امام سجاد علیه السلام و روشهای تفسیری
رابطه اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله با قرآن مجید، رابطهای عمیق و همه جانبه است . ارتباط میان آن دو به حدی قوی است که تفکیک آن دو، به منزله تباه ساختن آنان است . نه قرآن بدون اهلبیت، هدایتبخش است و نه وجود اهل بیتبدون قرآن امکانپذیر است .
رابطه قرآن و اهل بیت علیهم السلام از جهات مختلف شایان بررسی است و با رویکردهای متعدد قابل پیگیری خواهد بود . شاید مهمترین رویکرد تفسیر قرآن، تفسیر از منظر اهل بیت علیهم السلام باشد که خود دارای مباحثی خاص است . یکی از آن مباحث، درک روش تفسیری امامان علیهم السلام است که میتواند در راستای تفسیر قرآن و کشف ابزار آن مفید افتد . به همین جهت، در این مقاله به طور مختصر روشهای تفسیری امام سجاد علیه السلام را مورد بررسی قرار میدهیم .
نظام حقوق و تکالیف در روابط اجتماعی از دیدگاه اسلام بر اساس رساله الحقوق و نامه امام سجاد علیه السلام
انسان موجودى اجتماعى است. زندگى در اجتماع و روابط اجتماعى به تزاحم منافع و ارادههاى افراد منجر مىشود. براى حل اين مسئله، به يك نظام جامعى نياز است كه حقوق و تكاليف افراد را در رفتار و ارتباط با ديگران مشخص كند. اسلام نيز در باب مسئله حقوق و تكاليف اجتماعى، نظرى خاص دارد. يكى از شيواترين و جامع‌ترین عبارات در اين باب، مربوط به كلام امام سجّاد (ع) در رسالة الحقوق و نامه ايشان به برخى شيعيان است. پژوهش حاضر با توجه به كلام آن امام، سعى دارد نظامى از حقوق و تكاليف در روابط اجتماعى معرفى كند كه راهگشاى ما در كشف ديدگاه اسلام باشد. در اين پژوهش از روش اسنادى و تحليل متن دو روايت استفاده شده است. براساس يافتههاى اين تحقيق بايد گفت كه بين حق و تكليف رابطه همبستگى وجود ندارد، همچنين امامت و تدبير، سپس رعيت بودن و بعد خون و خويشاوندى به ترتيب مهمترين حقها هستند و ساير حقوق در مراتب پايينتر قرار دارند.
شهربانو
در این مقاله سعی بر آن شده است که بررسی کوتاهی درباره مادر محترمه حضرت امام سجاد علیه السلام صورت پذیرد. باشد که مورد توجه شما خوبان قرار گیرد.
شاهدخت والا تبار شهربانو والده معظمه حضرت امام علی بن الحسین السجاد علیه السلام
این نوشتار، مقاله مجملی است پبرامون شاهدخت والا تبار شهربانو والده معظمه حضرت امام علی بن الحسین السجاد علیه السلام، که به محضرتان ارائه می گردد.
سيري در کتاب شناسي امام سجاد علیه السلام
این نوشتار سیری است در کتاب شناسی امام سجاد علیه السلام، که تقدیم به نگاه های زیبای شما خوانندگان عزیز می شود.
دکتر شهيدي و تاريخ‌نگاري امام علي بن الحسين علیه السلام
آثار دکتر شهیدی (1297 – 1386 ش) نشان می‌دهد نسبت به پژوهش درباره امامان (ع) علاقه بسیاری داشته است. از این میان، به امام علی بن الحسین (ع) توجه ویژه‌ای نشان داده، به‌طوری‌که هم در جوانی و هم در سالمندی به آن حضرت پرداخته است. روش وی در پژوهش تاریخ اسلام و زندگانی ائمه (ع) انتقادی تحلیلی است و اسناد و متن سند، هردو موردتوجه او بوده است. در مقاله حاضر، نقدها و تحلیل‌های دکتر شهیدی بر برخی نظرات درباره امام چهارم (ع) بررسی شده است. به این منظور ابتدا آثار ایشان درباره امام سجاد (ع)، سپس منابع مورداستفاده و آنگاه نقادی‌ها و تحلیل‌های ایشان را مطرح می‌کند؛ در ادامه، روش تحقیق دکتر موردتوجه قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد دکتر شهیدی در قسمت اول زندگانی امام علی بن الحسین (ع) (تا قیام عاشورا) با دقت و فرصت بیشتری نسبت به بعد از آن، به نقد و تحلیل پرداخته است و زندگانی و سیره امام پس از عاشورا به روش دکتر شهیدی هنوز به بررسی نیاز دارد.
