آیا امام صادق علیه‌السلام از نسل ابابکر است؟!
برخی از علما و اساطین اهل سنت، طبق نقلی بیان می کنند که امام صادق علیه‌السلام از طرف جد و جده ی مبارکش به ابوبکر می رسد. لذا ایشان در آن نقل فرموده اند من دوبار از ابوبکر به دنیا آمده ام! سپس این قول سبب شده است تا عده ای به ساحت مقدس شیعه هتک حرمت کرده و آنان را به خاطر بغض به ابوبکر، سرزنش می کنند که آقای شما از نسل ابوبکر است و شما منکر فضیلت او!!! صحت این روایت که داد و قال زیادی را در پی داشته، خود مسأله ای است که ما قصد داریم آن را در این وجیزه به بوته نقد بگذاریم.
آیا امیرالمؤمین علیه‌السلام ابوبکر را سزاوارترین مردم در جانشینی رسول خدا می دانست؟
ابن ابي الحدید در شرح نهج البلاغه خود، روایتی را آورده است که در آن امیر مؤمنان ابوبکر را سزواوارترین مردم در جانشینی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله قلمداد می کند. همین روایت سبب شده تا عده ای به آن تمسک ورزیده و بر خلافت ابوبکر صحه بگذارند. ما در این وجیزه سعی نموده ایم، تا به شبهات حاصله از این روایت پاسخ دهیم:
آیا ابوبکر و عمر سید پیران اهل جنت هستند؟!
در کتب اهل سنت روایتی یافت می شود که در آن امیرالمؤمنین علیه‌السلام از رسول خدا نقل کرده است که ابوبکر و عمر سید پیرهای اهل بهشتند! این روایت به ظاهر خنده دار، روایتی است که برادران اهل سنت در جهت فضیلت تراشی برای خلفا آن را نقل می کنند. شما می توانید برای رهیافت به پاسخ این مزخرفات، به متن زیر مراجعه کنید.
درآمدی بر سنت سازی امویان؛ مطالعه روندی- فرایندی روزه عاشورا
سنت های اسلامی به مثابه ی سفارشی الاهی نخستین بار بوسیله رسول خدا در جامعه ی مسلمانان مطرح شد، این در حالی بود که هنوز ساختار اجتماعی سرزمینهای اسلامی، شاکله ای بیشتر عربی بود تا اسلامی. همین دیدگاه سبب شد تا خلفای سه گانه و در ادامه ی آنها، امویان، با شخصی شماری سنن نبوی بکوشند تا سنتهای جدیدی را به نام خود ثبت نمایند. فضای فکری شام و فرمانروایی طولانی مدت امویان در این سامان از یک سو و شیوه عربی ـ رومی آن هم بر همان مبناهای پذیرفته شده در مکه از سوی دیگر به یاری جایگاه قریشی بودنشان زمینه و مقدمات لازم برای سنت سازی امویان را فراهم کرد. چشم انداز قریشی ـ عربی و انتساب جعلی به پیامبر و بعدها بهره گیری از صحابه ی حدیث ساز، شیوه ی نویی را در سنت سازی بر مبنای حذف دوامدار فضایل اهل بیت و شخصیت بخشی به امویان در تاریخ اسلام ثبت کرد. این نوشتار یکی از نمونه های جعل سنن، یعنی روزه داری در عاشورا را در یک بررسی روندی-فرایندی، بر مبنای «نظریه ی پخش» در منابع تاریخی به جستجو نشسته تا ساختگی بودن جریان روزه عاشورا را مستند نماید.
آیا حدیث منزلت در شأن خلیفه اول و دوم مطرح گردیده است؟
قرطبی ادعا کرده است که حدیث منزلت درباره‌ی ابوبکر و عمر نیز آمده است و برای آن روایتی را نیز آورده است. از این قسم روایات تأثیر بسزایی را در ذهن خواننده ایجاد می‌کند چراکه یا وی را نسبت به هر دو حدیث مشکوک می‌کند و یا اینکه با فضیلت تراشی پوشالی منزلت دیگران را نیز بالا می‌برد و هم سطح وصی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌سازد. بنابرین در همین راستا جعلی بودن این روایت را اثبات کرده‌ایم.
بررسی منابع کتاب اسلام شناسی شريعتی
دکتر علی شریعتی(1312 ـ 1356 ش) یکی از شخصیت های مؤثر فکری در نیم قرن اخیر در میان روشنفکران دینی بوده و کتاب اسلام شناسی او نیز یکی از آثار پر مراجعه وی در میان اقشار مورد اشاره بوده است. در مقاله حاضر، روش شناسی تألیف این اثر، عمدتاً از حیث اعتماد به مصادر تاریخی بررسی و نقد شده است. مؤلف با استناد به منابع تاریخی افزون تر و دقیق نشان داده که شریعتی با استناد به منابع غیرمتقن، به نتایج مباین با واقع تاریخی دست یافته است.