برچسب: حضرت علی

سخنرانی به مناسبت عید غدیر

به مناسبت جشن روز عید غدیر مراسم سخنرانی توسط آیت الله صدیقی در مسجد حوزه علمیه امام خمینی (ره) برگزار گردید،مشروح آن تقدیم می گردد.

نقدى بر آمار تلفات جنگ هاى امام على علیه السلام (جمل, صفین, نهروان)

آن چه در این نوشتار مورد بررسى قرار خواهد گرفت, آمار تلفات جنگ هاى جمل, صفین و نهروان است که در منابع قدیم و جدید با رقم هاى بسیار بالایى گزارش شده و تاکنون تحقیقى درباره آن انجام نگرفته است. با آن که در میان آمار فراوان و متضاد این سه نبرد, دست یابى به رقم واقعى تقریبا غیر ممکن است, اما در این نوشتار تلاش شده است با توجه به مجموع گزارش ها و قراین, بخش نادرست و مبالغهآمیز این آمار مشخص شود و تا آن جا که ممکن است رقم نزدیک به واقع ارایه گردد. در عین حال, نگارنده بر این باور است که آمار واقعى از آن چه در این جا هم گفته مى شود کم تر است, ولى اثبات این نظریه با استدلال به متون تاریخى موجود امکان پذیر نیست.

عوامل عدم اطاعت مسلمانان صدر اسلام نسبت به موضوع خلافت و ولايت امام علي علیه‌السلام پس از رحلت پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را بيان نمائيد؟

قبل از ريشه يابي عدم اطاعت مسلمانان صدر اسلام نسبت به موضوع خلافت علي علیه‌السلام، تذكر اين نكته لازم است كه: بر اساس شواهد قطعي تاريخي، كوتاهي و قصور مسلمانان صدر اسلام، مخصوصاً مسلمانان ساكن در مدينه، در رابطه با موضوع خلافت امیرالمؤمنین علیه‌السلام صرفاً از باب جهل و بي خبري نبوده است؛ بلكه حداقل، اين عدم اطاعت و سكوت و بي تفاوتي، در ميان خواص جامعه، از روي توجه و آگاهي بوده است. زيرا شخصيت ممتاز امیرالمؤمنین علیه‌السلام براي مسلمانان صدر اسلام، چهره‌اي شناخته شده و كاملاً آشنا بود که برتري ایشان نیز در ميان اصحاب پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله آشکار و همچنین شايستگي حضرت، براي امر خلافت و زعامت امت بعد از پيامبر، بر همگان روشن بود.

اگر خلافت حق حضرت علی علیه السّلام بود، چگونه در ابتدا از پذیرش آن سرباز می زد؟

صاحب كتاب نهج البلاغه ـ كتاب معتبر شيعه ـ روايت مي كند كه علي از پذيرفتن خلافت كناره گيري كرد و گفت: دعوني والتمسوا غيري. مرا رها كنيد و كسي ديگر غير از من را بجوييد!. و اين بر باطل بودن مذهب شيعه دلالت مي كند. چون شيعه ها مي گويند كه علي از سوي خدا به خلافت و امامت منصوب گرديده است و خليفه شدن او فريضه اي بوده است كه به گفته شما ابوبكر به خاطر غصب اين حق او مورد بازخواست قرار مي گيرد پس اگر چنين است چگونه از پذيرفتن آن اباء مي ورزد؟! پاسخ این شبهه آن چنان دشوار نیست. در این وجیزه سعی در رفع شبهه نموده‌ایم.

چرا امام علی علیه‌السلام فرموده دعونی والتمسوا غیری؟

عده‌ای سؤال می‌کنند، که اگر خلافت و حکومت، حق علی علیه‌السلام بود، پس چرا خود حضرت با ایراد جملاتی مثل دعونی و التمسوا غیری، سعی در رد خلافت از سوی خویش را داشتند؟ با این شبهه شخص دچار اشکال شده و برایش سؤال ایجاد می‌شود که آیا علی علیه‌السلام خود را لایق حکومت نمی‌دانسته است؟ در این وجیزه سعی در حل این شبهه شده است.