خانواده آرماني در انديشه امام سجاد علیه السلام
تهديدها و آسیب‌های فراوانى در دهه‌های اخير نهاد خانواده را به چالش كشيده است. ازاین‌رو، ارائه يك خانواده آرمانى از منظر دينى جهت رويارويى با تهديدهاى نوين، ضرورى به نظر می‌رسد. در اين نوشتار به بررسى خانواده آرمانى مطلوب در انديشه امام سجاد (ع) با روش تحليل متن می‌پردازیم. ترسيم خانواده آرمانى بر اساس ویژگی‌ها و ارائه راهكارهاى تحقق اين نهاد، از اهداف اين پژوهش به شمار می‌رود. خانواده آرمانى، اگرچه براى پاسخ‌گویی به نياز جنسى شكل می‌گیرد، ولى به دليل داشتن مبانى توحيدى و ارائه ویژگی‌ها و راهكارهاى برگرفته از مبانى وحيانى، به پرورش انسان‌های موحد می‌پردازد و زمينه تشكيل جامعه آرمانى را فراهم می‌کند.
امام سجاد علیه السلام در آثار شهید مطهری
در این مقاله شخصیت بزرگوار امام سجاد علیه السلام را در آثار متفکر و فیلسوف بزرگ معاصر آیت الله شهید مرتضی مطهری را مورد بررسی قرار گرفته است.
امام سجاد علیه السلام از دیدگاه اهل سنت
این نوشتار شخصیت امام سجاد علیه السلام را از دیدگاه اهل سنت مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد.
کتاب‌شناسي صحيفه سجاديه، برخي از ترجمه‌ها و شروح
این نوشتار بر آن است که مطالب مفیدی راپیرامون کتاب شناسی مصحف شریف صحیفه سجادیه و برخی از ترجمه ها و شرح های معتبر آن ارائه نماید.
کتاب‌شناسي تفصيلي شروح و ترجمه‌هاي صحيفه سجاديه
این مقاله بر آن است تا کتاب شناسی تفضلی ای داشته باشد از شرح هایی که بر مصحف شریف صحیفه سجادیه توسط علما نوشته شده است.
پژوهشي در نسخه شهيد اول از صحيفه سجاديه
نويسنده در اين گفتار، درباره كتاب صحيفه سجاديه از ديدگاه شهرت و تواتر، متن و روايت آن گفت‌وگو مىكند. سپس به روايت مشهور و متداول صحيفه مىپردازد و علل اختلاف روايات صحيفه را بررسى مىكند. آنگاه نسخه شهيد اول را با اجازات و مقابلههاى آن مىشناساند، اصالت آن را ثابت مىكند، راويانى را كه شهيد اول صحيفه را از آن‌ها نقل كرده و راويانى را كه صحيفه را از شهيد اول نقل كردهاند، برمىشمارد؛ و پس‌ازآن نام كسانى را مىآورد كه صحيفه را به‌صورت وجاده از نسخه شهيد اول نقل كردهاند.
نگرشي به کتاب صحيفه سجاديه
«ويليام چيتيك» دانشمند آمریکایی معاصر، صحيفه سجاديه را به زبان انگليسى ترجمه كرده و گفتارى در معرّفى امام سجاد (ع)، صحيفه سجاديه و آداب دعا در اسلام نگاشته، كه به پيوست آن ترجمه منتشرشده است. در اين مقاله ـ كه خلاصه‌ای از گفتار چيتيك آمده – توضيحاتى درباره تاريخچه كتاب صحيفه، دعاهاى امام سجاد (ع)، نسخه‌شناسی صحيفه، آثار علمى نگاشته شده حول محور آن، نقش دعا و مناجات در تربيت انسان، بينش اسلامى نسبت به دعا، وجوه مختلف درون‌مایه صحيفه و شيوه و مبناى ترجمه خود سخن گفته است.
نگاهي به کتاب نمايه‌نامه موضوعي صحيفه جامعه سجاديه
نويسنده در اين گفتار، به معرفى و نقد و بررسى كتاب «نمایهنامه موضوعى صحيفه سجاديه» مىپردازد. اصل كتاب صحيفه جامعه سجاديه، نوشته آیت‌الله سيد محمدباقر موحد ابطحى و نمایهنامه آن، نوشته گروهى از پژوهشگران است كه توسط مركز اطلاعات و مدارك علمى ايران منتشرشده است. نويسنده مقاله، توضيحاتى درباره اهميت دعا، صحيفه سجاديه، مستدركات آن، صحيفه جامعه سجاديه، پيشينه تدوين نمايههاى موضوعى و تفاوت آن‌ها با معجم لفظى مىآورد؛ و سپس روش تنظيم كتاب موردبحث خود را مىشناساند. براى اين كار، به معرفى نشانه‌ها، روش استفاده از كتاب و بالاخره ساختار كتاب مىپردازد.