برچسب: عصمت

آیا اهلبیت مجبور به دوری از گناه شده اند؟

درآیه تطهیر آمده که «خداوند چنین می خواهد که هررجس وآلایشی را از شما خانواده (نبوت) ببرد وشما را ازهرعیب پاک ومنزه گرداند» حال سؤال بسیاری این است که آیا این بدان معنی نیست که خداوند جبراً پیامبر و اهل بیتش را از هر ناپاکی و گناهی منزه گردانیده و اهلبیت علیهم‌السلام، اختیار انجام گناه را نداشته اند؟ در این وجیزه سعی شده است تا به این سؤال پاسخ درخوری داده شود. متن پیشرو اقتباسی از کلام علامه سید جعفر مرتضی عاملی در کتاب اهلبیت و آیه تطهیر است.

منظور از اهل بيت علیهم‌السلام در آية تطهير چه کسانی هستند؟

اینکه اهلبیت مطهر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله، در میان فریقین جایگاه والایی دارند، هیچ شکی در آن نیست. اما نزاع اصلی بر سر تعیین مصداق این آیه است. چه آنکه بزرگترین اختلاف میان شیعه و سنی آن است که آیا همسران پیغمبر، شامل این افراد می شدند یا نه؟ در این وجیزه سعی شده است تا به این سؤال به نحو وافی پاسخ داده شود.

با اینکه نص آیه تطهیر، دوری اهلبیت از کارهای زشت است؛ چه طور عصمت را از آن اتخاذ می کنید؟

برخی گویند: «مراد تطهير در آيه شريفه «انما يريد اللّه ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهركم تطهيراً»، پاكيزگى و دورى از كارهاى زشت است نه عصمت، و الّا لازمه اش ثبوت عصمت براى جميع مؤمنين است. پس چرا شيعيان از آن استفاده معصوم بودن اهل بيت مى كنند»؟ این شبهه که به اصل استناد شیعیان از این آیه بازمی گردد، در این وجیزه پاسخ داده می شود.

آیا آیه تطهیر، پس از غیبت صغری وارد ادبیات تفسیری شیعه شده است؟

برخی می گویند: تفسير آيه تطهير به عصمت براي اهل‌بيت علیهم‌السلام، از قرن سوم و پس از غيبت صغري وارد ادبيات تفسيري شيعه شده است؛ بدین معنا که تا قبل از آن، برای اثبات عصمت اهل بیت مطهر اسلام، به این آیه استناد نمی شد! بنابرین، شیعه برای حجیت بخشی به کیش خود، دست به چنین استنادی زده است! این شبهه از سوی بعضی از منکرین فضایل اهلبیت علیهم‌السلام، نقل شده است که ما در این وجیزه سعی نموده ایم، این مطلب را در گیشه نقد قرار دهیم.

عصمت خاتم پيامبران در نگاه برخى از مفسّران

براساس آيات و روايات، عصمت پيامبران و محبّت‌هاى الهى از ضرورت‌هاى هدايت است. برخى از مفسّران، ذيل آيه (سَنُقْرِئُکَ فَلاَ تَنْسَى) مطالبى را ذكر كرده‌اند كه با عصمت پيامبر 9 منافات دارد ازجمله نگرانى پيامبر از فراموش كردن وحى و نگرانى و اضطراب ايشان در زمان آغاز بعثت.
با توجّه به مفهوم و حقيقت وحى براساس آيات قرآن و اعطاى معرفت و هدايت به واسطه روح قدسى از طرف خداوند، پيامبران در دريافت و ابلاغ وحى، از هرگونه خطا و لغزش و ترديد مصون مى‌باشند.
برخى از مفسّران، پيامبر 9 را در دريافت وحى و در ابلاغ وحى از القاى شيطان در امان نمى‌دانند و افسانه غرانيق كه طبرى مطرح كرده است، براساس همين اعتقاد به لغزش در ابلاغ وحى است.
آيت‌الله ملكى ميانجى در تفسير مناهج البيان، پس از نقل و نقد برخى از اقوال مفسّران ذيل آيه، تفسير صحيح آيه را بيان مى‌كند.

عصمت امامان و تقدیر الهی

آیا عصمت امامان و انبیاء براساس تقدیر الهی بوده است و یا این‌که مقام عصمت را با اختیار خود کسب کرده‌اند؟

عصمت و ظرفيت انسان

آيا خداوند متعال ظرفيت انسان ها را براى كسب عصمت تعيين مى كند يا خودشان آن ظرفيت را به دست مى آورند؟

شرايط عمومى تكاليف شرعى

يكى از شرايط عمومى تكاليف شرعى، داشتن قدرت است و در روايات اهل بيت عصمت و طهارت، بيان شده است كه اين فريضه صرفاً بر عهده كسانى است كه قدرت بر اين كار داشته باشند؛ در حالى كه در نهضت حسينى (عليه‌السلام) ، آن حضرت به دليل جهالت يا سست عنصرى يا عافيت‌طلبى مردم و يا به انگيزه‌هاى ديگر، از پشتيبانى مردم محروم بود و توانايى براندازى يك حكومت سفّاك تا دندان مسلح را نداشت! پس چگونه آن حضرت قيام مسلحانه كرد و آن را امر به معروف و نهى از منكر اعلام نمود؟

گناه پيامبر صلی الله علیه وآله

در آيات اول سوره «فتح» آمده است: «لِيَغْفِرَ لَكَ اللّهُ ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَ ما تَأَخَّرَ»؛ منظور از انتساب «ذنب» و گناه به پيامبر (صلی الله علیه وآله)  چيست؟

خطاى پيامبر صلی الله علیه وآله

مقصود از عصمت پيامبر (صلی الله علیه وآله)  و ائمه معصومين چيست؟ در قرآن در مواردى نسبت به عملكرد پيامبران از جانب خداوند اعتراض مى شود؛ مثلاً در مسئله جدايى زينب از پسرخوانده رسول خدا يعنى «زيد»، آيه اى به اين مضمون نازل شد كه: «تو ترسيدى از اينكه ديگران در مورد تو… در حالى كه بهتر بود از خداى خود بترسى»؟ آيا وجود اين نوع ترس با عصمت پيامبر (صلی الله علیه وآله) ناسازگار نيست؟ يا در ماجراى جنگ تبوك كه پيامبر (صلی الله علیه وآله)  منافقان را از جنگ معاف نمودند و آيه نازل شد به اين مفهوم كه «خدا تو را ببخشد؛ چرا به آنها اجازه دادى، حال آنكه بهتر بود به آنها اجازه ندهى تا كذب آنها آشكار شود»؛ آيا به نظر شما چنين برخوردى با مراجعان و اين طور تصميماتى براى كسى كه در رأس حكومت است، ضعفى كه نقض كننده عصمت باشد، محسوب نمى شود؟