عوامل و زمينه های عدم پذيرش ولايت اميرالمؤمنين علیه السلام در کلام حضرت زهرا علیها السلام
در هر گرایش یا عدم گرایش به جریانی فکری یا فرهنگی، دلایل و زمینه‌هایی وجود دارد _ اعم از روانی، اجتماعی، فکری و عملی _ که جهت‌گیری انسان را به‌سویی رقم می‌زند. پس از کودتای سقیفه و مشخص شدن موضع هر گروه از مخالفان رهبری مولای متقیان علیه السلام ، حضرت صدیقۀ طاهره علیها السلام به روشنگری و بیان عوامل و زمینه‌های عدم ایمان و تسلیم به ولایت حضرت امیر علیه السلام پرداختند.
نوشتار پیش رو درصدد است با بررسی خطبه‌ها، گفت‌وگوها و روایات صادره از حضرت صدیقۀ طاهره علیها السلام در این زمینه، به واکاوی پدیدارشناسانۀ عدم گرایش مردم به ولایت امیر مؤمنان علیه السلام بپردازد. این عوامل، ذیل دو سرفصل کلی، عوامل بیرونی (تاریخی _ اجتماعی) و زمینه‌های درونی (روانی _ اعتقادی _ عملی)، و نهایتاً در پنج عنوان قرار می‌گیرند.
عوامل بیرونی که موجب عدم پذیرش ولایت یا نکث پیمان غدیر و یا انکار امامت حضرت شدند درواقع اتفاقاتی خارجی هستند که انگیزاننده‌های مهم و قابل‌تأملی ازنظر تاریخی _ اجتماعی محسوب می‌گردند. در طرف دیگر، زمینه‌هایی درونی که بستر و خاستگاه عملکردها و برون دادهای رفتاری شدند نیز از مهم‌ترین نکاتی است که در کلام حضرت زهرا علیها السلام بدان‌ها تأکید شده و موردبررسی این نوشتار است.
شهادت حضرت زهرا علیها السلام
چه كساني حضرت فاطمه زهرا(س) را به شهادت رساند؟ كساني مي گويند كار شيخ اول و شيخ دوم است ولي در روايت گفته مي شود آنان چنين شهامتي را نداشتند و حضرت علي(ع) شخصيتي والا مقام بود و بعد از شهادت اين بانو، حضرت انتقام خون فاطمه زهرا(س) را گرفت و چگونه و به چه دليل آنها به خانه حضرت هجوم بردند، آيا دليل خاصي وجود داشت؟
توصیف قرآن از نگاه پیامبر اکرم و حضرت زهرا علیها السلام
پیامبر اکرم(ص) و حضرت فاطمه(س) قرآن را چگونه توصیف می‌کنند؟
حضرت فاطمه سلام الله علیها و رسالتهای اجتماعی
حضرت زهرا علیهاالسلام در این دنیا عمر زیادی نکرد و قسمت عمده زندگانیش همراه وجود مقدس پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و امام علی علیه السلام بود. طبیعی است با وجود آن دو بزرگوار ـ خصوصا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ـ جایی برای درخشش شخصیت دیگری نخواهد بود، آن هم در عصری که هنوز نگاه به زن نگاهی منفی، و عرصه ای برای تجلی توانمندیهای مثبت و مفید زنان کارآمد وجود نداشت.
