مصلح جهانی و مهدی موعود از دیدگاه اهل سنت

کتاب «عقیده اهل السنة والاثر فی المهدی المنتظر» که تقریر درس استاد شیخ عبدالمحسن العباد از علمای اهل تسنن و صاحب کرسی در دانشگاه های کشورهای عربی است.
در تفاسیر اهل سنت چه آیاتی بر امام زمان علیه السلام تفسیر شده است؟

آیاتی از قرآن کریم در باره حضرت مهدیعلیهالسلام است و روایات فراوانی نیز تفسیر آن آیات را بر عهده دارند و اکنون، برخی از آن آیات را – که از منظر مفسران اهل سنت به حضرت مهدی علیه السلام اختصاص دارند – تقدیمتان میکنیم.
شاخصه های حکومت امام مهدی عجل الله فرجه در قرآن و روایات و ادعیه

در این گفتار به سه شاخصه اساسی و مهم حکومت حضرت پرداخته ایم:
۱٫ عدالت (در همه حوزه های سیاسی، اجتماعی، قضایی، اقتصادی، فرهنگی و…)
۲٫ امنیت (در همه بخش ها از جمله امنیت اجتماعی، امنیت قضایی، امنیت اخلاقی و روانی و…)
۳٫ احیای کتاب خدا و سنت نبوی.
برای اثبات این سه مؤلفه مهم هم به آیات و روایات و ادعیه به گونه ای که دلالت صریح داشته باشند استناد گردید و هم با توجه به این که حکومت مهدی(عجل الله فرجه) به عنوان بشارت و منت الهی است و نیز در دعای افتتاح به عنوان دولت کریمه که ضامن کرامت مؤمنان در دنیا و آخرت است، این سه شاخصه مورد بررسی قرار گرفته است.
فرايند آگاهی شيعيان از علم غیب امامان – سید عبدالحمید ابطحی

این که محیط اجتماعی، حقایق معارف دینی را به تدریج درک می کند، امری روشن است؛ به تعبیر دیگر تلقی جامعه از دین، امری تاریخی است. این روند را در موضوعات مختلف می توان پی گیری کرد. نوشتة حاضر نشان می دهد که اطلاع از غیب در جامعة جاهلی، به ملائک یا جن منحصر بوده است؛ از این رو نبی اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در آغاز دعوت با این پرسش مواجه می شدند که چرا مَلَک نیستند و یا متهم به جادوگری و کهانت می شدند؛ تا این که در اثر کثرت آیات و معجزات، نبوت ایشان پذیرفته شد و در نتیجه، آگاهی از غیب ـ در نظر جامعه ـ به پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم منحصر شد. این زمینة تاریخی موجب شد امیرالمؤمنین علیه السلام نیز در اخبارات غیبی خود، به ویژه در ایام خلافتشان، با اتهام های دعوی نبوت، علم غیب و کهانت مواجه شوند. این مشکل، در طول دوران امامت برقرار بود؛ اما در میان شیعه، تحقق بسیاری از پیش بینی های امیرالمؤمنین علیه السلام زمینه را آماده کرد تا شیعیان با مقولة امکان آگاهی از غیب ـ بدون کهانت و نبوت ـ آشنا شوند . ائمه علیهم السلام این موضوع را به تدریج به شیعیان آموزش دادند.[1]
مشتركات قرآن و حجّت زمان(عجل الله فرجه) – عبدالحسن تركی

قرآن چراغی است پرتوافكن كه ابداً خاموش نمی شود و تا دنیا برقرار است مردم از هدایت او منقطع نشده، از پرتو آن كسب نور خواهند كرد. همین ملاك در وجود نازنین پیامبر اكرم(صلى الله علیه وآله) و اوصیای گرامی او نیز بنا به آیه مباركه: إنّا أرسلناك شاهداً … و سراجاً منیراً. موجود است. […]
ویژه نامه مهدوی عجل الله تعالی فرجه الشریف

