نگاهی کلی به تفسیر مناهج البیان
تفسير مناهج البيان از تفاسير شاخص كلامى در عصر حاضر است كه در آن، مؤلف با تكيه بر آيات و روايات، مباحث عميق كلامى متنوعى را در حوزه كلام اسلامى و كلام شيعى عرضه كرده است. در حوزه نخست، مباحث اعتقادى در محور مبدأ و معاد، جبر و اختيار، خير و شر، حكمت بعثت و نبوت، وحى و اعجاز و ماهيت آنها به چشم می خورد كه در بسيارى از موارد، مخاطب اين مباحث، منكران خدا و مخالفان پيامبران هستند. امّا در حوزه دوم، مباحث مورد اعتناى شيعه ـ و از همه مشخّصتر حقوق و شخصيت اهل بيت(ع) در قرآن، و امامت و ولايت اميرالمؤمنين(ع) ـ موضوع تحقيق و بررسى مفسّر قرار گرفته است.
شفاعت در تفسیر مناهج البیان
يكى از مباحث اعتقادى مسلمانان ـ كه به دليل اهميت فراوان، محلّ بحث و گفتگوى زيادى بوده و هست ـ بحث شفاعت است. مرحوم آية الله ملكى ميانجى در تفسير مناهج البيان، مانند ديگر مفسّران، در باب شفاعت، مباحثى آورده، كه در اين گفتار، به آن مباحث اشاره می شود.براى تكميل فائده، عناوين بحث تفصيلى آية الله ملكى در كتاب ديگر او (بدايع الكلام فى تفسير آيات الاحكام) نيز ارائه شده است.
اسماء و صفات الهی براساس تفسیر مناهج البیان
« اسماء و صفات الهى »، از عميقترين مباحث توحيدى است كه از ديدگاههاى مختلف مورد بحث قرار گرفته است. آية الله ملكى ميانجى در تفسير مناهج البيان به اقتضاى تفسير برخى آيات، به اين مبحث مهم پرداخته است.در نظر ايشان، اسم و صفت، نشانه‌اى است كه خدا براى دلالت به خود آفريده است. كلمه جلاله «اللّه» نيز، كلمه‌اى مشتقّ است كه بر تحيّر عقول در مورد معبودشان دلالت می كند.