ضرورت کتابشناسی در سیره نگاری امام علی علیه السلام
پژوهش در هر موضوع علمی نیازمند شناسایی منابع و پیشینه تحقیق می باشد. در این بین برخی موضوعات به دلیل اقبال گسترده محققین و پژوهشگران نیازمند تامل بیشتر در این خصوص می باشند. چرا که انجام پژوهش های تکراری با موضوعات کلیشه ای باعث شده است که مخاطبین دچار دلزدگی یا مواجهه با انبوهی از تحقیقات موازی شوند. چالشی که در برخی از موضوعات علوم اسلامی از تهدیدات عمده عرصه پژوهش دانسته می شود.
آبار علي
آبار و اَبيار جمع بِئْر به معناي چاه‌ها است. جمع قِله آن أبؤُر و آبُر است. نيز البؤُره به معناي گودال است.[1]آبارعلي در اصطلاح نام منطقه‌اي است در 7 يا 9 كيلومتري (6 يا 7 ميلي) جنوب شهر مدينه[2]، در وادي عقيق و دامنه غربي كوه عير كه نزديك ذوالحليفه* و بر راه مكه قرار […]
مصحف امام علي عليه السلام از منظر قرآن پژوهان
این تحقيق در مورد كتاب امام علي (ع) در زمينه تفسير و تاويل آيات قرآن است كه به آن حضرت نسبت داده شده است. نويسنده پس از سيري تاريخي، وجود كتاب امام علي (ع) – مشهور به مصحف علي – را پذيرفته و معتقد است كه از نظر محدثان و تاريخشناسان علوم قرآني وجود آن با تواتر معنوي ثابت شده است.
امام علی علیه السلام الگوی کامل رفتار در ماه رمضان است(با شهید رمضان)
یک ماه فرصت خوبی است برای شبیه کردن زندگی هر روزه مان به سبک شایسته ترین انسان و چه کسی بهتر از امام علی(ع) که ذره ای دل دادن به ایشان، شادمانی و خرسندی های حقیقی و دوست داشتنی برایمان به ارمغان می آورد؟
جریان شناسی دشمنی با علی(ع) در نهج البلاغه
درباره علی(ع) سخن به فراوانی گفته شده است. در طول تاریخ اسلام، پ یوهشگران بسیاری در پی شناختن و شناساندن شخصیت آن حضرت برآمدند و از زوایایی به تماشای او نشستند. چهره نگاریهای گوناگون ارائه شده از سوی چهره نگاران و تاریخ نگاران از امام علی(ع) از پیچیدگی وجود او حکایت دارد. شماری او را تا سرحد خدایی بالا بردند و پرستش و عبادت وی را برخود واجب دانستند و شماری از سر نادانی و جموداندیشی او را تا حد کفر پایین کشیدند. اما به راستی علی(ع) برابر کدامیک از آن دو نگاه است؟
نامها و القاب امام علی علیه السلام
ترکيب سه حرف ع ل ی، برسازندۀ نام نخستين امام شيعيان علی(ع)، در لغت صفت مشبهه از مادۀ علوّ، به معنای والايی است و در وجه وصفی اش، معنای “والا” را دارد؛ در روايات نيز به ملحوظ بودن اين معنا در وجه نامگذاری حضرت اشارت رفته است. نام علی، برای متمايز بودن از وجه وصفی […]
درآمدی بر حقیقت و عینیت تاریخی در نهج البلاغه
حقیقت و عینیت تاریخی دو مولفه مهم فلسفه انتقادی تاریخ محسوب می شوند. امکان دست یابی به حقیقت تاریخی و میزان عینی بودن گزاره های آن، در مکاتب مختلف فلسفی و تاریخی بسته به نظام فکری، دیدگاه نظری و رویکرد روشی آن ها تعریف های مختلفی دارد و میزان خاصی از اعتبار و وثوق را به خود اختصاص می دهد.
روابط امام علی علیه السلام و معاویه
دوران خلافت امیرمؤمنان امام علی علیه‌السلام (35 ـ40 ق) با وقوع سه جنگ جمل، صفین و نهروان سپری شد. در این میان، «صفین» مهم‌ترین و خطیرترین بود.
در سال 36 ق. در جنگ صفین، خلافت نوپای علی علیه‌السلام رویاروی معاویة بن ابی سفیان، امیرنشین شام قرار گرفت كه از سال 18 ق. در آن‌جا استقرار یافته بود. مردمی كه بر خلافت عثمان شوریدند و اینك در سال 35 ق. با علی علیه‌السلام بیعت كردند، در پی «عدالت» بودند و حال، بی‌صبرانه انتظار اصلاح امور را می‌كشیدند. لذا برای اصلاح ساختار حكومت، ضرورت داشت كه حاكمان ناشایست جای خود را به افراد صالح بسپارند. از جمله، معاویة بن ابی‌سفیان باید از امارت شام بركنار می‌شد، و این آغازی بود بر یك چالش بزرگ.
البته به امیرمؤمنان علیه‌السلام سفارش شد كه «معاویه را ـ دست‌كم برای مدتی كوتاه ـ بر امارت ابقا كند و پس از تثبیت موقعیت خود، به تصمیم‌گیری درباره او بپردازد»؛ این نوشتار یك بررسی تاریخی است درباره این‌كه چرا امیرمؤمنان علیه‌السلام به سفارش مزبور عمل نكرد؟، و پیش از جنگ صفین، چه روابطی میان علی علیه‌السلام و معاویه برقرار شد؟ و هدف از برگزاری آن روابط چه بود؟
بررسى كاربردهاىِ لقبِ «اميرالمومنين» در بسترِ تاريخ اسلام
اين پژوهش، در بازشناسىِ كاربردهاى لقب اميرالمؤمنين، مشتمل بر سه فصل: «بررسى واژگانى»، «نخستين كاربرد» و «گسترش كاربرد» است، كه در دو قسمت، در دو شماره پياپى از مجله، ارائه خواهد شد.
بررسی چند روایت تاریخی در باب غالیان عصر خلافت امام علی علیه السلام
یکی از بحث های مربوط به پیدایش جریان غلوّ این است که غالیان در عصر خلافت امام علی علیه السلام پدید آمدند. در این باره روایتی مشهور اما فاقد سند قابل اعتنا، حکایت از آن دارد که امام در برخورد با این جماعت، ابتدا آنان را توبه داده و وقتی دعوت به توبه را نپذیرفتند، همه را در آتش سوزاند!
خشم رسول الله صلی الله علیه و آله از بدگويي از علي عليه السلام
خشم رسول الله ازشكايت كننده ازاميرالمؤمنين
فقال رسول الله: يا بريدة! احدثت نفاقا! ان على بن ابيطالب يحل له من الفىء ما يحل لى، ان على بن ابيطالب خير الناس لك و لقومك! و خير من اخلف بعدى لكافة امتى! يا بريدة احذر ان تبغض عليا فيبغضك الله!