آیا حدیث منزلت تنها به همان روزهای جانشینی علی علیه‌السلام در غزوه تبوک دلالت دارد؟

برخی همچون آمدي مي‎گويد: «جانشيني علي علیه‌السلام از سوی پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، تنها مخصوص به همان روزهايي بود كه پيامبر مدينه را ترك گفت. اين مطلب غیر از آن است كه او را خليفه علي الاطلاق و جانشين پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بخوانند». این شبهه که نظیرش از قرطبی نیز نقل شده، جزو رایج ترین شبهات حدیث منزلت است که در این مختصر بدان پراخته شده است.

هجدهم ذی الحجه؛ قتل عثمان یا عید غدیر؟

گفته می‌شود که عید شیعیان در هجدهم ذی‌ الحجه به مناسبت قتل عثمان در این روز است و گزارش معتبری وجود ندارد که ماجرای غدیر در چنین روزی رخ داده باشد! نظر شما چیست؟

آيا ازدواج دو دختر پيامبر (ص) با عثمان صحت دارد؟

يكي از فضيلت‌هايي كه براي عثمان بن عفان نقل كرده‌اند، ازدواج با دو دختر نبي مكرم اسلام صلي الله عليه وآله وسلم به نام‌هاي رقيه و ام كلثوم است. در اين باره نظريات مختلفي وجود دارد، اهل سنت با قاطعيت تمام بر آن پافشاري مي‌كنند؛ اما از طرف ديگر برخي از محققين شيعه بر اين اعتقاد هستند كه همسران عثمان هيچ كدامشان دختر پيامبر نبودند؛ بلكه ربيبه آن حضرت و دختران خواهر حضرت خديجه بوده‌اند و براي اين احتمال دلايلي نيز ذكر كرده اند كه ما بدون هيچگونه اظهار نظر اين دلايل را به صورت مختصر نقل و قضاوت به عهده خوانندگان گرامي وا مي گذاريم.

عثمانیه و شیعه در دو قرن نخست هجری

جریان­های سیاسی عثمانیه و شیعه که پس از مرگ عثمان در سال 35 ﻫ شکل گرفتند در قرون نخستین اسلامی به عنوان افکار غالب و تأثیرگذار در جامعه اسلامی، ادامه حیات دادند. تقابل این دو جریان سیاسی که به تدریج به دو جریان­ اعتقادی تبدیل شدند، سبب شد تا این جریان­ها از تغییرات یکدیگر متأثر شوند. از سوی دیگر ظهور نظریه “تربیع” در قرن دوم هجری و اوج گیری آن در قرن سوم هجری موجب گردید تا تفکر عثمانیه رو به افول رود و در برابر آن پیروان سیاسی تفکر شیعی رشد یافتند. این مقاله کوشیده است با استناد به منابع نزدیک به دو قرن نخست هجری، این تحول را با رویکردی تاریخی مورد بررسی قرار دهد.

چگونگی بیعت با امام علی(علیه السّلام)

پس از قتل عثمان، اصلی­ترین عامل رسیدن امام علی(ع) به قدرت، بیعت مردم با ایشان بود که همواره یکی از موضوعات مهم قابل بحث در تاریخ صدر اسلام می­باشد.
نوشتار حاضر، به بررسی تطبیقی و مختصر از چگونگی بیعت با حضرت، براساس کتاب ارزش­مند نهج­البلاغه و منابع مهم تاریخ اسلام که در فاصله قرن سوم تا دهم هجری تألیف یافته­اند، پرداخته است تا در این خصوص، برخی از ابهام­های موجود را رفع کند و به سؤالات مرتبط با آن پاسخ دهد.

مالک اشتر و اوضاع زمانه

تحقیق درباره شخصیت­های تأثیرگذار جهان اسلام در قرن اول هجری برای نشان دادن تصویری نسبتاً واضح و درعین حال واقعی از اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن روزگار ضروری است. مالک بن حارث نخعی، معروف به مالک اشتر، یکی از بزرگان و صاحب نفوذان شهر کوفه بود. وی در دوران خلافت عمر (پس از تأسیس کوفه در سال 17ﻫ)، عثمان و حضرت علی(ع) در این شهر اقامت داشت، ولی نفوذ و تأثیر وی بر حوادث و وقایع جهان اسلام در همه این دوره­ها یک سان­نبود، در این مقاله سعی شده است نقش و جایگاه مالک در حوادث این دوران مهم بیست ساله، تجزیه و تحلیل شود.