برچسب: سادات

کارکرد علم انساب در تبیین حیات اجتماعی طالبیان عهد سلجوقی

دانش انساب یا نسب‌شناسی از علوم مورد توجه مسلمانان بوده که به منظور پرهیز از خطا در شناخت نسب افراد به وجود آمد. در اسلام، شناسایی نسب به جهت شناسایی افراد و آثار حقوقی آن مورد توجه قرار گرفته است. عباسیان که براساس اعتبار نسبی روی کار آمده بودند، به نسب‌شناسی به‌ویژه شناسایی نسب خاندان پیامبر (بنی‌هاشم) اهمیت دادند. آنان در همین راستا، نهاد نقابت را در قرن سوم پی‌ریزی کردند تا حقوق بنی‌هاشم را حفظ کند و به رتق و فتق امور سادات هاشمی بپردازد. این مسئله خودبه‌خود نیاز حیاتی و اساسی به نسب‌شناسان خبره را ایجاد کرد و زمینه‌ای برای گسترش و رشد دانش نسب‌شناسی شد. اوج شکوفایی این علم را می‌توان در دوره سلجوقی جستجو نمود؛ دوره‌ای که جایگاه اجتماعی طالبیان (شاخه‌ای از بنی‌هاشم) بهتر شد و نسب‌شناسی طالبیان مورد توجه قرار گرفت. در این نوشتار با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی پس از تبیین جایگاه طالبیان در عصر سلجوقی و آثار نسب‌شناسی، ارتباط دانش نسب‌شناسی با حیات اجتماعی طالبیان مورد بررسی قرار گرفته و تأثیر این دانش بر گسترش دامنه نفوذ اجتماعی آنان تبیین شده است.

سادات در دوره مغول

یکى از پیامدهاى اجتماعى ظهور اسلام, شکل گیرى طبقه اى به نام ((سادات)) در جامعه اسلامى بود. با گسترش اسلام در سرزمین هاى دیگر, سادات از شرق تا غرب عالم اسلامى پراکنده شدند و به عنوان گروهى محترم و متنفّذ مورد توجه قرار گرفتند. ایران از جمله سرزمین هایى بود که سادات در آن نفوذ و جایگاه قابل توجهى یافتند و روز به روز بر شهرت و اعتبار آنان افزوده شد. با این حال, موقعیت آن ها از شرایط سیاسى, اجتماعى, اقتصادى و مذهبى دوره هاى مختلف تاریخ ایران نیز تا…ثیر مى پذیرفت. در این مقاله, وضع سادات در ایرانِ عصر مغول بررسى شده است.

سهم سادات

آیا به سیدى كه بیش از مخارج سالش داشته باشد، مى توان خمس داد؟