برچسب: تروریسم

مبارزه با تروریسم و جنبه های متعارض آن در آسیای مرکزی

یکی از اشتباهات مشهود رهبران شوروی سابق تقابل با عنصر دین و در راس آن اسلام و محدود کردن فعالیت های دینی بوده است. این رفتار زمینه های گرایش به اسلام تندرو را در سالهای پس از فروپاشی شوروی ایجاد کرد. به عبارت دیگر ظهور و گستردگی اسلام افراطی در نتیجه اعمال محدودیت در امور مذهبی مردم و ایجاد یک خلاء ایدئولوژیک در سطح منطقه بوده است. با سقوط شوروی و بازشدن زنجیرهای اسارت ایدئولوژیک، علایق مذهبی مردم به شدت اوج گرفت. آسیای مرکزی گستره جغرافیایی است که از دریای خزر در غرب شروع و تا چین در شرق تدوام پیدا می کند. این منطقه که شامل پنج کشور قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان می باشد در کنار نقاط اشتراک فراوان دارای تفاوت هایی است که ارائه نسخه واحد جهت تعامل با آنها را غیر منطقی کرده است. در سال های پس از فروپاشی شوروی و ایجاد واحدهای سیاسی جدید در این منطقه تحولات و رویدادهای متعدد رخ داده و در آن ضرورت بررسی و مطالعه دقیق روند تحولات آسیای مرکزی را به نیاز استراتژیک قدرتهای بزرگ تبدیل کرده است. در این زمینه منابع غنی انرژی منطقه، موقعیت ژئوپلتیک آسیای مرکزی و مشاهده برخی از روندهای افراطی در سطح آن رقابتی تنگاتنگ در بین قدرتهای بزرگ در رابطه با این منطقه ایجاد کرده است. امواج ضد تروریستی ایجاد شده پس از حوادث یازدهم سپتامبر 2001 در کنار برخی از پیامدهای مثبت آن در راستای تشدید تدابیر امنیتی کشورهای مختلف و هوشیاری بیشتر نیروهای ویژه امنیتی، دارای پیامدهای سوء ناگواری نیز بوده است. منطقه آسیای مرکزی از آغاز تشکیل ائتلاف ضد تروریستی نقش اساسی را در انجام عملیات ضد تروریستی ایفا کرده است. نکته اساسی در رابطه با نقش آسیای مرکزی در پروسه مبارزه با تروریسم این است که هر چند این منطقه در آغاز این پروسه با اعطای پایگاه های نظامی خود جهت تهاجم به مهمترین مرکز پرورش تروریسم پس از حوادث یازدهم سپتامبر یعنی افغانستان بیشتر به عنوان پشتیبان عملیات نظامی مطرح شد، اما پس از پایان تهاجم نظامی به افغانستان خود این منطقه به هدف عملیات ضد تروریستی تبدیل گردید.

پاکستان و «نبرد جهانی علیه تروریسم»

به نظر می رسد کسانی که می خواهند تحلیل راهبردی عمیقی از پاکستان، افغانستان و… داشته باشند باید ISI یا ضد اطلاعات ارتش پاکستان را و نقش آن را در رویدادهای این منطقه بشناسند. برگردان این مقاله با عنوان «پاکستان و نبرد جهانی علیه تروریسم» ماهیت ISI و ارتباط آن را با سیا و مافیای موادمخدر در بستر بنیادگرایی جنگ سرد و پیدایش طالبان نشان می دهد. آقای اسیتون کینزر نویسنده کتاب «همه مردان شاه» در جدیدترین کتاب خود به نام «براندازی»(Over Thrws) ـ که به زودی ترجمه آن توسط نشر صمدیه منتشر می شود ـ از دید یک محقق منصف آمریکایی، مطالبی مشابه این مقاله دارد. آقای محمدرضا کربلایی با تحقیقات کارشناسانه خود (چشم انداز ایران، شماره های 47 و 48) درباره پاکستان نیز به نقش ISI پرداخته اند. نشریه جشم انداز ایران بر آن است تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام دهد، از این رو از خوانندگان محترم نشریه می خواهیم در این مورد برخورد فعالانه ای داشته باشند.