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 6
علّامه مجلسی از امام باقر (ع) روایت کرده است که: فاطمه (ع) در بستر بیماری، بیش از پانزده روز باقی نماند تا از دنیا رفت. توضیح: مدّت بیماری حضرت فاطمه (ع)، متفاوت است نقل شده است و مورخین آن را از هفتاد و پنج روز، نود و پنج روز، شصت روز، چهل روز، تا پانزده […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 5
شیخ طبرسی از سلیم بن قیس روایت کرده است که: ابوبکر به قنفذ،سفارش فرستاد: فاطمه (ع) را کتک بزن! او به پشت در خانه‌اش پناه برد و در چارچوب در، قرار گرفت. قنفذ او را هل داد و یکی از مهره‌های پهلویش، شکست و فرزندش بر اثر آن ، سقط شد و از آن پس […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 4
فتّال نیشابوری روایت کرده است: فاطمه (ع) همیشه دستمالی بر سر بسته بود و ناتوان و رنجور از مصیبت رحلت پیامبر اکرم (ص) زمین‌گیر شده بود… سپس به شدّت بیمار شد چهل شب در بستر بیماری به سر برد تا رحلت کرد. روی الفتّال النیسابوری: أَنَّ أنّها فَاطِمَةَ (ع) لَا زَالَتْ بَعْدَ النَّبِيِّ مُعَصَّبَةَ الرَّأْسِ […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 3
طبری امامی از عمّار یاسر، پس از حدیث ازدواج فاطمه (ع) روایت کرده است که: فاطمه (ع) به حسن (ع) حامله بود هنگامی که او را به دنیا آورد پس از چهل روز به حسین (ع) آبستن شد و زینب و امّ کلثوم نصیب او شد، و بعد به محسن باردار گردید. وقتی رسول خدا […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 2
شیخ کلینی به سندش از امام کاظم (ع) روایت کرده است که: فاطمه (ع) راستگویی ـ صدیقه‌ای ـ شهیده است و دختران پیامبران، خون حیض نمی بینند. روی الکلینيّ: عَنْ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ، عَنْ أَخِيهِ، أَبِي الْحَسَنِ (ع) قَالَ: إِنَّ فَاطِمَةَ (ع) صِدِّيقَةٌ شَهِيدَةٌ وَ إِنَّ بَنَاتِ […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 1
ابن قولویه در حدیث معراج آورده است: امّا دخترت، به او ستم روا می‌شود… در حالی که طفلی در رحم دارد او را کتک می‌زنند و بدون اجازه، وارد خانه و حریم خصوصی‌اش می شوند، سپس خوار می‌شود و کسی را برای دفاع از خود نمی‌یابد و به خاطر آن ضربت، فرزندش را سقط می‌کند […]
زیارت نامه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها
شیخ طوسی گفته است: هنگامی که برای زیارت آن بانو ایستادی، چنین بگود: ای بانوی آزموده! خدای متعل تو را آزمود پیش از این که تو را بیافریند و تو را بر آن چیزی که آزمود شکیبا یافت و ما گمان می‌کنیم که از دوستداران و تصدیق کنندگان تو هستیم و به هر آنچه، پدر […]
وصیّت‌های حضرت زهرا سلام الله علیها 10
علامه مجلسی از محمّد ابن اسحاق از امام باقر (ع) نقل کرده است که فاطمه (ع): دختر پیامبر اکرم (ص) این جملات را نوشته بود: به نام خداوند بخشنده و مهربا. این نوشته‌ای است که فاطمه (ع) در آن نسبت به مال و دارائی‌اش وصیّت کرده، هر گاه برای وی، حادثه‌ای روی دهد: هشتاد اوقیه […]
وصیّت‌های حضرت زهرا سلام الله علیها 9
طبری امامی از امام صادق (ع) از پدرانش نقل کرده که: فاطمه (ع) برای هر یک از همسران پیامبر اکرم (ص) دوازده اوقیه ـ اوقیه برابر چهل درهم است ـ و برای زنان بنی هاشم نیز به همین مقدار، سفارش کرد که از دارائی او پرداخت شود و نیز وصیّت کرد تا مقداری هم به […]
وصیّت‌های حضرت زهرا سلام الله علیها 8
شیخ کلینی از ابونصیر از امام باقر (ع) روایت کرده که فرمود: آیا می‌خواهی، سفارش فاطمه (ع) را برایت بخوانم؟ ابو بصیر گوید: گفتم: آری امام باقر (ع)، کیسه‌ای را بیرون آورد و از درون آن، نوشته‌ای خارج کرد و چنین خواند: به نام خداوند بخشنده و مهربان این، وصیّت «وقف نامه» فاطمه (ع) دختر […]