برچسب: امیرالمومنین علیه السلام

اهمیت و ارزش شب قدر

به مناسبت فرا رسیدن لیالی قدر و ایام شهادت مولای متقیان حضرت امیرالمومنین علیه السّلام «حضرت آیت الله صدیقی» در گفتگو با پرتال علوم اسلامی ثقلین به اهمیت و ارزش شب قدر و فضائل امیرالمومنین پرداختند که تقدیم حضورتان می گردد.

نماز امام على (علیه السلام) 

حضور قلب ائمه (علیهم السلام)  چگونه است؟ چرا حضرت على (علیه السلام) در نمازى متوجه بيرون كشيدن تير از پايش نمى شود، ولى در نمازى ديگر به فقير صدقه مى دهد؟

علی(علیه السلام) در آیینه قرآن

آنچه در پيش رو داريد، منتخبى از آيات قرآن کريم است که جهت زدودن برخى ابهامات موجود پيرامون ولايت حضرت اميرمؤمنان علي(عليه السلام) و فضائل ساير اهل بيت(عليهم السلام) جمع‌آورى شده است.
در اين نوشتار سعى کرده‌ايم با توضيحى کوتاه و ضرورى و نيز ذکر برخى منابع شيعه و اهل سنت، به ديدگاه برخى از آنان در زمينه آيات ذکر شده اشاره‌اى نيز داشته باشيم.

سیری در زندگانی امام اول شیعیان

نوشتار ذیل سیری گذرا در حیات علمی و تربیتی آن حضرت دارد که امید است معرفت و بهره مندی بیش تر از راه و رسم علوی را برای خوانندگان به ارمغان آورد.

قرآن شناسي حضرت علي (ع)

اولين گام هر نوع ارتباط با قرآن شناخت آن است. فرض كنيد تلفني مي خريد كه مجهز به پيغام گير است و مي توانيد با آن نمابرهاي خود را نيز ارسال كنيد. اين كه شما بدانيد اين تلفن چيست و چه توانايي هاي دارد در چگونگي استفاده شما از آن بسيار موثر است. اگر شما همان تلفن را بخريد ولي از امكان ارسال نمابر آن باخبر نباشيد طبيعي است كه هيچ گاه انتظار ارسال نمابر را از آن نداريد و بالطبع نمي توانيد از تلفن خود به خوبي استفاده كنيد. ارتباط با قرآن نيز دقيقاً پيرو همين قاعده يعني شناخت آن است. ” قرآن شناسي ” عنوان مجموعه بحث هايي است كه مي خواهد معرفي هاي مختلف از قرآن را عرضه كند، چرا كه هرگونه معرفي از قرآن، تأثيري مستقيم بر نحوه ارتباط با آن خواهد گذاشت. مثلاً اگر كسي قرآن را به عنوان كتابي بشناسد كه براي خواندن و ثواب بردن نازل شده است، انتظارش از قرآن رسيدن به ثواب است، از اين رو مي كوشد كه بيشتر و بيشتر قرآن بخواند. در مقابل اگر كسي قرآن را كتابي مي داند كه حاوي سخن زنده خداست و براي اين نازل شده است تا خداوند با دل و روان قاري قرآن سخن بگويد و فرهنگ اين زبان آسماني را در وجود او به تدريج گسترش دهد، قطعاً به دليل بالارفتن سطح انتظارات او از قرآن، به گونه اي ديگر با آن ارتباط برقرار مي كند.
صفحه قرآن شناسي و قرآن شناسان درصدد است تا شناخت هاي متفاوت از قرآن را معرفي كند و ديدگاه مخاطبان را در شناخت قرآن به چالش بكشد.

