تقیه در اسلام و فلسفه تقیه امام رضا علیه السلام با تکیه بر آیات و روایات

آیین مقدس اسلام یک آیین فطری است. مسألة أخذ میثاق که بارها در قرآن مجید (از جمله الحدید/8) وارد آمده، به همین نکته اشارت دارد. شایان ذکر آنکه، جمیع احکام شرع مقدس اسلام، اعم از احکام تکلیفی که بر اساس اقتضاء و تخییر جعل شده‌اند و احکام وضعی که قراردادهای الهی در زندگی عادی بشر می‌باشند، معالیل مصالح و مفاسد می‌باشند؛ یعنی اگر کسی واجبی از واجبات دینی را امتثال نماید، به مصلحتی عاجل یا آجل دست یابد و به عکس اگر انسان مکلفی از ارتکاب حرامی از محرمات شرعی باز ایستد، از مفسده‌ای دنیایی یا اخروی نجات یابد. در احکام وضعی نیز داستان از همین قرار است؛ یعنی اگر کسی مثلا از راه ازدواج شرعی تشکیل خانواده دهد و دارای اولادی گردد، به مصلحتی دست یافته باشد، لیکن اگر از راه هوای نفس رود و از شیطان پیروی نماید و از راه غیر مشروع صاحب اولادی گردد، گرفتار مفسده‌ای می‌شود. تقیه نیز که یکی از احکام شرع مقدس اسلام است، از این قانون مستثنا نمی‌باشد. چه اگر کسی در صورت وجوب تقیه بدان عمل نکند، به خود و دین اسلام زیان رساند و نیز اگر به تقیه عمل کند، به مصالح دست یابد و دین را از خطر برهاند. نویسندة مقاله در این جستار کوشش نموده تا حقیقت و ماهیت حکم تقیه که یکی از احکام دین مبین اسلام است، بیان نماید و تا حدودی به فلسفۀ این حکم اشارت کند و نقش معصومان (ع) و به خصوص امام رضا (ع) را در بیان و تبیین این حکم بسیار مهم الهی نشان دهد.

نظریه پیدایش تشیع در زمان پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله

فرقه‌‌هاي‌ اسلامي،‌‌ براي اثبات اصالت مذهبشان، ريشه‌‌هاي‌ پيدايش خود را در زمان رسول‌ خدا (ص) جستجو میکنند. در مورد پیدایش تشیع، نظریات مختلفی را دانشمندن و تاریخ نگاران مطرح کرده-اند که پیدایش تشیع در عصر پیامبر اسلام (ص) یکی از آنهاست. این نظریه را بیشتر علمای شیعه مطرح ساختهاند و چند تن از علمای اهل سنت و شرقشناسان نیز آن را تایید کردهاند. احادیث پیامبر (ص) درباره علی(ع) و تفسیر چند آیه و حوادث تاریخی،  عمده استدلالاتی است که در اثبات این نظریه آورده میشود.
در زمان پیامبر(ص)، عدهای خاص با عنوان «شیعه» علی(ع) معروف بودند. همچنین پیامبر عنایتی ویژه به آن حضرت داشتند که باعث شد تا گروه خاصی از علی(ع) تبعیت کنند . پیامبر(ص)  در تفسیر آیهای که درباره علی(ع) و شیعیان آن حضرت فرموده، این  گروه هر چند اندک شیعه در زمان پیامبر اسلام معرفی شدند؛ هر چند در این دوره، شیعه فرقه اسلامی نیست.

نقش پدر و مادر در تربیت دینی

سؤال: چند درصد از تربیت اسلامی به دست جامعه و چند درصد به دست خانواده است؟ به نظر من 80 درصد خانواده و 20 درصد جامعه در تربیت بچّه‌ها مؤثّر است؛ امّا در روزگار کنونی دیگران می‌گویند که تربیت کودک دست ما نیست و بیشتر در دست جامعه است. نقش پدر و مادر در تربیت […]

