معرفت و هدايت، فعل خداست ديدگاه هاى دانشمندان شيعه

آيا معرفت خداوند سبحان، نظرى و اكتسابى است يا بديهى و ضرورى؟ اين معرفت، فعل خداوند است يا محصول درك عقلى انسان؟ نگارنده در اين گفتار، پاسخ اين پرسشها را از سخنان بيست تن از عالمان شيعهى اماميّه استخراج كرده و به نقل و نقد و بررسى آنها پرداخته است. گفتار اين عالمان، به ترتيب زمانى ـ از قرن سوم تا پانزدهم هجرى قمرىـ مرتّب شده است. در اين مقاله، سخنان برخى از بزرگان شيعهى اماميّه مانند ابراهيم نوبختى، شيخ مفيد، سيّد مرتضى، شيخ طوسى، ابوالصّلاح حلبى، علّا مه حلّى، ابنميثم بحرانى، محقّق حلّى، شهيد اوّل، شهيد ثانى، ملّا صالح مازندرانى، شيخ مرتضى انصارى، آقا ضياء عراقى و آيت‌الله سيّد ابوالقاسم خويى مرور شده است.

امام مهدی -عجل الله تعالی فرجه الشریف- در قرآن – رضوان عبدلی

دانشمندان شيعه از ديرباز، در ضمن كتب مربوطه و گا هي نيز در نوشته هاي مستقل ، آيات متعددي را همراه احاديث مربوط به آن ، در زمينه مهدويّت گردآوري كرده اند . مرحوم شيخ علي حائري در مجموعه گرانقدر «الزام الناصب» ، بيش از صدوسي آيه و «علامه سيد هاشم بحراني» (قد) در كتاب شريف «المحجة في ما نزل في القائم الحجة» صدو بيست آيه و در كتاب «المهدي في القران» نيز عهده دار همين مهم گشته ، با اين ويژگي كه روايات برگزيده را مستقيما ً يا با واسطه ، صرفأ ً از كتب اهل سنت نقل كرده است و شماره ايات آن به صدوپنج عدد مي رسد .

لكن حق اين است كه مطابق حديث ثقلين ، ائمه معصومين (عليهم السلام) جملگي قرآن ناطق هستند و اين دو از هم جدا نيستند ، منتهي اين آيات ذكر شده در وصف حكومت جهاني اسلام بر سراسر گيتي و اقامه قسط و عدل در كل عالم مُلك از طريق حجة بر حق ، دوازدهمين پيشواي مسلمين با زبان گوياي معصومين (عليهم السلام) تاويل و تنزيل شده اند.