گفتمان امامت مناظره‌اي پيرامون غدير در كلام الهي (قسمت اول)

مناظره بهترين و مناسب‌ترين روشي است كه از رهگذر آن مي‌توان به نقطه نظرها و فراز و فرود انديشه‌ها و عقايد پي برد؛ و همچنين به تفاهم بيشتر ميان آنها دست يافت. البته با اين شرط كه مباني، تبيين و موضوع بحث روشن شده باشد و هدف طرفين حقيقت جويي بوده باشد، چنانچه خداي متعال مي‌فرمايد: “… فَبَشِّرْ عِبَادِي *الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَئِكَ هُمْ أُولُو الألْبَابِ.”1
متن زير مناظره‌اي است در موضوع ولايت امام علي (ع) در قرآن كه شما را به مطالعه دقيق آن و قضاوت منصفانه دعوت مي‌كنيم تا به “أَحْسَنَ الْقول” راه يابيد. در اين نوشته، پيرامون آيه ولايت و آيات مربوط به حماسه غدير خم در سال دهم هجري مناظره‌اي صورت پذيرفته و با شنيدن برداشتها و استدلال‌هاي برادر اهل سنت(كه در اينجا به “حق‌جو” تعبير شده است)، پاسخ‌هاي مناسبي را با بهره گيري از آيات شريفه و روايت‌هاي نبوي و كتاب‌هاي استوار تاريخي ارائه داده‌ايم.

سيماي حضرت علي(ع) در قرآن

سيصد آيه از قرآن درباره علي(ع) و مدح او نازل شده است؛ ما در اين مجموعه فقط به حدود سي آيه اشاره كرده‏ايم و بنابراين بوده كه آيات روشنتر را گزينش نموده و به شأن نزول آنها اشاره كنيم.

احتجاج امام على علیه السلام به آيه ولايت

إنّما وليّكم اللّه‏ و رسوله والذين آمنوا الذين يقيمون الصلوة و يؤتون الزكوة و هم راكعون.اگر اين آيه درباره حضرت على(ع) نازل شده بود و مقصود امامت آن حضرت بود، بر ايشان واجب بود كه اين مسئله را آشكارا اعلام و در منازعات سياسى به آن احتجاج كند كه در اين مقاله در صدد بررسى اين مسئله از منابع فريقين مى ‏باشيم.

سياست‏ خارجى دولت اسلامى از ديدگاه امام على علیه السلام

بر خلاف سياستمدار غير دينى كه منافع را معيار جنگ و صلح مى ‏داند، امام على جز يك معيار براى آن نمى‏ شناسد و آن رضايت‏خداوند است.جنگ و صلح امام دقيقا با چنين نگرشى صورت مى‏ گيرد; از اين رو امام در هر شرايطى كه اين شرط براى جنگ يا صلح محقق بداند، هر چند به لحاظ شخصى براى او زيانبار باشد، از آن استقبال می ‏كند.

امام على (ع) و پايه‏ هاى امنيّت ملّى

يكى از پايه‏ها و پارامترهاى سازنده‏ى امنيت ملى، «وحدت و همدلى» حاكم بر مردم است اگر افراد يك جامعه و يا يك مملكت در مسائل مهم و اساسى مملكت با هم همدل و هم جهت باشند، و در اختلافات جزئى و سليقه‏اى نسبت به سليقه و نظر خود پافشارى نكنند، خود اين وحدت و همدلى باعث استقرار و دوام امنيّت ملى مى‏ گردد.
با نگاهى به سخنان امير مؤمنان على بن ابی‏طالب عليه‏السلام می ‏توان امنيّت ملى را بر چند پايه مستقر يافت.

معالم التفسير من كلام الامير عليه السلام

اين كتاب, منسوب به امير مؤمنان على بن ابى طالب و از امام صادق(ع) روايت شده است.
كتاب, در زمينه علوم قرآن نگارش يافته و آيات قرآن را بر شصت گونه, تقسيم كرده است.
اگر ثابت شود اين كتاب, نوشته على بن ابى طالب(ع) است, مى توان گفت: نخستين كتاب نوشته شده در علوم قرآن است.

