عالم اظلّه و ارواح: بررسى آراى دانشمندان قرن 4 تا 8

خداوند ارواح همه انسانها را دو هزار سال پيش از ابدانشان، خلق كرد و ارواح به صورت جنود مجنَّده با يكديگر ائتلاف و اختلاف داشتند. دانشمندان شيعى از قرن چهارم تا قرن هشتم هجرى، درباره تقدّم خلقت ارواح بر اجساد اقوالى ارائه كرده‌اند و در موضوع حيات ارواح، به استناد روايات و اخبار، به پژوهش و تحقيق پرداخته‌اند در اين مقاله، آراى شيخ صدوق، شيخ مفيد، سيّد مرتضى، شيخ شهاب الدين سهروردى و سيّد حيدر آملى بررسى شده است.

انسان در عالم اظلّه و ارواح: آيات و احاديث

خداوند معرفت خود را به صورت فطرى، به انسان و بلكه به همه حيوانات عطا فرموده است. اين معرفت در عالم ذرّ و عالم ارواح به انسان عطا شده است. خلقت ارواح قبل از اجساد، با استناد به روايت بررسى شده و پس از بيان تواتر روايات، نكتههايى به عنوان نتيجه بررسى روايات، ذكر شده است.فرقه فرقه بودن ارواح با توجّه به عبارت «الأرواح جنود مجنّدة» تبيين و معناى جنود مجنّده بررسى شده است، نظريّات استاد مصباح درباره اين روايات، بيان و نقد و بررسى شده، به تواتر روايات و نكات حاصله اشاره و روايات متفرّقه در اين باب نيز ذكر شده است.