بررسی متواتر بودن روایات رایات سود

يکي از نشانه هايي که براي ظهور شمرده مي شود پرچم هاي سياهي است که از طرف مشرق آشکار مي شود و مقدمات ظهور را اعلام مي کند. اين مطلب در منابع اهل سنت به خصوص کتاب الفتن ابن حماد به صورت گسترده اي وجود دارد؛ ولي در منابع شيعه به ندرت نقل شده است و آن چه درباره اين نشانه روايت مي شود از منابع اهل سنت يا از راويان آنان است. موضوع این نوشتار که اقتباسی از متن درس خارج مهدویت حضرت آیت الله طبسی است، متواتر بودن روایات رایات سود است که آیا اصلاً تواتری وجود دارد یا خیر؟

بررسی تطبیقی روایات سود

يکي از نشانه هايي که براي ظهور شمرده مي شود پرچم هاي سياهي است که از طرف مشرق آشکار مي شود و مقدمات ظهور را اعلام مي کند. اين مطلب در منابع اهل سنت به خصوص کتاب الفتن ابن حماد به صورت گسترده اي وجود دارد؛ ولي در منابع شيعه به ندرت نقل شده است و آن چه درباره اين نشانه روايت مي شود از منابع اهل سنت يا از راويان آنان است.
نظریات مختلفی در باب تطبیق رایات سود مطرح است؛ یک نظریه رایات سود را تطبیق بر انقلاب مقدس ما و حضرت امام خمینی (ره) میدهد. نظریه دیگر این است که مسأله رایات سود با اینکه از علائم ظهور است ولی اتفاق افتاده است و بر عباسیان تطبیق دارد (علامت بودن رایات سود با اتفاق افتادن آن در زمانهای ماقبل منافاتی ندارد.) صاحب این نظریه مرحوم صدر است. در این نوشتار که اقتباسی از متن درس خارج مهدویت حضرت آیت الله طبسی است، به شرح این دو دیدگاه می پردازیم.

رایات سود 3

يکي از نشانه هايي که براي ظهور شمرده مي شود پرچم هاي سياهي است که از طرف مشرق آشکار مي شود و مقدمات ظهور را اعلام مي کند. اين مطلب در منابع اهل سنت به خصوص کتاب الفتن ابن حماد به صورت گسترده اي وجود دارد؛ ولي در منابع شيعه به ندرت نقل شده است و آن چه درباره اين نشانه روايت مي شود از منابع اهل سنت يا از راويان آنان است. موضوع این نوشتار که اقتباسی از متن درس خارج مهدویت حضرت آیت الله طبسی است، پیرامون بررسی روایات رایات سود است. در دو نوشتار قبلی به بررسی یک سری از مجموعه روایات نبوی و یا منسوب به آن حضرت در موضوع رایات سود که در کتب عامه و خاصه نقل شده است پرداختیم. در این نوشتار به بررسی روایاتی که از اهل بیت علیهم السلام نقل شده است می پردازیم.

رایات سود 2

يکي از نشانه هايي که براي ظهور شمرده مي شود پرچم هاي سياهي است که از طرف مشرق آشکار مي شود و مقدمات ظهور را اعلام مي کند. اين مطلب در منابع اهل سنت به خصوص کتاب الفتن ابن حماد به صورت گسترده اي وجود دارد؛ ولي در منابع شيعه به ندرت نقل شده است و آن چه درباره اين نشانه روايت مي شود از منابع اهل سنت يا از راويان آنان است. موضوع این نوشتار که اقتباسی از متن درس خارج مهدویت حضرت آیت الله طبسی است، پیرامون بررسی روایات رایات سود است. در نوشتار قبلی به بررسی چند روایت از روایات سود پرداختیم. در این نوشتار به بررسی یک سری از مجموعه روایات نبوی و یا منسوب به آن حضرت در موضوع رایات سود که در کتب عامه و خاصه نقل شده است می پردازیم.

رایات سود 1

يکي از نشانه هايي که براي ظهور شمرده مي شود پرچم هاي سياهي است که از طرف مشرق آشکار مي شود و مقدمات ظهور را اعلام مي کند. اين مطلب در منابع اهل سنت به خصوص کتاب الفتن ابن حماد به صورت گسترده اي وجود دارد؛ ولي در منابع شيعه به ندرت نقل شده است و آن چه درباره اين نشانه روايت مي شود از منابع اهل سنت يا از راويان آنان است. بحث ما در این نوشتار که اقتباسی از متن درس خارج مهدویت حضرت آیت الله طبسی است، بررسی روایات رایات سود یا همان پرچم های سیاهی که از مشرق آشکار می شود است.