برچسب: تقدیر

رابطة تقدیر و قضای الهی با افعال انسان در مدرسة کلامی ‌قم

مسألة تقدیر و قضای الهی از مسائل بسیار برجسته در منظومة معرفتی شیعه است. این نوشتار به روش تحلیل گزاره‌ای رابطة تقدیر و قضای الهی را از نگاه دو عالم برجستة مدرسة کلامی‌ قم؛ شیخ کلینی و شیخ صدوق بررسی می‌کند. حاصل این پژوهش این است که تقدیر و قضای تشریعی همة افعال اختیاری انسان را فرا می‌گیرد، اما شمول تقدیر و قضای تکوینی الهی نسبت به افعال انسان به گونه‌ای است که افعال انسان مخلوق تقدیری پروردگار و مخلوق تکوینی انسان‌اند؛ یعنی خداوند حدود و اندازة افعال را رقم می‌زند، ولی این انسان است که آن‌ها را در مرحله عمل به منصة ظهور می‌رساند. گناهان انسان به علم، تقدیر و نیروی الهی انجام می‌شود. خداوند انسان را از انجام آن‌ها نهی کرده است، ولی باز انسان به اختیار خدا مرتکب گناه می‌شود. این نظریه مجبور بودن انسان (جبر) و واگذاری او به خودش (تفویض) نیست، چرا که این ارتباط دوسویه است: در یک سو اختیار، تکلیف و مسئولیت انسان قرار دارد و در سوی دیگر حضور مؤثّر خداوند در اعمال انسان مشاهده می‌شود.

تقدیر و اجل

آیا مرگ طبق اجل و تقدیر حتمی صورت می گیرد یا عوامل دیگری هم در آن نقش دارند؟

تقدیر و صدقه

صدقه چگونه عامل دفع بلا و تغییر سرنوشت و تقدیر انسان در امور دنیایی می شود؟

تقدیر و دعا

وقتی دعا می کنیم که خدایا همه مریضی ها را شفا بده و یا گرفتاری های ما را برطرف نما آیا به نوعی به سنت های الهی مغایرت پیدا نمی کند چرا که اگر قرار باشد این دعاها پذیرفته شود معنایش این است که هیچ کس نباید از این دنیا برود و یا مشکلی داشته باشد؟

مجازات یا تقدیر؟!

آیا در این دنیا حوادث و بیماری ها از طرف خداوند مقدر برای انسان ها می گردد و می خواهد انسان را با آنها امتحان کند و یا مجازات کند و یا این که تمام این ناملایمات اقتضای طبیعی زندگی ما می باشد؟

حادثه و تقدیر

حادثه و بیماری و یا نقص عضوی که برای انسان پیش می آید تقدیر انسان است یا بی احتیاطی فردی، مثلاً تصادف کردن کسی که بر اثر آن می میرد آیا باید بگوییم پایان عمرش بوده است و حال آن که اگر انحراف به چپ نداشت و یا با حالت خواب آلودگی رانندگی نمی کرد، نمی مرد؟ اگر الان خودم را بکشم می گویند پایان عمرش بود و اگر هم خودم را نکشم می گویند عمرش باقی است؟ قضا و قدر در این رابطه چگونه است؟