وجوه اعجاز قرآن
وجوه اعجاز قرآن چیست؟
اعجاز قرآن
آیا آهن، فلزی است که از آسمان نازل شده و بیان این موضوع از موارد اعجاز قرآن است؟!
«نظریه صرفه» درباره اعجاز قرآن
«نظریه صرفه» درباره اعجاز قرآن را توضیح دهید؟ چه افرادی طرفدار این نظریه بودند؟
آراء سيّد مرتضى در وجه اعجاز قرآن
سيّد مرتضى در باب اعجاز قرآن، معتقد است كه خدا علومى را كه عرب فصيح مى‌توانست با آنها با قرآن معارضه كند، در زمان قصد معارضه، از آنان مى‌ستاند و چون سلب علمْ تنها در اختيار خداست، آنان درمى‌يافتند كه قرآن معجزه الهى است؛ يعنى نزد سيّد مرتضى، قرآن از آن رو معجزه است كه به اين صرف و سلب دلالت مى‌كند. وى فصاحت عالى قرآن را پذيرفته و نظم آن را بى‌سابقه خوانده؛ امّا فصاحت و نظم و ديگر وجوه مشهور را وجه اعجاز قرآن ندانسته است. نزد نگارنده، اشكال مهمّ نظريّه سيّد مرتضى اختصاص حصول «علم وجدانى» به الهى بودن قرآن، به عرب فصيح است؛ آن هم در هنگام قصد معارضه.
چند نكته در باب تواتر، تحدّى و اعجاز قرآن
1. صدق نبوّت هيچ پيغمبرى متوقّف بر بقاى معجزه كه آورده است، نيست؛ چنانچه از جميع انبياء گذشته
2. معجزه بودن قرآن مجيد متوقّف است بر چند امر:
3. تحدّى قرآن ـ چنانكه از آن جناب شد
4. در قرآن مجيد موجود، قطع نظر از فصاحت و بلاغت،
5. مسلمانان در مقام اثبات نبوّت نبىّ اكرم9 و ابطال ساير اديان، ابدآ محتاج به اثبات معجزه براى آن جناب نيستند
6. غير از قرآن مجيد ـ كه معجزه باقيه است
7. علّا مه در انوار الملوك در شرح ياقوت ابي‌اسحاق نوبختى در مقام دفع شبهه عامّه
تحقیق در وجه اعجاز قرآن کریم
اغلب مفسّران و دانشمندان علوم قرآنى در وجه اعجاز قرآن كريم بحث كرده‌اند. برخى از ايشان بر جنبه هاى بلاغى و لفظى تأكيد كرده‌اند و برخى ديگر بر جنبه هاى معنوى و محتوايى. اشكالاتى كه در بحث اعجاز بلاغى وجود دارد، يكى اين است كه چرا لفظ اعجاز در قرآن كريم استعمال نشده است و آيا اطلاق اين لفظ بر آيه و بيّنه رواست ؟ ديگر آنكه چرا در قرآن كريم و احاديث ائمه طاهرين :به وجه فصاحت و بلاغت اشاره‌اى نشده و بجاى آن از اوصافى مانند هدايت و نور و آيه و بينه و برهان و حجت و سلطان استفاده شده است؟ جنبه هاى معنوى و محتوايىِ اعجاز قرآن كريم، نسبت به جنبه هاى بلاغى و لفظى، از اهميت بيشترى برخوردار است و بعضى از علماى شيعه بر آن تأكيد فراوان كرده‌اند.