برچسب: امام چهارم علیه السلام

فرازمندی های قرآن در دعای ختم قرآن امام سجاد(علیه السلام)

قرآن کتاب روشنی و روشنی آفرین، کتاب زندگی و زندگان، با انسان سخن می گوید و او را با فراز و فرود خود، بالا و پایین می برد. امامان معصوم علیهم السلام که ناطقان به حق قرآن کریم اند، در توصیف و تفسیر این کتاب عظیم کم نگذاشته اند و در فرصت های مناسب به تبیین معارف آن پرداخته اند.

تجلی قرآن در سیره عملی امام سجاد(علیه السلام)

روایات بسیاری از پرستش خدا،زهد وعبادت،محاسبه نفس،عفو و گذشت،نرم خویی و مهربانی،احسان ونیکی،سخاوتمندی،دستگیری مستمندان،پرهیزکاری و…امامسجاد (علیه السلام) گفته و برصفات و رفتارهای اخلاقی ایشان تاکید بسیار شده است.او مظهر تمام کمالات غیر متناهی الهی و به حق ((خلیفة اللّه))در روی زمین و در همه عوالم وجود بود.اینک گوشه ای از سیره عملی آن امام را مورد بررسی قرار می دهیم.

تجربه تفسير و امام سجاد (ع)

یکی از اقسام مهم تجزیه دینی، تجزیه «تفسیری» است. این مقاله با روشی توصیفی_تحلیلی، این قسم از تجارب دینی را با تأمل بر نیایش های امام سجاد علیه السلام، بررسی و محورهای اساسی بینش آن امام بزرگوار درباره ی این قسم از تجارب را تحلیل و تبیین می کند. در این مقاله تأثیر و تأثر دو جانبه تفسیری و احوال و عواطف آدمی، ارتباط تجزیه تفسیری با برخی از آموزه های اصلی اسلام، از جمله توحید افعالی و اسمای الهی از منظر امام سجاد علیه السلام مورد بررسی قرار گرفته است و برای تأیید، نمونه های متعددی از فرازهای مناجات های گوناگون امام سجاد علیه السلام نقل شده است.

قرآن، از چشم‏انداز صحیفه سجّادیّه

مسلّم است که ائمّه معصومین علیهم‏السلام به عنوان راسخون در علم، رسالت تبیین و تفسیر آیات قرآن کریم را به عهده داشتند، به طورى که در مراحل مختلف زندگى پربارشان همواره سعى در تبیین آیات الهى به شیوهاى مختلف مى‏نمودند. امام سجّاد علیه‏السلام یکى از آن بزرگوارانى است که به تفسیر کلام وحى و ارائه آموزه‏هاى قرآنى در قالب دعا و نیایش پرداختند؛ به طورى که اگر در قالب دعا از خداوند چیزى را طلب مى‏کردند، همانى است که خداوند متعال در قرآن کریم وعده آن را به نیکان داده است، و اگر اجتناب و پرهیز از امرى را مى‏طلبیدند، همانى است که آن قادر متعال در کلامش آن‏را نهى فرموده است. این نوشتار در پى بررسى جلوه‏هاى آشکار و نهان آیات الهى در نخستین دعاى امام سجّاد علیه‏السلام است که در صحیفه سجّادیّه با عنوان «فى‏التمحیدلِلّهِ عزَّوجَلَّ» آمده است.

فروغ قرآن در نگاه امام چهارم

چه خوش است صوت قرآن ×××ز تو دلربا شنيدن
به رخت نظاره كردن ×××سخن خدا شنيدن
قرآن نمونه كامل آميختگى اعجاز تكوين و تشريع است . كتابى است كه بشريت توان آوردن همانندى براى آن نداشته و دستورات و جامعيت آن، هر انديشمند حكيم را به خضوع و ستايش وامى‏دارد . هر قدر انسانها از صفاى روحى و طهارت معنوى بهره‏مند باشند، مى‏توانند جلوه‏هايى از جمال دلربايش را شهود كنند همان‏سان كه قرآن مى‏فرمايد: «لايمسه الا المطهرون‏» (1)
از آنجا كه خاندان عصمت و وحى برگزيدگانى هستند كه طبق آيه «تطهير» در اوج پاكى و قداست قرار گرفته و از هر گونه پليدى بدورند، تمام جانشان مستغرق در قرآن مجيد شده و شايسته‏ترين انسانهايى مى‏باشند كه تفسير روشن آيات الهى را فرا راه تشنگان حقيقت قرار مى‏دهند . يكى از اين منظومه نورانى، سجاد آل محمد زين العابدين عليه السلام است . در اين مقال، با نگاهى گذرا سخنان نورانى‏اش را درباره قرآن مى‏نگريم . بدان اميد كه جرعه نوش معارف قرآنى با جام عترت باشيم .

