بررسی مفهوم امامت در خطابه غدير

تفسیر نادرست مفاهیم دینی كه ناشی از عواملی چون بدفهمی یا غرض‌ورزی است، مشكلات وخطراتی جدی بر جامعه دین‌داران تحمیل می‌كند. برای جلوگیری از آسیب اعتقادی در اجتماع دینی، قبل از هر چیز نیازمند فهم صحیح مفاهیم دینی می‌باشیم. در این راستا ابتدایی‌ترین و صحیح‌ترین اقدام، رجوع به منابع اصیل دین (كتاب و سنت) است.
در برخورد با مشكلِ انكار امامت یا تحریف معنای حقیقی آن نیز مراجعه به متون وحیانی، اولین و ضروری‌ترین اقدام به‌نظر می‌رسد. این‌كه امام كیست؟ مقام و اوصاف اختصاصی امام چیست؟ ما در قبال وی چه وظیفه‌ای داریم؟ و سؤالاتی از این قبیل، جز با تبیین دقیق آیات و روایات مربوط به این موضوع، پاسخ صحیح داده نمی‌شوند.
در مواردی مشاهده شده که با ارایه برداشت‌ها و قرائت‌های جدید و خودساخته از مفهوم امامت، قلب ماهیتی در چیستی این مقام به‌وجود آمده؛ مثلاً تفسیر مقام امامت به یك مقام باطنی و محدود كردن آن به ارتباطات شخصی، تفسیری است كه نه‌تنها دلیل شرعی معتبری ندارد، بلكه ـ به‌عكس ـ با بسیاری از نصوص و آموزه‌های متقن شیعی مغایرت دارد.

جنگ احد

ماجرای جنگ احد چه بود و چرا مسلمانان در این نبرد شکست خوردند؟

حقیقت محمّدیه

حقیقت نور محمدی چیست، که در زمینه عرفان نظری بارها مطرح می شود؟

طبیب دوار بطبه

“طبیب دوار بطبه” که حضرت علی (ع) درباره پیامبر فرموده به چه معنا و مفهوم است؟

امام باقر علیه السلام در نگاه خاورشناسان

آشنايي با مطالعات خاورشناسان درباره شيعه و امامان آنها، به دنبال آن بررسي و نقد اين مطالعات با توجه به نقش آفريني و مرجعيت آثار خاورشناسان در مراكز علمي دنيا، از ضرورتهاي دانش نوپاي شيعه پژوهي و وظيفه هر پژوهشگر شيعي است. بررسي كامل اين مسئله، آشنايي بيشتر ما با سير مطالعات خاورشناسان درباره شيعه، به ويژه امامان شيعه را مي‌طلبد. تعيين زمان دقيق آغاز شيعه پژوهي خاورشناسان، مستلزم بررسي تبيين دقيق معنا و اقسام شيعه، تبيين مفهوم خاورشناسان، بررسي عوامل مؤثر در سير مطالعات و عوامل چندي است كه اين مسئله را دشوار مي‌سازد.

سیره تربیتی امام محمد باقر علیه السلام

از آن جایی که امامان معصوم شیعه بهترین شیوه های تربیتی فرزند را فرا روی پیروان خود نهاده اند زندگی پر افتخار آنان می تواند به عنوان موفق ترین الگوهای تربیتی در طول تاریخ بشر مطرح شود. در این نوشتار به مناسبت اول ماه رجب، روز ولادت امام محمد باقر علیه السلام روش های تربیت […]

نقش امام باقر علیه السلام در تغییرات فرهنگی- سیاسی

تغییرات، به ویژه از نوع اجتماعی آن از جمله موضوعاتی است که همواره مورد توجه اندیشمندان بوده است. نوشتار حاضر نیز به منظور شناخت نقش امام باقرالعلوم(ع) در تغییرات با محوریت فرهنگ و سیاست آغاز شده و نگارنده با استفاده از اسناد و شواهد تاریخی، تاثیرگذاری امام(ع) را از طریق تصمیم گیری در بخش فرهنگ و الگوسازی در بخش سیاست بازشناسی نموده و نشان داده است که امام با تاسیس دانشگاه، ابداع روش های علمی نظیر اجتهاد، مقابله با تفکرات و اندیشه های انحرافی و…

پاسخ به چرایی تشکیل جبهه فرهنگی امام باقر علیه السلام

داشتن الگوی فکری از جمله مسایل مهم در تعلیم و تربیت می باشد. اگر کسانی باشند که هم به لحاظ فکری و هم به لحاظ عملی این توانایی برای الگو واقع شدن را داشته باشند، یادگیری و درس آموزی از محضر آنان می تواند از مهمترین راه های رسیدن به سعادت باشد. پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) از این نمونه های عالی الگو یا به تعبیر قرآنی اسوه می باشند. شناخت بهتر سیره اهل بیت پیامبر(ص) سبب شد تا به بهانه سالروز میلاد خجسته امام محمدباقر(ع) از دیدگاههای دکتر محمد ا… اکبری مدیر پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی بهره مند شویم.

شیوه‏ هاى علمى و شاگردان حضرت امام باقر(ع)

تاریخ اسلام تاریخى پر فراز و نشیب است. از جمله مهم ترین عوامل آن، تنگناها و چالش‏ هایى است که پیوسته حکمرانان ظالم، جامعه را با آن رو به رو مى‏ کردند. این معضلات که عموماً در حوزه ی دین و فرهنگ بودند، سبب مى‏ شد تا پیشوایان اسلام با سلاحى متناسب با اوضاع حاکم، از سنگر دین محافظت نمایند. به همین دلیل آن بزرگواران با در نظر داشتن شرایط و احاطه ی کامل به آن، رسالت سنگین راهبرى جامعه ی مسلمانان را در بحرانى‏ ترین شرایط به انجام مى‏ رساندند. در این بین، راه برد امام باقر(ع)، تربیت شاگردان و نیروهاى مستعد و متعهد در گستره ی دین بود. این مقاله نگاهى اجمالى به این موضوع دارد.

 مهم‌ترین دستاوردهای کارنامه علمی امام باقر علیه السلام

پرورش شاگردان توانمند و برجسته از مهم‌ترین دستاوردهای کارنامه علمی امام باقر(ع) است؛ شاگردانی که به نوبه خود در گسترش و توسعه دانش و بینش اسلامی در جامعه تأثیری جدّی بر جای نهادند. فعالیت‌های علمی و فرهنگی امام سجّاد در خصوص تأسیس مکتب تشیّع مدرسه‌ای جامع برای آموزش علوم، عقاید و اندیشه های اسلامی و […]

جغرافیای تاریخی کوفه 

در دوره خلافت خلیفه دوم، مسلمانان که هدف فتح ایران را در سر داشتند، به دنبال محلی بودند که علاوه بر نزدیکی به مرز ایران، از نظر آب و هوایی، مطلوب ساکنین جزیرة العرب باشد؛ از این رو سعدبن ابی وقاص پس از مکاتبه با خلیفه دوم، به سلمان فارسی و حذیفة بن الیمان ماموریت […]

نماز بر حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله 3

امام علی (ع) فرمود: رسول خدا (ص) جان سپرد در حالی که سرش بر سینه‌ی من بود و جان او در کف دست من، روان شد و من آن را بر صورت خویش کشیدم ( چنان که سفارش کرده بود)؛ غسل او را انجام می‌دادم در حالی که فرشتگان یار و یاور من بودند؛ خانه […]