جُستاری در آسیب شناسی چالش های آغاز امامت امام کاظم علیه السلام
آغاز امامت امام کاظم علیه السلام همزمان با فراگیری چالش جانشینی در اذهان شیعیان امام صادق علیه السلام بود. مطالعه روایات معصومین نشان می دهد طراحی ویژه اهل بیت علیهم السلام به گونه ای صورت گرفته که در زمان بروز چالش، اصول شناخت امام در اختیار مردم باشد. نص، علم و ودائع امامت از جمله ابزارهای رفع حیرت است. باور عمومی جامعه بر خود معرفیِ امام، استوار است، در حالی که تعالیم اهل بیت به همراه خواص اصحاب، تأثیر گذاران اصلی صحنه به شمار می روند. این مقاله جُستاری در آسیب شناسی این چالش است.
امام موسی بن جعفر علیه السلام در دایره المعارف ها
سابقه دایره المعارف نویسی به قرنهای اولیه اسلام بر می گردد، دایره المعارف از نظر معنا مترادف با “موسوعه” ، جامع العلوم” ، “دانشنامه” و ” محیط المعارف” است. این گونه کتابها بخش وسیعی از علوم و معارف و دانش بشری را فرا می گیرد.
مهتاب مغرب (همسر امام کاظم«ع»)
مادر گرامی حضرت امام رضا(ع) از بزرگزادگان عجم بود. او در عجم به دنیا آمداما در بلاد عرب رشد کرد و پرورش یافت. از مشهورترین نامهایش تکتم می باشد که از نامهای زنان عرب است و در اشعار عرب این نام زیاد آمده است. او نامهای دیگری هم دارد از جمله: سکن نوبیه ، اروی، نجمه، سمانه، سلامه ، خیزران، مرسیه، صقر ، و البته این تمام نامهای ایشان نیست و دلیل اینکه ایشان نامهای زیادی دارد این است که مستحب است اسم برده هنگام تغییر مالک، تغییر پیدا کند.
برداشتی از یک روایت
کسانی که با اقتصاد غرب آشنا هستند. می دانند عمر این علم از دو قرن تجاوز نمی کند. اما چه شد که نهادهای متناسب با این اقتصاد شکل گرفت و خیلی زود به اهداف از پیش تعیین شده دست یافت، هم جامعه غربی را به رفاه رساند و هم جهان سوم را به استثمار کشیده، برده خویش ساخت. به نظر می رسد آنچه غرب را به اینجا رسانید، حرکت در راستای مبانی فلسفی مورد قبولشان بود آنها خدا را از صحنه روزگار حذف نموده و با خلقت جهان کار خالق را تمام شده تلقی کردند. از اعتقاد به فلسفه طبیعی یا دئیسم، آزادی اقتصادی و لیبرالیسم شکل گرفت و در نتیجه خصوصی سازی و سرمایه داری متولد شد تا در پناه آن افرادی به اندازه تولید ناخالص ملی یک کشور به انباشت سرمایه بپردازند شایسته است تمام زیربخشهای اقتصاد غرب نیز با همین دیدگاه مطالعه شود.
سخنان امام هفتم علیه السلام در زندان
تعدادی از کتابهای حدیث به اسم «مسند» شناخته می شود، معمولا مسند به کتابی گفته می شود که احادیث آن با سند پیوسته به رسول خدا(ص) برسد. بنابراین وقتی گفته می شود «مسند امام موسی بن جعفر علیه السلام » مقصود کتابی است که احادیث آن را امام هفتم علیه السلام با سند و به توسط آباء و اجداد خوداز رسول خدا(علیهم السلام) نقل کرده باشد.
حمیده، بانوی پاک، مادر امام کاظم علیه السلام
پنجره ای رو به آسمان گشوده شد. برکه ای از نیلوفر، بر سجاده گسترده زمین درخشید و بهار بر آن ایستاد. مردی می آمد که پرتو آفتاب خدایی اش بر دیده ها تابید و چشم ها را از برق شادی پر کرد. درخشش عالم آرای آفتاب بندگی و عبودیت، حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) بر زمین پرتو افکند و خانه گلین امام صادق (علیه السلام) را عطر شادی و طراوت پر کرد. این مقاله بر آن است تا در گلشن اخلاق ملکوتی امام مهربانان، امام کاظم (علیه السلام) گلگشتی کند و پای درس سیرت نیکوی او بنشیند.
