غالیان دوره امام جواد علیه السلام و نوع برخورد آن حضرت با آن‌ها

یکی از جریان‌های فکری که امامان شیعه(ع) همواره با آن مبارزه می‌کردند، جریان فکری غلو است. بررسی منابع مختلف رجالی، فرقه‌شناختی و تاریخی نشان می‌دهد این جریان فکری که از دوره‌های قبل از زندگی امام جواد(ع) آغاز شده بود، در دوره آن حضرت هم تداوم یافت و ایشان همانند دیگر امامان:، به مقابله با آن پرداخت. این مقاله پس از توضیح درباره مفهوم غلو و انواع آن، مهم‌ترین افراد غالی و نیز افکار غالیانه عصر امام جواد(ع) را برشمرده است، که برخی از اهل سنت با باورهای غالیانه درباره دو خلیفه نخست را هم دربرمی‌گیرد، و سپس با بیان اقدامات امام همچون اعلام بیزاری از آنان، نقد اندیشه‌های ناصواب آنان با استدلال به آیاتی از قرآن و احادیثی از پیامبر اکرم(ص)، روش برخورد امام(ع) با ایشان را تبیین کرده است.

روش‌شناسی مناظره‌های امام جواد علیه السلام

مناظره به عنوان یکی از شکل‌های گفت‌وگو و تبیین باورها، جایگاه مهمی در زندگی اجتماعی اهل بیت: دارد. امام جواد‌(ع) نیز در مناظره‌های خود با گروه‌ها و گرایش‌های مختلف، با توجه به وضعیت و شرایط مخاطبان، از شیوه‌های متفاوتی بهره برده است که شناخت آن‌ها می‌تواند بر آگاهی‌های ما درباره آن حضرت و مسائل فرهنگی و اندیشه‌ای زمان ایشان بیافزاید. این مقاله با اشاره به دو بعد رفتاری و استدلالی در مناظرات امام جواد(ع) بر این باور است که آن امام بزرگوار، ضمن رعایت جایگاه طرف مقابل و احترام به عقاید او و تحمل آن، از استدلال‌های عقلی و دلایل نقلی و گاه روش ترکیبی، برای اثبات دیدگاه خود بهره می‌برد. از سویی دیگر، استناد به آیات قرآن و سیره و سخن پیامبر(ص) جایگاه ویژه‌ای در گفت‌وگوها و مباحثه‌های آن حضرت داشت. ایشان گاهی هم برای نقد عقاید و ادعاهای طرف مناظره از گزاره‌های مورد پذیرش مخاطب خود استفاده می‌کرد.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه هفتم

مورخ 14 تیر 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ تفاوت دیپلماسی امیرالمؤمنین علیه السلام و قیس بن سعد» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه ششم

شب پانزدهم ماه مبارک رمضان مصادف با 19 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه پنجم

شب چهاردهم ماه مبارک رمضان مصادف با 18 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه چهارم

شب سیزدهم ماه مبارک رمضان مصادف با 17 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه سوم

شب دوازدهم ماه مبارک رمضان مصادف با 16 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه دوم

شب یازدهم ماه مبارک رمضان مصادف با 15 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به ادامه سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.

تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ جلسه اول

شب دهم ماه مبارک رمضان مصادف با 14 خرداد 96 حجت الاسلام کاشانی در جلسه هیئت به سخنرانی پیرامون مسئله «تکلیف گرایی یا مصلحت سنجی؟ سیره ی امیرالمؤمنین علیه السلام چه می گوید؟» پرداختند که مشروح جلسه تقدیم می شود.