موضوع بحث, اثبات وجود مقدس حضرت بقیت الله الاعظم, امام عصرـ ارواحنافداه ـ بر اساس دلایل عقلی است. روشی را كه برای اثبات این مطلب از نظر عقل برگزیده ایم, روش معروف منطقی به نام روش (سبر و تقسیم) است كه آن را روش (تردید) نیز گفته اند. از این روش, متكلمان امامیه در كتاب های كلامی خود بهره برده اند; از جمله شیخ طوسی, در كتاب الغیبه بر اساس این روش, بر وجود حضرت امام عصر ـ ارواحنافداه ـ استدلال كرده است. قبل از ایشان, سید مرتضی در كتاب الذخیره و دیگر كتاب های مربوط به مسئله ی امامت این روش را به كار گرفته است و قبل از سید مرتضی, شیخ مفید در آثار مربوط به مسئله ی مهدویت و امام عصر(عجل الله فرجه) از این روش استفاده كرده است.
در این جا چند نكته را به عنوان پیش درآمد بحث یادآور می شوم
غیبت صغری و وضعیت علمی، فرهنگی شیعه – قسمت دوم – حسن حسین زاده شانه چی

در قسمت اول مقاله حاضر، سابقه بحث از غیبت در كلام معصومین (علیهم السلام) زمینه هاى اجتماعى و سیاسى غیبت امام عصر (عجل الله تعالی فرجه)، تاریخ غیبت صغرى و وضعیت سیاسى جامعه اسلامى در این عصر مورد بررسى قرار گرفت. در این قسمت، نویسنده جغرافیاى انسانى شیعه و تركیب جمعیتى مهمترین شهرهاى اسلامى در عصر غیبت صغرى را به اجمال مرور خواهد كرد.
در دوران غیبت صغرى شیعیان در شهرهاى مختلفى در بلاد اسلامى مى زیستند. تراكم جمعیتى شیعیان در برخى شهرها به گونه اى بود كه قشر غالب جمعیتى را تشكیل مى دادند و به واسطه كثرت جمعیت شیعى و غلبه این مذهب، آن شهر به عنوان شهرى شیعه مذهب و یا داراى گرایش هاى شیعى، شناخته و معروف مى شد، مانند شهرهاى قم و كوفه. در بسیارى از شهرها جمعیت شیعیان به صورت اقلیت وجود داشتند. در گزارش هاى تاریخى پراكنده اى كه نقل شده به وجود شیعیان در شهرهاى مختلف اشاره شده است. این جا به طور مختصر پراكندگى شیعیان در سرزمین هاى اسلامى را در این عصر بررسى مى كنیم.
طول عمر حضرت مهدی؛ دلايل عقلی و روایی

یکی از مسائل مهم در مبحث مهدویت كه همواره مورد توجه بوده است، مسأله طولانی شدن عمر آن امام عزیز می باشد. این امر توسط شبهه افكنان راجع به وجود مقدس حضرت بقیة الله عجّل الله تعالى فرجه الشریف از یك سو و دانشمندان پیرو مكتب اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام كه در […]
امام زمان عجل الله تعالی فرجه شریف در روایات

احادیث مربوط به این باب، قسمت عمدهای از روایات را تشكیل میدهد و مهمتر اینكه نه تنها این روایات، در جوامع شیعه نقل شده بلكه در كتب حدیث اهل سنت نیز به طور مبسوط نقل شده است و نیز بعضی از آنان، مستقلاً كتابهایی به نام آن حضرت، تألیف نموده اند.
رجعت در آخرالزمان در كتب مقدس

رجعت از جمله اعتقادات شیعه اثنی عشری است كه بیشتر در موضوعات مطروحه در مهدویت به كار برده می شود و از مصدر ثلاثی مجرد از باب رجع به معنی بازگشتن و برگشتن است.
درآمدی بر براهین عقلی و نقلی مهدویت با رویکرد کلام جدید – مهدی حسن زاده

مهدویت، از شاخه های علم کلام، دانشی است که به اثبات، تبیین و دفاع از عقاید، آموزه ها و اصول اساسی هر دینی می پردازد. با گسترش علم کلام، افزون بر سؤالات و شبهات پیش آمده در طول تاریخ، در عصر جدید و دنیای مدرن، تحولات در علوم تجربی و بشری و پیشرفت ها و دستاوردهای شگرف آن، ناخودآگاه عده ای را به این سمت و سو کشانید که شیوه و روش تجربی را تنها روش کشف واقعیت و حوزۀ تجربه را تنها حوزۀ قابل شناخت بدانند. این روش به رویکرد انتقادی غرب در تمام علوم انجامید، که نتیجه آن شکاکیت مدرن و نسبیت عقل گرایی و دلایل عقلی شد. در قرن بیستم «هرمنوتیک» به اوج خود رسید و نتیجۀ آن اثبات فهم های متعدد شد که به دنبال آن «پلورالیزم» معرفتی، دینی و اجتماعی شکل گرفت که از نتایج سوء آن عدم اعتماد به دلایل نقلی را می توان نام برد. زیر بنای تمام این نظریات، مباحث خودشناسی و انسان شناسی نادرست است. مقالۀ حاضر به تبیین برخی از این اشکالات و جواب به آن ها می پردازد.
علمای اهل سنت و امام زمان علیه السلام – سید اسد الله هاشمی شهیدی

