريخى معتبر احتمالات ممكن را تبيين كرده و ضمن بيان نظر مدافعان اين واقعه، ديدگاه خود را مبنى بر نبود دليل كافى و قابل‌اعتماد بر مسئله اربعين سيدالشهدا (ع) تبيين خواهيم نمود. هم‌چنین امكان رسيدن كاروان اسرا را نيز به كربلا در اربعين اول تقریباً ناممكن دانسته و در پايان، دليل الحاق سر مطهر امام حسين (ع) را به جسم شريفش مورد خدشه قرار داده و وجود حديث شريفى كه زيارت اربعين را از علائم مؤمنان می‌شمارد براى استحباب و فضيلت آن زيارت كافى دانسته‌ایم.

عاشورا و انقلاب اسلامی

به چه دلیل ادّعا می‌کنید که انقلاب اسلامی ایران متأثّر از قیام امام حسین (علیه السّلام) و فرهنگ عاشورا است؟ نقش آن در پیدایش، پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی چیست؟

موضع سياسي امام حسين علیه السلام در دوران معاويه

همزمانى 10 سال از امامت امام حسين (ع) با حكومت معاويه و عدم قيام آن حضرت در اين برهه، از مقاطع حساس حركت حضرت است كه تحليل و بررسى آن به شناخت بهتر نهضت عاشورا و هدف از آن كمك خواهد كرد. اين پرسش همواره مطرح بوده است كه با توجه به عدم مشروعيت حكومت معاويه، برخورد امام حسين (ع) با معاويه چه توجيهى دارد و تفاوت اين دوره با زمان يزيد در چيست؟ نويسنده در تحليل موضع سياسى امام حسين (ع) در مقابل معاويه بر اين عقيده است كه به خاطر فضايى كه با تزويرهاى فرزند ابوسفيان در جامعه حاكم بود قيام عليه او نه ممكن بود و نه به مصلحت. اما سیدالشهدا موضع منفى خود در مقابل معاويه را در حركتى ريشه‌‌اى از طريق بيان حقانيت اهل‌بیت (ع)، تبيين فلسفه و اهداف حكومت اسلامى و مسئوليت خواص سامان بخشيد.

مواضع امام حسين (ع) در مقابل معاويه

در این تحقیق برآنیم که ببینیم آیا اباعبدالله علیه السلام در ده سالی که امامتشان مصادف با حکرانی معاویه بود، برای هدایت مردم حرکتی از خود نشان داد یا نه؟ آیا از اسلام در مقابل توطئه های بنی امیه محافظت کرد؟ و در برابر اقدامات انحراف آمیز معاویه مثل بسیاری از صحابه بزرگ آن روز، شیوه اعتراض چگونه بود؟ آیا مواضع او در مقابل معاویه، همان استمرار شیوه صلح آمیز امام حسن علیه السلام بود یا مواضع متفاوتی داشت؟ قبل از ورود به بحث، باید متذکر شوم که ذکر مبارزات آن حضرت با معاویه، بر اساس اهمیت بعضی از موضع گیری هاست، نه طبق نظم تاریخی.