عدل الهی و شرور و آفات در نظام هستی
در این مقاله پیوند شرور هستی با عدل الهی که از صفات آفریدگار است، بررسی و کاوش شده است؛ نخست معنی هر یک از مقوله های «شرّ» و «عدل» بیان شده و سپس آرا و نظرهای برجستگان فلسفۀ مشّاء و حکمت متعالیه و مکتب عرفا به اختصار آمده است؛ بزرگانی چون ابن‌سینا، سهروردی، صدرای شیرازی، ملّا هادی سبزواری، علامه طباطبایی، استاد مطهری و … و سرانجام دیدگاه مکتب ثقلین (قرآن و حدیث) که وجه مختار نویسندگان این سطور است، به اختصار استخراج و بیان شده است.
جبر و تفویض در آثار مرحوم میرزا مهدی اصفهانی
نگارنده پس از اشاره‌ای مختصر به دیدگاه جبریه و مفوّضه و برخی از فلاسفه که به جبر و تفویض گرویده‌اند، به دیدگاه آیت الله میرزا مهدی اصفهانی در مورد جبر و تفویض می‌پردازد. ابتدا دیدگاه کلی او در مورد این مطلب و راه حل آن یعنی امر بین الامرین را بر اساس آثار اصفهانی تبیین می‌کند. سپس چهار شبهه را بررسی می‌کند که سبب گرایش اندیشمندان بشری به جبر یا تفویض شده است و آن شبهات را بر اساس آثار میرزای اصفهانی پاسخ می‌دهد. این شبهات حول چهار محور است: علم الهی، وجود دانستن خدای تعالی، ذاتی دانستن علم و قدرت و عقل برای افراد، ترجیح بلا مرجّح.
تاریخچه بحث عدل
: نگارنده پس از اشاره مختصر به تاریخ مباحث عدل الهی در اندیشة دانشمندان مسلمان، به معنای عدل از نظر اهل لغت، متکلمان و فیلسوفان می‌پردازد. آنگاه کلیات دیدگاه‌های شانزده تن از دانشمندان مسلمان، از سدة چهارم تاکنون، در مورد عدل الهی را به اختصار بیان می‌کند، همچون: شیخ مفید، سید مرتضی، میرزا حسن لاهیجی.
چهرة وفا؛ به یاد شعب ابی‌طالب و دیدار سیمای زیبای وفاداری و حمایت یاران
نویسنده (مرحوم آیت الله میرزا خلیل کمره‌ای) در این گفتار، دشواری‌های مسلمانان در شعب ابی‌طالب را بر می‌شمرد و قصیدة لامیه ابوطالب را سرود حماسی جوانان مسلمان محاصره شده می‌داند. آنگاه به ترجمة منظوم آن به فارسی توسط غلامرضا دبیران اشاره می‌کند. نویسنده به دولت‌های مسلمان پیشنهاد می‌دهد که این قصیده را به عنوان سند افتخار آن سالهای دشوار، ترویج کنند. همچنین علت مظلومیت ابوطالب را سیاست‌های بنی‌امیه در ظلم به اهل بیت: می‌داند. این نوشتار برای نخستین بار منتشر می‌شود.
حماسة سیاسی در سیرة حضرت زهرا سلام الله علیها
«حماسة سیاسی» ترکیبی مبیّن حضور و نقش آفرینی آگاهانه و مؤثر در عرصة سیاست در اوضاع و شرایط خاص تاریخی، اجتماعی و فرهنگی بوده و دارای مؤلفه‌‌ها و مصادیق متفاوتی در هر عصر و زمان است. سیرة حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها به ویژه خطاباتشان پس از ارتحال پیامبر6 را می‌توان یک دستورالعمل عقیدتی، کلامی و سیاسی دانست که حکایت از بینش توحیدی و سیاسی زهرای مرضیه سلام الله علیها دارد. ایشان بارزترین مرجع رسیدگی به امور در دوران بحران سیاسی پس از رحلت پدر بود و شاید بتوان مهمترین رکن حیات ایشان را از جهات متفاوت، حماسه آفرینی‌‌های حضرتش در عرصة سیاست و دفاع از اسلام دانست.
گونه شناسی و روش شناسی روایات تفسیری حضرت زهرا سلام الله علیها
به استناد بسياري از آيات و روايات، اهل‌بیت: تنها كساني هستند كه پس از خدا و پيامبر‌اکرم6 آگاهي كامل به معارف قرآن، و مراد و مقصود آيات آن دارند، و سیره تفسیری آنان راهگشاي مفسّران مي‌باشد.
در اين نوشتار، روش‌هاي تفسيري حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها با نگاهي كاربردي بررسي شده است. بر اساس اين پژوهش، مهم‌ترين روش‌های تفسیری حضرت زهرا سلام الله علیها عبارت است از: قرآن به قرآن، قرآن به سنّت، قرآن به تاریخ و تفسیر کلامی. و گونه‌های تفسیری ایشان شامل تأویل، جری و تطبیق، تمثیل، تفسیر بر اساس دلالت التزامی آیه می‌باشد.