بیشتر دانشمندان بزرگ اهل سنّت و بلکه اکثریت قریب به اتّفاق آنان، عقیده دارند که «مهدی موعود» واقعیت دارد و می گویند: او از دودمان پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم و فاطمی و علوی و از نسل امام حسین علیه السلام است؛ ولی در آخر الزمان متولّد می گردد و در سنین جوانی دنیا را پر از عدل و داد می نماید.
در میان این عدّه که حضرت مهدی علیه السلام را از نسل امام حسین علیه السلام می دانند، کسانی بوده و هستند که با وجدانی پاک و بیدار یا به ملاحظه رعایت امانت در نقل حدیث و تاریخ، در کمال صراحت گفته اند: این مهدی موعودی که از دودمان پاک پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم و از نسل امام حسین علیه السلام است، کسی جز فرزند برومند امام حسن عسکری علیه السلام نیست.
این عدّه، بدون توجّه به وابستگی هایی که معمولاً علمای عامّه به حکومت های طاغوتی بنی اُمیه وبنی عباس داشته اند و به دور از هرگونه تعصّب، صریحاً اعلام داشته اند که: ابوالقاسم، محمّد بن الحسن العسکری علیه السلام همان که در سال 255 هجری(یا سنوات دیگر به قول آنها) در شهر «سامرا» و در خانه امام حسن عسکری علیه السلام متولّد شد و به عقیده شیعه، امام دوازدهم است، همان «مهدی موعود» است؛ زیرا مجموع روایات صحیح و معتبری که بزرگان اهل سنّت درباره «مهدی منتظر» نقل کرده اند تنها با او قابل تطبیق است، ونمی تواند شخصی غیر از او باشد.
امام مهدی -عجل الله تعالی فرجه الشریف- در قرآن – رضوان عبدلی

دانشمندان شيعه از ديرباز، در ضمن كتب مربوطه و گا هي نيز در نوشته هاي مستقل ، آيات متعددي را همراه احاديث مربوط به آن ، در زمينه مهدويّت گردآوري كرده اند . مرحوم شيخ علي حائري در مجموعه گرانقدر «الزام الناصب» ، بيش از صدوسي آيه و «علامه سيد هاشم بحراني» (قد) در كتاب شريف «المحجة في ما نزل في القائم الحجة» صدو بيست آيه و در كتاب «المهدي في القران» نيز عهده دار همين مهم گشته ، با اين ويژگي كه روايات برگزيده را مستقيما ً يا با واسطه ، صرفأ ً از كتب اهل سنت نقل كرده است و شماره ايات آن به صدوپنج عدد مي رسد .
لكن حق اين است كه مطابق حديث ثقلين ، ائمه معصومين (عليهم السلام) جملگي قرآن ناطق هستند و اين دو از هم جدا نيستند ، منتهي اين آيات ذكر شده در وصف حكومت جهاني اسلام بر سراسر گيتي و اقامه قسط و عدل در كل عالم مُلك از طريق حجة بر حق ، دوازدهمين پيشواي مسلمين با زبان گوياي معصومين (عليهم السلام) تاويل و تنزيل شده اند.
ولادت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه) در دیدگاه شیعه و اهل سنّت – مهدی اکبر نژاد

در جامعه شیعه دوازده امامی، هم در بین عالمان و صاحبنظران و هم در میان مردم عادی، تولد امام مهدی(عجل الله تعالی فرجه) مورد اجماع بوده، از ضروریات مذهب قلمداد می شود و در این میان کسی را نمی توان سراغ گرفت که کوچک ترین تردیدی در این باره داشته باشد. این باور در جای جای آثار شیعه از کهن ترین آنها تا دوره های کنونی انعکاس یافته است.