امام موسی کاظم علیه السلام و اخبار اهل تصوف

از نوع نگاه امام موسی کاظم علیه السلام به تصوف و برخورد های امام هفتم علیه السلام با ایشان و اهل تصوف با امام علیه السلام اخباری در تاریخ به دست آمده است که در این مقاله سعی بر آن شده تا اطلاعاتی در اختیار بگذارد.

بررسی سیره امام هفتم علیه السلام در منابع رجالی اهل سنت

نوشته حاضر تحقیقی در مورد زندگی امام کاظم علیه السلام در منابع معتبر اهل سنت‌ است که چهار بخش را شامل می‌شود. بخش اول درباره سلسله نسب آن‌ حضرت است که اهل سنت به‌اتفاق آن را، به علی بن ابی‌طالب رسانده‌اند و تاریخ ولادت آن حضرت را نیز در سال 128 قمری در مدینه می‌دانند. هم‌چنین اسم، لقب و کنیه آن حضرت را موسی، کاظم و ابوالحسن معرفی‌ کرده‌اند و مدت امامت را هم 35 سال نوشته‌اند. بخش دوم، درباره چگونگی سیره امام هفتم (ع) است که عبادات، اخلاق، ادب و احترام ایشان به پیامبر (ص)، برخورد مهرورزانه و کمک به مردم در منابع اهل سنت را شامل می‌شود. بخش سوم، در مورد معجزات امام کاظم علیه السلام است که منابع اهل سنت، بعضی از معجزات آن حضرت را ذکر کرده‌اند و بخش چهارم نیز در مورد مدت خلافت امام است که حدود 36 سال به طول انجامید و نیز درباره‌ خلفای معاصر آن حضرت، ظلم دستم خلفا به امام هفتم و تاریخ شهادت‌ آن بزرگوار بحث و بررسی خواهد شد.

بررسی انتقادی آثار خاورشناسان درباره امام کاظم (ع)

دیرزمانی است که خاورشناسان، مطالعات درباره اسلام را، با انگیزه‌های مختلفی انجام می‌دهند، اما پژوهش دانشگاهی و روشمند غربیان درباره شیعه، به کمتر از یک قرن می‌ترسد. شیعه‌پژوهی غربیان، در دهه‌های اخیر رشد چشمگیری داشته، اما امامت‌پژوهی آن‌ها چندان رونقی نداشته و به چند مقاله دائره‌المعارفی و برخی کتاب‌ها درباره تاریخ تشیع منحصر است که به مناسبت از ائمه شیعه (ع) بحث نموده‌اند. بررسی و تبیین مقاله «امام کاظم (ع)» در دایرة‌المعارف اسلام لیدن که اتان کلبرگ آن را تألیف کرده و همچنین بخش مربوط به امام کاظم (ع) از کتاب «مذهب شیعه» دونالدسون و کتاب «تشیع» هاینس هالم، محور اصلی مقاله حاضر را شکل می‌دهد. بررسی مطالب این سه شیعه‌پژوه غربی، تصویری نسبتاً جامع از دوران زندگی امام از تولد تا شهادت را نشان می‌دهد. مسأله جانشینی امام و پیدایش اختلاف میان شیعیان و شکل‌گیری فرقه‌های متعدد، مشکلات اجتماعی و سیاسی عصر امام، تقابل امام با خلفا و دستگیری‌های متعدد امام، بررسی اقوال متعدد درباره شهادت امام و پیامدهای آن و بررسی علل پیدایش فرقه واقفیه بعد از شهادت امام، از نکات مثبت پژوهش‌های غربیان درباره امام است. از سوی دیگر نحوه تعامل امام با فرقه‌ها، مواضع امام دربارة قیام‌های علویان در این دوره، مواضع سیاسی- اجتماعی امام به‌ویژه در تعامل با خلفا، چگونگی ارتباط شیعیان با امام به‌ویژه در عرصه علمی- فرهنگی ازجمله نکاتی است که خاورشناسان درباره زندگی امام کاظم (ع) به آن توجه نکرده‌اند.

حمیده، بانوی پاک، مادر امام کاظم علیه السلام

پنجره ای رو به آسمان گشوده شد. برکه ای از نیلوفر، بر سجاده گسترده زمین درخشید و بهار بر آن ایستاد. مردی می آمد که پرتو آفتاب خدایی اش بر دیده ها تابید و چشم ها را از برق شادی پر کرد. درخشش عالم آرای آفتاب بندگی و عبودیت، حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) بر زمین پرتو افکند و خانه گلین امام صادق (علیه السلام) را عطر شادی و طراوت پر کرد. این مقاله بر آن است تا در گلشن اخلاق ملکوتی امام مهربانان، امام کاظم (علیه السلام) گلگشتی کند و پای درس سیرت نیکوی او بنشیند.

تاریخ شهادت امام کاظم علیه السّلام

سال سال شهادت امام کاظم (علیه السّلام) از گزینه‌هایی است که منابع کهن در مورد آن اختلاف دارند. این منابع میان سال 181 تا 188 هجری، چهار گزارش را به نام سال شهادت آن بزرگوار ثبت کرده‌اند که تفصیل آن در آخر همین قسمت خواهد آمد. برای گزارش شهادت آن گرامی در سال 183 هجری […]

تاریخ ولادت امام کاظم علیه السّلام

سال درباره سال ولادت امام هفتم (علیه السّلام) میان منابع کهن تاریخی موازنه برقرار نیست. برخی از آن‌ها در این باره سخن نگفته‌اند و بخش دیگر که بدان پرداخته‌اند، سال‌های 127، 128 و 129 هجری را به نام سال ولادت آن حضرت ثبت کرده‌اند. این پژوهش تولد آن گرامی در سال 128 هجری را از […]

گریه و اندوه امام کاظم علیه السلام بر امام حسین علیه السلام

شیخ صدوق با سند خویش روایت می‌کند که امام رضا (ع) فرمود: محرم ماهی است که مردم عصر جاهلیت، جنگ در آن را حرام می‌دانستند، ولی در این ماه خون‌های ما را مباح شمردند و ریختند، حرمت ما را شکستند، فرزندان و زنانمان را به اسیری گرفتند و آتش به خیمه‌های ما زدند و اموالمان را […]

دفاع امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام از ولایت 2

شیخ طوسی روایت کرده است: چون امام موسی بن جعفر (ع) بر مهدی عبّاسی وارد شد، او را در حال رد حقوق و مظالم دیگران یافت. به وی فرمود: ای امیر! چرا حقّ و مظلمه‌ی ما باز گردانده نمی‌شود؟ گفت: حقّ شما چیست ای ابا الحسن؟ فرمود :چون خدای متعال، فدک و حومه‌ی آن را […]

اثبات ولادت و وجود امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) – محمد باقر ایراونی

از زوایا و ابعاد گوناگونی می توان به مقوله ی مهدویت نگریست. مسأله ولادت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه شریف) یكی از آن جهات است كه در این نوشتار، در صدد اثبات آن و پاسخ به شبهات مطرح شده در این باره هستیم .