برچسب: شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید

دلایل تاریخی مخالفت با خلافت منصوص از دیدگاه نقیب ابوجعفر (613ق.)

عوامل مخالفت با نص خلافت از موضوعاتی است که قرن­ها، ذهن و اندیشه صاحب نظران مسلمان را مشغول ساخته است. بررسی دیدگاه­های گوناگون درباره چرایی مخالفت­ها می­تواند بخش­هایی ناپیدا از تاریخ را ترسیم کند. نقیب ابوجعفر(613ق.)، عالم و متکلم شیعی، یکی از افرادی است که در این زمینه، اندیشه‌هایی ناب دارد امّا تا کنون آرای او درباره خلافت بررسی نشده است. مجموعه دیدگاه­های او را می­توان در شرح نهج­ البلاغه ابن ابی الحدید معتزلی(656ق.) جست­وجو کرد. در یک نگاه کلی، مجموعه دلایل مخالفت با خلافت منصوص از دیدگاه او را می­توان در تفاوت بینش­ها و نگرش­های اهل سنت درباره خلافت، وجود زمینه­های مخالفت در زمان حیات پیامبر3 که موجب جرأت مخالفان شده بود، عذر تراشی­هایی علیه امیرالمؤمنین حضرت علی1 و نوع نگاه به شخصیت آن حضرت و نیز ابوبکر ترسیم کرد.

جلوه های بلاغت علوی در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید

شرح ابن ابى الحديد معتزلى از جمله شروح نهج‌البلاغه است كه به جنبه ادبى و بلاغى نهج‌البلاغه توجه ويژه كرده است. مؤلف آن می كوشد تا با اتّكاء به منطق ادبى، علاوه بر اثبات اصالت نهج‌البلاغه، جلوه هاى گوناگون بلاغت را در سخنان اميرالمؤمنين (ع) نشان دهد و از اين طريق، تفوّق كلام امام(ع) را بر سخنان ديگر خطبا و بلغاء مبرهن سازد.