آيا امير مؤمنان عليه السلام با اختيار ، با ابوبكر بيعت كردند؟

برخی القا می‌کنند که امیرمؤمنان ع خودش به اختیار با ابوبکر بیعت کرده است. و این گفته خود را دستمایه سخنان خود قرار داده و نسبت به شیعیان اعتراض می‌نمایند. اما باید دانست که این سخن، به هیچ وجه سبغه علمی ندارد. برای همین در این نگاره پاسخ شایانی به این شبهه داده شده است.

سخنان امیر المؤمنین علیه السلام به انتخاب ثعالبی

این نوشتار به نقل سخنان امیر المؤمنین(علیه السلام) به روایت ابو منصور ثعالبی (م 429ق) اختصاص دارد . ثعالبی این سخنان را به عنوان مَثَل نقل کرده است. این احادیث از رسائل ثعالبی که در حاشیۀ کتاب الفوائد والقلائد، چاپ شده، انتخاب گردیده است. اهمیت این احادیث _ که به عنوان مَثَل انتخاب شده‌اند _ در این است که سابقۀ جمع آوری سخنان امیر المؤمنین(علیه السلام) را در بین دانشمندان اسلامی به جز سید رضی و نهج البلاغه‌اش نشان می‌دهد.

غدير آخرين جايگاه اعلام عمومی جانشيني اميرالمؤمنين علیه السلام

غدیر یادآور امامت امیرمؤمنان علی(علیه السلام) و انتصاب رسمی ایشان بر این مقام والاست. امامت عهد و پیمانی بسان نبوت است و به دست خدای متعال بوده و هیچ کس بدان مقام نایل نمی گردد، مگر اینکه او اراده کند.
پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله) از آغازین روز رسالت خویش در هر فرصت و موقعیت و در میان هر گروه و جماعت مردم را به امامت امیرمؤمنان علی(علیه السلام) فرا می خواند و با عبارات و کلمات گوناگون آن را به امت خویش می رساند؛ تا اینکه در غدیر هر آنچه را که به صورت پراکنده دربارۀ امامت و ولایت علی(علیه السلام) فرموده بود، در یک مجلس بیان کرد.
این نوشتار مراحل اعلام جانشینی امیر المؤمنین(علیه السلام) را از آغاز بعثت در شش مرحله بر شمرده، و غدیر را آخرین جایگاه اعلام عمومی جانشینی آن حضرت می‌داند. سپس با نقل واقعۀ غدیر، به بیان خطبه و معانی واژۀ «مولی» و دلالت آن بر امامت امیر المؤمنین می‌پردازد و در ادامه به تشکیکها و ایرادهای برخی از اهل سنت، پاسخ می دهد.
** مدرس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه قم و مؤلف آثار متعدد در زمینه امامت.

ولايت اميرالمؤمنين (علیه السلام) در قرآن

نویسنده در مقاله حاضر، سند روایاتی را که بیانگر شأن نزول آیه ولایت (مائده/55) هستند مورد مداقه قرار داده است. در این راستا، پس از بیان متواتر بودن خبر نزول این آیه درباره امیرالمؤمنین علی (علیه السلام)، از منظر عالمان امامیه و دانشمندان اهل سنت، برخی راویان حدیث را از میان صحابه، برمی شمارد. در ادامه، از میان شصت سند که در منابع اهل سنت آمده است، سه سند (دو سند از ابن ابی حاتم و یک سند از ابن مردویه) را بررسی می نماید. دیدگاه مفسران درباره نزول آیة ولایت و نیز دلایل دانشمندان امامیه درخصوص نزول این آیه درباره امیرالمؤمنین (علیه السلام) ، از دیگر مباحث مطرح در مقالة حاضر است که نویسنده، دلایل آن را به طور مبسوط شرح می  دهد. به جز نزول این آیه درباره امیرالمؤمنین (علیه السلام)، چهار شأن نزول دیگر نیز از سوی برخی مفسران برای آیه مورد نظر بیان شده است که نویسنده به آن ها نیز اشاره کرده است. وی در نهایت، شبهات وارد شده بر شأن نزول آیه را نقد و بررسی می کند و با پاسخ های مبسوط به هر یک از شبهات، مقاله را به پایان می  رساند.

