برچسب: عمر

کتاب‌شناسی ائمه‌ اطهار علیهم السلام

شناخت و تحقیق درباره زندگانی ائمه معصومین(ع)، متوقف بر شناخت منابع و آثاری است که به شرح‌حال و بیان تاریخ آن بزرگواران پرداخته‌اند. این منابع به دسته‌های مختلفی قابل تقسیم است و هر کدام ویژگی‌های خود را داراست. مقاله حاضر به بیان این دسته‌ها و خصوصیات هر یک پرداخته و کتاب‌هایی را که به طور خاص و یا به مناسبتی از تاریخ ائمه سخن گفته‌اند، معرفی می‌کند. این کتاب‌ها اعم از آثار شیعه و سنی و نیز اعم از منابع دست اول و مطالعات و تحقیقات جدید می‌باشد.

بررسی تطبیقی خطبه عمر

عمر بن خطاب که در یک روز جمعه در جمع نمازگزاران سخن می‌گفت وقایعی از رخداد سقیفه به زبان آورد که از دیدگاه مورخان، با اهمیت ارزیابی شده است. عمر تنها شاهد باقی‌مانده از یاران سقیفه‌ای خود است که اکنون در حضور مردم و در اثنای خطبه نماز جمعه از آن روز واقعه گزارش می‌کند و پرده از حقایقی بر می‌دارد که سالیان دراز به‌گونه‌ای دیگر بازگو و تبلیغ می‌شده است.
پژوهش پیش رو سعی کرده ضمن ترجمه و شرح این خطبه به درنگ و تأمل در آن پرداخته و موارد ادعایی خطیب را با وقایع تاریخی مقایسه و بررسی نماید. محتوای خطبه عبارت است از اتهام زدن به انصار، شتابزده و عجولانه خواندن بیعت با ابوبکر، مخالفان بیعت، اعتراضات جدی، ترس از اختلاف و پراکندگی که موارد ایجابی در این خطابه است.

کوفه و تحولات سیاسى صدر اسلام‏

نقش کوفه در جریان‏هاى سیاسى جهان اسلام و فراز و فرودهایى که در طىّ آن، براى آن شهر ایجاد شد، حائز اهمیت زیادى است. شناخت چگونگى شکل‏ گیرى شهر کوفه و اوضاع اجتماعى آن در یک دوره پر هیجان از تاریخ اسلام (از سال 17ه تا پایان خلافت حسن بن على‏ علیه السلام) تأثیر فراوانى در فهم شرایط سیاسى، اجتماعى حاکم بر کوفه در دوره انتقال خلافت از حسن بن على ‏علیه السلام به معاویه دارد.
در این مقاله تحولات تاریخ صدر اسلام در کوفه با تأکید بر دوره خلافت امام حسن بن على ‏علیه السلام مورد بررسى قرار خواهد گرفت.

هرمزان؛ کارنامه و حیات سیاسى‏

یکى از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانى به جهان اسلامى در قرون نخستین اسلامى نخبگان ایرانى بودند که چشمپوشى از مطالعه آنها خطایى بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکى از این افراد بود که در تحولات سیاسى، نظامى و فرهنگى شامگاه عهد ساسانى و اوایل دوره اسلامى نقش‏آفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسى حیات سیاسى هرمزان کارنامه وى در انتقال عناصر فرهنگ ایرانى به تمدن اسلامى مورد بحث قرار مى‏گیرد.

آیا عمر محبوب اهل بیت بوده است؟

برخی اشاره می‌کنند که عمر فاروق محبوب اهل بيت بوده است؛ چنانكه نزد پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز محبوب بوده است. دليل ايشان سه روايت از پيامبر اكرم صلی‌الله‌علیه‌وآله درباره خليفه دوم است و به فرازهايي از سخنان اميرمؤمنان علي علیه‌السلام در نهج‏البلاغه نیز اشاراتی مي‏كنند. حال باید گفت که آيا مي‏توان اين روايات را پذيرفت؟ آيا سند و دلالت آنها تمام است؟ بررسی‌ها نشان از عدم صحت روایات و یا حداقل در برخی موارد عدم دلالت به خلیفه دوم است. در این وجیزه سعی شده تا پاسخ درخوری به این شبهه داده شود.