قبیله «قریش» و زیرمجموعههای آن

برگرفته از جلسات «چگونه شیعه شدیم؟» ویژه نوجوانان
آیا جناب ابوطالب به اسلام ایمان آورد؟

برخی درباره ایمان جناب ابوطالبسلاماللهعلیه تشکیک میکنند وایشان را فردی بی ایمان می دانند و ادلهای نیز برای کلامشان میآورند. علامه سید جعفر مرتضی عاملی در صفحات 81 الی 120کتاب الصحیح من سیرة الامام علیعلیهالسلام، جلد دوم، این مطلب را بیان فرمودهاند و دلایل آنان را رد میکنند و دلایلی بر ایمان ایشان ذکر میکنند. تهیه و تنظیم: صدرا غفاری
یکی بودن سورههای فیل و قریش

سورههای فیل و قریش که دارای معنای مرتبط با هم میباشند، یک سوره هستند و یا دو سوره؟ همچنین سورههای ضحی و انشراح؟
ساکنان مکه (تأملی بر چگونگی سکونت قبایل مکه و میزان جمعیت قریش در آستانه ظهور اسلام)

مکه بهدلیل وجود کعبه و جایگاه بعثت پیامبر گرامی اسلام|، باعث علقههای دینی و جاذبههای احترامآمیزی است،که کمتر اجازه واقعبینی میدهد، تا اذعان شود مکه قبل از ظهور اسلام برخلاف تصور مرکز زندگی شهری و دارای مردمانی یک جانشین نبوده، بلکه مرکزی زیارتی ـ تجاری بوده که عمدتاً جاذبههای زیارتی و اقتصادی آن موجب استقرار و اسکان قبایل و عشایر در آنجا گردیده است. از سویی، همین نگاه قداستآمیز سبب شده، تا در برآورد میزان جمعیت مکه در دوره بعثت پیامبر| و به تبعِ آن در وقایع صدر اسلام آمار و ارقام اغراقآمیزی ارائه شود. برای روشنتر شدن بحث، در این تحقیق چگونگی و نحوه سکونت قبایل مکه در دوره قبل و بعد از تسلط قریش بر مکه، میزان جمعیت مکه در آستانه ظهور اسلام، شناخت و تفکیک تیرهها و بطون قریش و جایگاه و اهمیت آنها بهویژه از لحاظ شمار و ترکیبِ جمعیتی، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
حضرت محمد صلى الله علیه وآله و رویارویى با اشرافى گرى

رفاهطلبى و اشرافىگرى به عنوان آسیبى اجتماعى هر گاه فرد یا بخشى از جامعه را فرا گیرد، مانند ویروسى خطرناک، خیلى زود به سایر قشرها و طبقات اجتماعى منتقل شده و سلامت جامعه بشرى را تهدید مىکند. رهبران دینى و جامعه شناسان، این آسیب اجتماعى را در جوامع مختلف بررسى کردهاند. شیوه حضرت محمدصلى الله علیه وآله به عنوان رهبرى که مدیریت کلان جامعه را عهدهدار بود، الگوى خوبى است براى: 1- شناسایى خصیصه رفاهطلبى و اشرافىگرى در انسانها و جامعههاى بشرى، 2- پیشگیرى از ظهور روحیه اشرافى با شناخت نشانههاى آن و 3- مقابله و درمان آن بر اساس روشهاى آن حضرت، که براى جوامع امروزى نیز راهگشاست.
سرپرستی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم پی از فوت عبدالمطلب

چرا جناب عبد المطلب سرپرستی پیامبر اسلام(ص) را پس از فوت، به ابوطالب واگذار کرد؟
نقش قبیله قریش در دور کردن حضرت علی علیه السلام از خلافت اسلامی

قبیله قریش در آستانه ظهور اسلام مهمترین قبیله عرب بود و درمیان سایر قبایل نفوذ داشت. این نفوذ بعد از ظهور اسلام هم از بین نرفت و تأثیراتی بر جامعه اسلامی گذاشت. بااینکه رسول خدا (ص) و امیرالمؤمنین (ع) خود از بنیهاشم قریش بودند، از دست قریش متنفذ اذیت و آزار بسیاری دیدند. افراد متنفذ طوایف مختلف قریش به جهت غرور و جایگاه مهمی که در بین اعراب داشتند و به علت انتظارات بالا و اینکه امام علی (ع) در دوران رسولالله (ص) قهرمانانشان را کشته بود و هم به این دلیل که امام (ع) آنان را با دیگران برابر میدید و برای آنان اعتباری بالاتر از دیگران قائل نبود، مدام علیه حضرت علی (ع) کارشکنی میکردند تا آنجا که ابتدا از خلیفه شدن ایشان ممانعت کردند و پس از رسیدن آن بزرگوار به خلافت، به فکر تضعیف قدرتش بودند و بیشترین نقش را در این زمینه داشتند. در این مقاله، با روش تحلیلی ـ توصیفی، به این پرسش پاسخدادهشده است که قریشیان چه نقشی در دور کردن امام علی (ع) از خلافت اسلامی داشتند.
اذّیتها و دشنامهای قریش نسبت به رسول خدا صلی الله علیه وآله