امام علی عليه السلام و قرآن

تصويرى كه قرآن كريم از شخصيت اميرالمؤمنين(ع) ترسيم مى كند صددرصد هماهنگ با تصويرى است كه احاديث ترسيم مى كنند, با تدبّر در ملاكها و جنبه هاى ولايت و واقعيتهاى وجودى زندگى علوى و سيره رسول(ص), آن تصوير كامل مى شود.
ييادآور مى شود كه پژوهش درباره امام على در قرآن تا هنوز به اندازه كافى صورت نپذيرفته است. تا كنون پژوهشى متناسب با موضوع به نظر نرسيده است. اين موضوع جنبه هاى بسيار و بحثهاى گسترده لازم دارد كه وقت فراوان مى خواهد و تلاشهاى گسترده, و قسمت بسيارى از آيات قرآن را در بر مى گيرد… اما ما در اينجا به آنچه كه متناسب با روش مان در اين نوشتار است بسنده مى كنيم; و به اندازه مجال به گونه اى گذرا به آياتى اشاره مى كنيم كه تصويرى از شخصيت امام على(ع) و نقشى را كه در اين دوره پايان رسالت انجام داده نشان مى دهند, و آياتى كه جايگاه آن حضرت را نزد خداوند بيان مى كنند, و برخى ازملاكها و جنبه هاى ولايت آن حضرت.1
آيات در اين زمينه واقعاً بسيار هستند; مى توان آنها را در چند بخش اصلى قرار داد, برخى از آن آيات به صورت عمومى از پيامبران, شهيدان و صديقين سخن مى گويند, برخى به صورت ويژه به تمثيل ولايت على(ع) مى پردازند, مانند هارون و داوود(عليهما السلام), برخى از آيات نيز درباره ايمان, مؤمنان, اوصاف و مسئوليتهاى بزرگ مؤمنان و درجات آنان در نزد خداى سبحان است, و آياتى كه درباره اولياء الله, و قوانين (تولى) و از اهل بهشت, ابرار, متقيان, صالحان و وارثان بهشت سخن مى گويند, و آياتى كه از احوالات مؤمنان در روز قيامت سخن مى گويند, اميرالمؤمنين عليه السلام مثل و مصداق اعلاى برخى از اين آيات پس از رسول اكرم(ص) است. برخى از آيات نيز به گونه اى هستند كه مصداقى جز اميرمؤمنان و خاندان او ندارند, برخى ديگر نيز كسى مصداق آن نخواهد بود مگر از راه تمسّك به ولايت شان.
قسمتى عظيم از آيات يا فقط درباره على(ع) نازل شده است, يا درباره آن حضرت, يا برخى از بنى هاشم و بعضى از مؤمنان.

تجلي قرآن در سيره عملي امام علي عليه السلام

پيوند قرآن و على(ع) چونان ژرف و استوار است كه مانند آن را در كسى ديگر نتوان جست. قرآن با روح و جان على(ع) آن گونه درآميخته كه وصف آن ميسّر نيست, قرآن بر على(ع) آن گونه تأثير گذاشت كه پس از پيامبر بر هيچ فرد ديگر تا آن حد تأثير نكرد و على نيز قرآن را آن سان شناخت و به آن عمل كرد كه پس از پيامبر هيچ كس ديگر نه بدان گونه شناخت و نه تا آن حد به قرآن عمل كرد. راز اين پيوند عميق, در سخنان خود آن حضرت آمده است:
(آن گاه كه كودك بودم مرا در كنار خود قرارمى داد و بر سينه خويش مى نهاد و در بستر خود مى خوابانيد, چونان كه تن من را به تن خويش مى سود… هر روز براى من از اخلاق خود, نشانه اى بر پا مى داشت و مرا به پيروى از آن وامى داشت. هر سال در حراء خلوت مى گزيد, من او را مى ديدم و جز من كسى ديگر او را نمى ديد… آن هنگام روشنايى وحى و پيامبرى را مى ديدم و بوى نبوّت را استشمام مى كردم.)1