اربعينيات در فضايل اميرمؤمنان علیه السلام

يكى از سنّت هاى پسنديده و خدمت هاى شايسته كه از دير زمان تا كنون بين محدثان و عالمان شريعت و سالكان طريقتْ معمول بوده است، اهتمام ورزيدن به تأليف آثارى با عنوان هايى مانند «اربعين»، «الأربعون حديثاً»، و آوردن چهل حديث درباره يك موضوع يا موضوع هاى گوناگون است. علّت خلق آثار پُرشمار خطّى و چاپى از اين دست، وارد شدن احاديث مستفيض، بلكه متواتر از طريق عامّه و خاصّه است كه در آنها، حفظ چهل حديث، فراوانْ توصيه شده است. [1] در يكى از اين رواياتْ آمده است كه رسول خدا فرمود:
هر كس از امّت من چهل حديث از آنچه در امور دين به آنها نيازمند است، حفظ كند، پروردگار در روز رستاخيز، او را فقيهى (دين شناسى) دانشمند بر مى انگيزد. [2]
اين ذخاير بسيار ارزشمند كه بخشى از منابع حديثى فريقين را به خود اختصاص داده است، [3] كمك شايانى به اشاعه حديث و فرهنگ اسلامى كرده است.

شرح قصیده لامیه حضرت ابوطالب علیه السلام از مرحوم علامه سردار کابلی

سال‌ها پیش، در اواخر دهه شصت که مشغول گردآوری، شرح و تحقیق اشعار عموی گرامی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله ، جناب ابوطالب علیه السلام ، بودم[1] در بین آثار معاصران، به نام مرحوم علّامه سردار کابلی برخوردم که قصیده لامیه ابوطالب را شرح کرده بود؛ اما نسخه آن را نیافته و تنها به ذکر نام آن در کتاب خود بسنده کردم[2]. چندی پیش فاضل متتبّع جناب آقای عبدالحسین طالعی به این‌جانب خبر داد که نسخه این شرح به خطّ خود آن مرحوم پیدا شده است و از این بنده خواست که مقاله‌ای درباره معرفی این نسخه بنگارم. من نیز با کمال میل پذیرفتم و اینک این نوشتار را تقدیم می‌دارم:
حضرت ابوطالب علیه السلام به‌اصطلاح جزء شاعران مُخَضرَم[3] بود که هم دوره جاهلیت و هم دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را درک کرده بود.

امام على بن ابى طالب علیه السّلام کتابى در خور تحسین

استاد عبدالفتاح عبدالمقصود, متولد 10 ژوئن 1912م. (20 خرداد 1291ش و 23 جمادى الثانى 1330ق) و متوفاى 1993م (1372ش, 1414ق) است.
وى در کوى (کَفَرعَشوى) از کوى هاى بسیار کهن اسکندریه چشم به جهان گشود. پس از گذرانیدن آموزش ابتدایى و متوسطه, و در ضمن کار ادارى و پس از تشکیل خانواده, به گرفتن لیسانس تاریخ اسلامى از دانشکده ادبیات دانشگاه اسکندریه نائل آمد.
سپس در بخش هاى گوناگون دولتى و خصوصى به کارهاى ادارى مختلف پرداخت, و افزون بر کارهاى ادارى و تحقیقاتى, مدتى رئیس دفتر حسن ابراهیم معاون ریاست جمهورى در امور اتحاد سوسیالیستى بود, و چندى هم رئیس دفتر امور تحریر و انتشارات آقاى محمد صدقى سلیمان نخست وزیر گردید.

علم غیب امیرالمؤمنین علیه السلام با تأکید بر نهج البلاغه

عده‌‌ای منکر علم غیب امیرالمؤمنین علیه السلام شده‌اند و می‌گویند: اگر حضرت علم غیب داشت خود به بیان‌‌ این مطلب می‌پرداخت و ‌‌این کلام هم در نهج‌البلاغه ذکر می‌شد. اینان بیان می‌دارند که در نهج‌البلاغه اشاره‌‌ای به علم غیب امام علیه السلام نشده است. در ‌‌این مقاله به دو طریق به علم غیب امام براساس نهج البلاغه اشاره شده است: اول روایاتی که به پیشگویی حوادث تاریخی پرداخته است. دوم روایاتی که دلالت دارد امام دارای علوم پیامبر اکرم6 بوده و چون بر اساس آیات قرآن، پیامبر دارای علم غیب هستند، لذا امام هم بدان آگاه است.