ابن هشام از ابن اسحاق، نقل میکند: قریش رسول خدا (ص) را «مُذَمَّم» (نکوهید؛ در مقابل محمّد، یعنی ستوده) مینامیدند و او را دشنام میدادند. رسول خدا (ص) میفرمود: آیا تعجّب نمیکنید! خداوند، چگونه آزار و اذیّت قریش را از من برمیگرداند. دشنامم میدهند و نکوهیدهام میخوانند در حالی که من، محمّدم! (ستودهام). امیة ابن […]
متّهم ساختن حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله به سحر و جنون

ابن هشام در کتاب السیرة النبویّه از ابن اسحاق، نقل میکند: سپس هنگامی که کار بر قریش گران آمد، به سبب بدبختی و شقاوتی که در دشمنی با رسول خدا (ص) و پیروانش بر آنان رو آورده بود، فرومایگان خود را بر ضدّ حضرت تحریک کردند و او را آزار و اذیّت و تکذیب نمودند […]
ماجرای معاهدهی قریش و محاصرهی رسول خدا صلی الله علیه وآله 2

ابن اسحاق گفته است: وقتی که قریش این معاهده را نوشتند، بنی هاشم و بین عبدالمطلب به حضرت ابوطالب (ع)، روی آوردند و همراه او داخل شعب ابوطالب (ع)، شده، در آن گرد آمدند. ابولهب از میان ایشان جدا شد و به قریش پیوست و با آنان، هم پیمان گردید. قال ابن إسحاق: فلمّا فعلت […]
ماجرای معاهدهی قریش و محاصرهی رسول خدا صلی الله علیه وآله 1

ابن هشام در کتاب خود از ابن اسحاق، نقل میکند: زمانی که قریش دیدند یاران رسول خدا (ص) در شهری، اقامت گزیدند (مهاجرت مسلمانان به حبشه، به دستور پیامبر اکرم (ص)) و در پرتو پناه جستن از نجاشی، (حاکم حبشه)، امنیت و آرامش پیدا کردند و عمر، اسلام آورد و او و حمزة بن عبدالمطلب […]
تحمّل سختیها توسط شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله 3

مرحوم شیخ طبرسی گفته است: در کتاب دلائل النبوه، چنین آمده است: ابن داود با سلسلهی سند خود از شخصی به نام عبدالله، نقل میکند که گفت: رسول خدا (ص) در حال سجده بود و عدّهای از قریش، پیرامونش بودند و آنجا، جفت شتری بود. قریش گفتند: چه کسی این را بر پشت محمّد می […]
تحمّل سختیها توسط شخص پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله 2

مرحوم شیخ طبرسی در کتاب قصص الانبیاء آورده، است: قریش نهایت تلاش را برای آزاد و اذیّت رسول خدا (ص) انجام داد و آزارکنندهترین آنها، ابولهب عموی پیامبر (ص) بود. روزی پیغمبر اکرم (ص) در مسجد الحرام در حِجْر اسماعیل، نشسته بود. بدخواهان فرستادند، جفت[1] گوسفندی آورده شد و آن را بر روی رسول خدا […]
نامه رسول خدا به خسرو پرویز 2

عکس العمل خسروپرویز
از جمله حوادث مهم سال ششم یا هفتم، نامه هایی بود که رسول خدا صلّی الله علیه و آله پس از بازگشت از حدیبیه برای سران و پادشاهان کشورهای اطراف نوشتند. تعداد این نامه ها شش عدد بوده و ظاهراً همه در یک روز ارسال شده اند. یکی از این نامه ها نامه پیامبر به خسرو پرویز پادشاه ایران است.
در این نوشتار به داستان تحویل نامه و چگونگی برخورد خسروپرویز با آن و سرانجام او می پردازیم.