آیا امام باقر علیه‌السلام، ابوبکر را صدیق خوانده است؟

برخی بنابر روایتی که اربلی در کشف الغمه آورده بیان می‌کنند که امام باقر علیه‌السلام ابوبکر را صدیق خوانده و مخالفین این کلام را نیز شماتت کرده است! آنها با دستمایه قرار دادن این روایت، قصد دارند که باورهای شیعیان را زیر سؤال ببرند که البته این شبهه نیز قابل پاسخ است که شرح آن از این قرار است:

عبدالملک بن اعین

یکى از فرهیختگان سده دوم هجرى عبدالملک بن اعین, برادر زراره بن اعین, راوى معروف است. متإسفانه با آن که تعریف ها و توصیفات ارزنده اى از وى در لسان شریف امام صادق(ع) و اندیشمندان شیعه و سنى شده, ولى چهره وى بر برخى از رجالیون پوشیده مانده است. هرچند مقاله حاضر بحثى رجالى نیست اما تا اندازه اى زوایاى گوناگون زندگى عبدالملک را بررسى نموده و به علل تضعیف وى از سوى پاره اى رجالیون اهل سنت اشاره کرده و به گونه اى نسبتا مفصل درباره (خاندان) اعین سخن مى گوید.

گونه‌ها و روشهاى تفسيرى امام باقر (علیه السّلام) در مصادر روايى فريقين

روش‌شناسى تفسير امام باقر (ع) وقتى ضرورت و اهميت دارد كه بدانيم عصر اين بزرگوار دوران فرازها و فرودهاى فرقه‌هاى مذهبى ‏و غير مذهبى است. تلاشهاى فكرى و فرهنگى معتزله، مرجئه، اهل قياس، غلات، همراه خوارج و اهل‌كتاب، از ويژگيهاى عصر امام باقر (ع) ‏است كه به كارگيرى روشهاى مختلف تفسير قرآن از سوى امام گوياى حضور فرهنگى و فكرى فرقه‌هاى مذكور است.‏
مقاله حاضر با روش توصيفى ـ اسنادى، با تتبّع در روايات تفسيرى اين امام همام در مصادر روايى فريقين ـ به ويژه اهل‌سنّت ـ به دنبال شناخت ‏روش ايشان در تفسير قرآن است و بيان مى‌دارد كه امام، زمانى قرآن را به نطق درآورده، از آن براى تفسير كلام الهى استفاده نموده‌اند و گاهى ‏در حوزه معناشناسى به تبيين واژگان آيات الهى پرداخته‌اند، جرى و تطبيق، استفاده از عقل و برهان، بهره‌گيرى از اسباب نزول و … از ديگر ‏روشهاى تفسيرى امام است كه مطرح مى‌شود.‏

دفاع امام باقر علیه السلام از امیرالمؤمنین علیه السلام

هنوز قبر مطهّر امیر المؤمنین (علیه السّلام) در دوران امام باقر (علیه السّلام) مخفی است، امیر المؤمنین روی جمیع منابر لعن می‌شود. امام باقر (علیه السّلام) به این جایگاه رسیده به عنوان یکی از اهل البیت که چنین حجّیّت علمی پیدا کرده است، عرض کردم «جَاءَ العُلَمَاءِ یَقصدونَهُ بِالمَدینَة مِن کُلِّ أُفق». این‌جا چه کاری […]