القاعده و تروریسم مذهبی

بررسی منابعی که به مطالعه سازمان القاعده پرداخته اند نشان می دهد که هر کدام از منظر خاصی به این سازمان نگاه کرده و آن را از نقطه نظر خاص خود، مورد کندوکاو قرار داده اند. در این میان، سه دسته از نظریات وجود دارند که بیشتر از بقیه مورد توجه قرار گرفته اند: دسته اول براین باورند که ایدئولوژی القاعده و اعمالی که توسط این سازمان انجام می گیرد، مصداقی از نظریه «برخورد تمدن¬ها»ی هانتینگتون است. دسته دوم، نظریه هایی می باشد که این سازمان را پدیده ای مدرن، قلمداد کرده و حتی در بعضی موارد، ایدئولوژی القاعده را بیشتر از آن که ریشه¬دار در آموزه های اسلامی بدانند، متأثر از اندیشه چپ اروپایی در نظر می گیرند. دسته سوم نیز از بُعد مذهبی به سازمان، نگاه کرده و ایدئولوژی آن را تحت عنوان تروریسم مذهبی بررسی کرده اند. پژوهش حاضر نیز همین دیدگاه اخیر را مورد تأکید قرار می دهد.

تروریسم فرقه گرا و تهدیدهای پیرامونی برای ایران

یکی از ملزومات مدیریت استراتژیک امنیت نرم، بویژه در استان های مرزی؛ رصد، اولویت بندی و تهدیدسنجی آفندهایی هستند که از جانب برخی سازمان های تروریستی فرقه گرای مستقر در محیط امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بوجود می آیند. با توجه به سیال بودن و گستردگی افراط گرایی فرقه ای در لایه های پیرامونی ایران، مدیریت و خنثی سازی تهدیدها و آسیب های ناشی از سایش های مسلحانه فرقه ای، نیازمند تشکیل کارگروه های مطالعاتی و عملیاتی است. در این نوشتار تهدیدهای تروریسم فرقه گرا مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد گرفت.

تروریسم نخستین صادرات عربستان به جهان

بسیاری از مردم تصور می کنند که نفت، نخستین صادرات خاندان حاکم بر عربستان سعودی است در حالی که واقعیتی که تلاش می شود پنهان نگه داشته شود، از حقایق دیگری حکایت دارد.

تاثیر تروریسم بین الملل برامنیت مرزهای شرقی جمهوری اسلامی ایران از1990تاکنون

امنیت مهمترین نیاز هرجامعه است تهدیداتی که مرزهای جمهوری اسلامی ایران را به خطر می اندازد. هم جنبه داخلی دارد .هم جنبه خارجی .گروهها وجنبش هایی همچون القاعده ،طالبان ،سپاه صحابه ،؛اخیرا گروهک تروریستی ریگی وتفکر وهابیت که به نوعی شاید عامل بیگانگان به حساب آیند .امروزه با تکیه بر اعتقادات وعقاید کور مذهبی ونژادی عامل گسترش ناامنی در مرزهای شرقی جمهوری اسلامی ایران شده اندکه وجود آنهانه تنها موجب نا امنی در منطقه هستندبلکه بهانه حضور قدرتهای فرامنطقه ای نیز شده اند. جالب این جاست که حضور ودخالت آمریکا ونیروهای ناتو برای سرکوب این گروههای تروریستی تقویت وگسترش بذرهای تروریسم را در منطقه در پی داشته است. ناگفته نماند بافت قومی –اجتماعی فقر اقتصادی وفقر فرهنگی منطقه درآسیب پذیری وبروز تهدیدات مرزی نقش تاثیر گذار داشته است. همکاری جهانی در چارچوب نهادهای بین المللی عنصر بسیار مهمی در تامین وحفظ امنیت بین الملل می باشد.سیاستگذاری های یک جانبه نمی تواند در مواجهه با تروریسم بین المللی موثر افتد. تا زمانی که نظام ناعادلانه اقتصادی ،فرهنگی اجتماعی درون ملی وفراملی وجود داشته باشد نمی توان انتظار داشت این پدیده شوم ریشه کن شود.به نظر می رسد بدون رفع استبداد ،استعمار ،تبعیض تقسیم ناعادلانه قدرت وثروت و….امکان از بین بردن تروریسم نزدیک به صفر است.