صلابت و مدارا در سیره امام کاظم علیه السلام
یکى از بحثهایى که امروزه مورد توجه گروهى از افراد جامعه قرار گرفته، مساله تسامح و تساهل در دین است. این افراد دودسته اند: الف- مغرضان، کج اندیشان و التقاطى مذهبان که شناخت درستى ازدین نداشته، هرچه به نفع نیات پلید خود باشد، مى پذیرند و با سلاح تسامح به جنگ دین مى آیند. ب- […]
شرح حال پنج تن از فرزندان امام کاظم علیه السلام
در مورد فرزندان ذکور امام کاظم(ع)، پژوهشهای درخور توجه انجام نگرفته است. تحقیقات موجود، بیشتر تک نگاری است که این تک نگاری طبیعتاً همه فرزندان ذکور را شامل نیست، بلکه به فرزندان معروف آن حضرت مانند احمد بن موسی(ع)، حمزه، هارون و حسین بن موسی(ع) پرداخته است؛ از این رو سوالات زیادی درمورد آنان باقی می ماند که باید به آنها پاسخ داده شود.
ازدواج دختران امام کاظم علیه السلام
گفته می‌شود دختران امام کاظم (ع) ازدواج نکردند. این به دلیل وصیت آن حضرت بود. منشأ این سخن، گزارشی از یعقوبی مورخ است که در این مقاله به نقد و بررسی آن می‌پردازیم. آن‌گونه که از مجموع گزار‌ش‌های تاریخی و روایات منابع اسلامی برمی‌آید، می‌توان سخن یعقوبی را تأیید کرد؛ هرچند امام معصوم برخلاف سنت نبوی وصیت نفرموده، بلکه آن حضرت بر اساس روایتی، به ازدواج کردن فرزندانش تأکید می‌کنند.
وصیّت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به وصیّت خدای متعال 3
مرحوم مجلسی با سلسله سند خود از امام کاظم (ع) نقل کرده که فرمود: به پدرم گفتم: بعد از خروج فرشتگان از نزد رسول خدا (ص) چه اتفاقی افتاد؟ فرمود: سپس علی (ع) و فاطمه (س) و حسن (ع) و حسین (ع) را فرا خواند و به کسانی که در خانه‌اش حضور داشتند، دستور داد […]
وصیّت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به وصیّت خدای متعال 2
مرحوم سیّد رضی با سلسله سند خود از امام کاظم (ع) و او از پدرشان، امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: رسول خدا (ص) وقتی که وصیّت را به علی (ع) داد، فرمود: ای علی! برای فردای قیامت و حضور صاحب عرش، جوابی آماده کن. چون روز قیامت، من از حلال و حرام و […]
وصیّت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به وصیّت خدای متعال 1
مرحوم کلینی با سلسله‌ی سند خود از امام کاظم (ع) روایت کرده که فرمود: به ابی عبدالله (ع) (امام صادق) عرض کردم: مگر امیر المؤمنین (ع) نویسنده‌ی وصیّت رسول خدا (ص) نبود در حالی که رسول خدا (ص) به او املاء می‌فرمود و جبرئیل امین و ملائکه‌ی مقرّبین، شاهد بودند؟ امام صادق (ع) سکوتی طولانی […]
وصیت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به تصریح بر امامت ائمّه علیهم السلام 1
خزّاز قمی گفته است: محمّد بن عبدالله بن مطلب و ابو عبدالله محمّد بن احمد، همگی از لاحق یمانی با سلسله سند خود از سلمان فارسی (رض) نقل کرده‌اند که: رسول خدا (ص) خطابه‌ای برای ما، ایراد و در ضمن آن، فرمود: ای مردم! به زودی رحلت خواهم کرد و به سوی عالم غیب، رهسپار […]
چگونگی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 2
شیخ کلینی به سندش از امام کاظم (ع) روایت کرده است که: فاطمه (ع) راستگویی ـ صدیقه‌ای ـ شهیده است و دختران پیامبران، خون حیض نمی بینند. روی الکلینيّ: عَنْ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى، عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ، عَنْ أَخِيهِ، أَبِي الْحَسَنِ (ع) قَالَ: إِنَّ فَاطِمَةَ (ع) صِدِّيقَةٌ شَهِيدَةٌ وَ إِنَّ بَنَاتِ […]