امام سجاد علیه السلام و روشهای تفسیری

رابطه اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله با قرآن مجید، رابطه‏ای عمیق و همه جانبه است . ارتباط میان آن دو به حدی قوی است که تفکیک آن دو، به منزله تباه ساختن آنان است . نه قرآن بدون اهل‏بیت، هدایت‏بخش است و نه وجود اهل بیت‏بدون قرآن امکان‏پذیر است .
رابطه قرآن و اهل بیت علیهم السلام از جهات مختلف شایان بررسی است و با رویکردهای متعدد قابل پیگیری خواهد بود . شاید مهم‏ترین رویکرد تفسیر قرآن، تفسیر از منظر اهل بیت علیهم السلام باشد که خود دارای مباحثی خاص است . یکی از آن مباحث، درک روش تفسیری امامان علیهم السلام است که می‏تواند در راستای تفسیر قرآن و کشف ابزار آن مفید افتد . به همین جهت، در این مقاله به طور مختصر روشهای تفسیری امام سجاد علیه السلام را مورد بررسی قرار می‏دهیم .

نظام حقوق و تکالیف در روابط اجتماعی از دیدگاه اسلام بر اساس رساله الحقوق و نامه امام سجاد علیه السلام

انسان موجودى اجتماعى است. زندگى در اجتماع و روابط اجتماعى به تزاحم منافع و اراده‏‌هاى افراد منجر مى‌‏شود. براى حل اين مسئله، به يك نظام جامعى نياز است كه حقوق و تكاليف افراد را در رفتار و ارتباط با ديگران مشخص كند. اسلام نيز در باب مسئله حقوق و تكاليف اجتماعى، نظرى خاص دارد. يكى از شيواترين و جامع‌ترین عبارات در اين باب، مربوط به كلام امام سجّاد (ع) در رسالة الحقوق و نامه ايشان به برخى شيعيان است. پژوهش حاضر با توجه به كلام آن امام، سعى دارد نظامى از حقوق و تكاليف در روابط اجتماعى معرفى كند كه راهگشاى ما در كشف ديدگاه اسلام باشد. در اين پژوهش از روش اسنادى و تحليل متن دو روايت استفاده شده است. براساس يافته‏‌هاى اين تحقيق بايد گفت كه بين حق و تكليف رابطه همبستگى وجود ندارد، همچنين امامت و تدبير، سپس رعيت بودن و بعد خون و خويشاوندى به ترتيب مهم‏ترين حق‏‌ها هستند و ساير حقوق در مراتب پايين‌‏تر قرار دارند.

شهربانو

در این مقاله سعی بر آن شده است که بررسی کوتاهی درباره مادر محترمه حضرت امام سجاد علیه السلام صورت پذیرد. باشد که مورد توجه شما خوبان قرار گیرد.

دکتر شهيدي و تاريخ‌نگاري امام علي بن الحسين علیه السلام

آثار دکتر شهیدی (1297 – 1386 ش) نشان می‌دهد نسبت به پژوهش درباره امامان (ع) علاقه بسیاری داشته است. از این میان، به امام علی بن الحسین (ع) توجه ویژه‌ای نشان داده، به‌طوری‌که هم در جوانی و هم در سالمندی به آن حضرت پرداخته است. روش وی در پژوهش تاریخ اسلام و زندگانی ائمه (ع) انتقادی تحلیلی است و اسناد و متن سند، هردو موردتوجه او بوده است. در مقاله حاضر، نقدها و تحلیل‌های دکتر شهیدی بر برخی نظرات درباره امام چهارم (ع) بررسی شده است. به این منظور ابتدا آثار ایشان درباره امام سجاد (ع)، سپس منابع مورداستفاده و آنگاه نقادی‌ها و تحلیل‌های ایشان را مطرح می‌کند؛ در ادامه، روش تحقیق دکتر موردتوجه قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد دکتر شهیدی در قسمت اول زندگانی امام علی بن الحسین (ع) (تا قیام عاشورا) با دقت و فرصت بیشتری نسبت به بعد از آن، به نقد و تحلیل پرداخته است و زندگانی و سیره امام پس از عاشورا به روش دکتر شهیدی هنوز به بررسی نیاز دارد.

خانواده آرماني در انديشه امام سجاد علیه السلام

تهديدها و آسیب‌های فراوانى در دهه‌های اخير نهاد خانواده را به چالش كشيده است. ازاین‌رو، ارائه يك خانواده آرمانى از منظر دينى جهت رويارويى با تهديدهاى نوين، ضرورى به نظر می‌رسد. در اين نوشتار به بررسى خانواده آرمانى مطلوب در انديشه امام سجاد (ع) با روش تحليل متن می‌پردازیم. ترسيم خانواده آرمانى بر اساس ویژگی‌ها و ارائه راهكارهاى تحقق اين نهاد، از اهداف اين پژوهش به شمار می‌رود. خانواده آرمانى، اگرچه براى پاسخ‌گویی به نياز جنسى شكل می‌گیرد، ولى به دليل داشتن مبانى توحيدى و ارائه ویژگی‌ها و راهكارهاى برگرفته از مبانى وحيانى، به پرورش انسان‌های موحد می‌پردازد و زمينه تشكيل جامعه آرمانى را فراهم می‌کند.