ادله داعش بر خلافت اسلامی و نقد آن از سوی سلفیان جهادی

در رمضان 1434 گروهی افراطی وابسته به جریان سلفی جهادی پس از تسلط بر بخش‌هایی از جهان اسلام، اعلام خلافت اسلامی کردند و رهبر خود ابراهیم بن عواد بغدادی را خلیفه مسلمانان و امیرالمؤمنین نامیدند. این گروه، که مخالفانشان آن‌ها را داعش می‌نامند، مشروعیت خلافت بغدادی را به انتخاب وی از سوی اهل حل و عقد می‌دانند. همچنین، غلبه و سلطه بغدادی بر بخشی از عراق و سوریه از سوی این گروه دلیل دیگری بر صحت خلافت وی قلمداد شده است. در مقابل، دیگر گروهای سلفی تکفیری، که خود مشی افراطی دارند و از این جهت نزدیک‌ترین جریان‌ها به داعش‌اند، در مقابل این ادعای بزرگ به مخالفت برخاسته، آن را به‌شدت انکار می‌کنند. مخالفان ابوبکر بغدادی، که داعشیان را با عناوینی همچون خوارج و کلاب اهل النار خطاب می‌کنند، علاوه بر رد ادله داعش، شواهد و قراینی بر بطلان خلافت ادعایی این گروه می‌آورند و مسلمانان را از پیوستن به آن‌ها برحذر می‌دارند.

داعش پس از دولت و خلافت به سراغ «مهدویت» خواهد رفت؟

حجّت الاسلام «مهدی فرمانیان» از پژهشگران حوزه امامت و مهدویت سال 1352 در کاشان متولّد شد و تحصیلات خود را از سال 1366 در حوزه آغاز کرد. از سال 1376 در «مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب» به تحصیل در رشته مذاهب اسلامی، فلسفه و کلام پرداخت و از 1381 به عضویت هیئت علمی این مرکز درآمد. او سابقه تدریس در «موسسه مذاهب اسلامی»، «مرکز تخصصی تاریخ دفتر تبلیغات» و «مرکز ادیان» را نیز دارد. فرمانیان یک دهه است که به پژهش در حوزه‌های ادیان، مذاهب، تاریخ تشیع و … می‌پردازد و کتاب‌هایی مانند «اسماعیلیه: تاریخ و عقاید»، «زیدیه: تاریخ و عقاید»، «فرق تسنن»، «آثار مکتوب بابیه و بهائیت در بوته نقد» (دو جلد)، «اعجاز قرآن از دیدگاه معتزله»، «تاریخ و عقاید فرقه‌های خوارج» و… را به رشته تحریر در آورد. وی اکنون رییس «دانشکده مذاهب اسلامی»، «مشاور مرکز جهانی علوم اسلامی» و مدیر پژهوشی «مرکز ادیان» است و به عنوان کارشناس در برنامه‌های مذهبی رادیو و تلویزیون حضور دارد. در گفت و گو با «مهدی فرمانیان» مشخصه‌های خلافت و نظریه‌های مهدویت از نگاه «داعش» را ببرسی کرده‌ایم.

خلافت خلاف سنّت؟

معامله داعش بالیبرال‌ها در گفت‌وگو با نذیر احمد سلامی، نماینده اهل تسنّن در مجلس خبرگان رهبری.