تلاش هاي علمي

تلاش هاي علمي امام حسن عسكري(ع) در چه زمينه هايي بود؟

قحطی در زمان امام حسن عسگری

شنیده‌ام؛ در زمان امام حسن عسکری(ع) قحطی سختی آمد. یکی از راهبان مسیحی جهت نزول باران دست به دعا برداشت و بلافاصله باران بارید. اما امام توسل او به استخوان یکی از انبیاء را برملا کرد و نشان داد نزول باران به جهت آن بوده است. آیا این داستان حقیقت دارد؟

گزارشى از ترجمه تفسير منسوب به امام عسكرى علیه السلام

با وجود آن كه امام حسن عسكرى عليه‏السلام در سال 260 ق. به شهادت رسيده، تا صد سال بعد، از تفسير منسوب به آن حضرت نامى در ميان نبوده است و دانشمندانى چون: شيخ كلينى، على بن ابراهيم قمى، احمد برقى، احمد بن ادريس، ابن قولويه، محمد بن همام بغدادى و محمد بن ابراهيم نعمانى، نه تنها حديثى از اين كتاب نقل نكرده‏اند؛ بلكه حتى نامى از آن و راويانش نبرده‏اند.
در اواسط قرن چهارم هجرى، محمد بن قاسم جرجانى استرآبادى، كه با القابى چون «مفسّر» و «خطيب» شناخته مى‏شود، مندرجات اين اثر را براى شيخ صدوق نقل مى‏كند و آن عالم فرزانه هم در برخى از تأليفاتش چون: عيون اخبارالرّضا، توحيد، امالى و من لايحضره الفقيه بخش‏هايى از اين تفسير را مى‏آورد.
با اين وجود، ديگر برخى از دانشمندان برجسته شيعى از اين كتاب، مؤلّف آن و حتّى راويان اخيرش نامى نمى‏برند.
در اوايل قرن پنجم هجرى، احمد بن حسين غضائرى از اين تفسير و مؤلّفش نام مى‏برد؛ اما جرجانى را ضعيف، كذّاب و كتابش را مجعول معرّفى مى‏كند.1
از قرن ششم تا روى كارآمدن صفويه، به استثناى چند مورد و نيز منابعى معدود كه برخى مطالب اين كتاب را به لحاظ كرامات و معجزات آورده‏اند، نشانه‏اى از اين تفسير و مؤلّفش در منابع معروف شيعه وجود ندارد. در تفاسير مشهور اين دوره، از جمله: تفسير عيّاشى و تفسير مجمع البيان نيز نقلى از تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه‏السلام مشاهده نمى‏شود.

نگاهى به قرآن منسوب به امام حسن عسكرى علیه السلام

موزه آستانه مقدّسه قم كه به بركت وجود مرقد نورانى و شريف حضرت فاطمه معصومه عليهاالسلام در سال 1314 ش. فعاليت خود را آغاز نمود، يكى از قديمى‏ترين موزه‏هاى كشور محسوب مى‏ گردد كه آثار و نفايس تاريخى و هنرى فراوانى در آن نگهدارى مى‏ شود. تنوّع موضوعى آثار تاريخى، از ويژگى‏ هاى اين موزه به شمار مى‏رود كه از آن جمله است:
1 – گنجينه قرآن‏هاى نفيس خطّى.
2 – مسكوكات ادوار اسلامى و پيش از اسلام.
3 – آثار كاشيكارى.
4 – ظروف سفالينه.
5 – تابلوهاى نقّاشى.
6 – آثار خاتم‏كارى و منبّت‏كارى.
7 – آثار حجّارى.
8 – پارچه‏ هاى ابريشمى دستبافت.
9 – قالى و قاليچه ‏هاى ابريشمى دستبافت.
اينك به جهت اهميت موضوع، ابتدا براى آشنايى با بخش قرآن‏هاى نفيس خطّى موزه، توضيحاتى ارائه و سپس به تناسب موضوع، قرآن منسوب به امام حسن عسكرى عليه‏السلام معرّفى مى ‏گردد.