روایات کافی
آیا بر اساس روایتی در کافی، شیعه معتقد است که قرآنی که جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل کرده بود، هفده هزار آیه داشت؟!
گستره ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام در اصول کافی و بصائر الدرجات
ولایت تکوینی، شأنی از شؤون اهل بیت(علیهم السلام) است که در حدود و گسترۀ آن، اختلاف است؛ از این رو، بعضی از راویان و محدثانی که روایات حاکی از کرامتهای اهل بیت(علیهم السلام) را نقل می‌کرده‌اند، متهم به غلو شده‌اند. در این تحقیق، به بررسی دامنۀ این موضوع، در دو منبع از منابع کهن روایی شیعه، اصول کافی و بصائرالدرجات، پرداخته شده است.
از مقایسۀ گسترۀ ولایت تکوینی اهل بیت(علیهم السلام) در این دو کتاب، روشن می‌شود که ولایت ایشان حوزه‌های متعددی را شامل می‌شود. صفار، روایات مربوط به حوزه‌هایی مانند: زنده کردن مردگان، طی الأرض، و شفای بیماران را به طور گسترده آورده و برای غالب آنها، عنوان باب مستقل قرار داده است؛ ولی مرحوم کلینی، در اصول کافی، اگر چه از قریب به اتفاق این حوزه‌ها، روایت نقل کرده، اما برای غالب آنها، عنوان باب مستقل، قرار نداده، و برای هر حوزه‌ای نیز، روایات کمتری را نسبت به استادشان (صفار) نقل کرده است.
تعلیقات آیت الله جعفری بر اصول کافی
آيت‌الله شيخ محمّدرضا جعفري بر ترجمه انگليسي كتاب اصول كافي، تعليقاتي نگاشته‌اند كه ترجمه فارسي بخشهايي از آن در شماره‌هاي پيش سفينه منتشر شد.
در اين گفتار، ترجمه تعليقات ايشان بر يك باب از كتاب اصول كافي را مي‌خوانيم.در اين تعليقات، درباره جنگ جمل و معركه‌گردانانِ آن (طلحه و زبير)، محمّدبن حنفيه، آزمونهايي براي شناخت امامان به حقّ از مدّعيان، نكاتي آمده است.
تعلیقات آیت الله جعفری بر اصول کافی
آيت اللَّه جعفرى بر كتاب الحجة اصول كافى نكاتى را ذكر كرده است، برخى از اين كتاب در باب – راويان حديث و يا افرادى كه در حديث از آنها نام برده شده – به لحاظ تاريخى و انساب مى باشد و برخى نكات اعتقادى در باب بداء. اراده خدا، غيبت امام موسى كاظم عليه السلام.
نكات اين مقاله درباره امام مهدىعليه السلام است. غيبت صغرى و كبرى، نظريات برخى از انديشمندان اهل سنت درباره امام مهدىعليه السلام، نظريههاى ابن خلدون، شيخ احمد محمد شاكر از علماى محدّث – مصرى، فتواى رابطة العالم الاسلامى، نائبان خاص و عام حضرت مهدىعليه السلام، باورهاى شيعى درباره محل زندگى آن جناب سرداب مقدس و علّت تكريم آن، نهى از نام بردن آن حضرت با نام مخصوص ايشان ازجمله مباحثى است كه به تفصيل نقد و بررسى شده است.
براساس فتواى رابطة العالم الاسلامى هيچ ترديدى در صحت و تواتر روايات درباره حضرت مهدىعليه السلام وجود ندارد، باور به ظهور امام مهدىعليه السلام واجب و يكى از اعتقادات اهل سنت و جماعت است تنها جاهلان به سنت پيامبرصلى الله عليه وآله و بدعت گذاران آن را تكذيب مىكنند.
تعلیقات آیت الله جعفری بر اصول کافی، شانزده باب
حضرت آيت‌الله شيخ محمّدرضا جعفري نجفي ترجمه‌اي دقيق و استوار از اصول كافي به زبان انگليسي، به سامان آورده كه چندين جزء آن به چاپ رسيده است. ايشان، علاوه بر ترجمه متن، تعليقاتي بر آن نگاشته‌اند كه به دليل گستردگي حوزه‌هاي مختلف موضوعي، مورد توجّه دانشوران بوده و هست. در اين گفتار، تعليقات نگارنده بر شانزده باب نخستين كتاب الحجّه به فارسي، برگردانده شده است.
تعلیقات آیت الله جعفری بر اصول کافی
حضرت آيت‌الله شيخ محمّدرضا جعفري نجفي ترجمه‌اي دقيق و استوار از اصول كافي به زبان انگليسي به سامان آورده كه چندين جزء از آن به چاپ رسيده است. ايشان، علاوه بر ترجمه متن، تعليقاتي بر آن نگاشته‌اند كه به دليل گستردگي حوزه‌هاي مختلف موضوعي، مورد توجّه دانشوران بوده و هست.
در اين گفتار، تعليقات نگارنده بر يازده باب نخستين كتاب الحجّه، به فارسي برگردانده شده است.
پاره ای از تعلیقات آیت الله اصفهانی بر احادیث اصول کافی
اين مقاله، تعليقات آيت‌الله ميرزا مهدي اصفهاني هشت حديث از پنج باب كتاب اصول كافي را دربر دارد كه از كتابِ چاپ نشده «اساس معارف القرآن» نقل شده است. اين احاديث و توضيحات آنها درباره معرفت خدا، اسماء و صفات الاهي و بداء است.براساس توضيحاتي كه آمده است، خداوند، معرفت خود را به بندگان تذكّر مي‌دهد و فطرت الاهي را به آنان يادآور مي‌شود؛ توصيف‌هاي بشري در وصف خداوند، نارسا است؛ اسماء و صفات الاهي تمييز او از خلقش را نشان مي‌دهد؛ و بداء جلوه‌اي بارز از قدرت و سلطنت واسعه الاهي است.
حواشی شیخ عاملی و شیخ حرفوشی بر اصول کافی
شيخ بهاءالدين عاملي و شيخ ابراهيم حرفوشي از دانشمندان قرن يازدهم شيعه، تعليقاتي بر شش باب از كتاب التوحيد اصول كافي دارند كه براي نخستين بار در اينجا به چاپ مي‌رسد. برخي از اين تعليقات، در حدّ توضيح كوتاه لفظي و عبارتي، و برخي ديگر، توضيح نسبتآ مفصّل در مسائل مختلف توحيد است.
نگارنده مقاله، ضمن تصحيح و تحقيق اين تعليقات، مقدّمه‌اي كوتاه شامل شرح حال آن دو دانشمند و توضيحاتي مختصر درباره مطالب آنها آورده است.
تعلیقات جعفری بر اصول کافی، چهارده باب
حضرت آيت‌الله شيخ محمّدرضا جعفرى نجفى ترجمه‌اى دقيق و استوار از اصول كافى به زبان انگليسى به سامان آورده كه چندين جزء از آن به چاپ رسيده است. ايشان، علاوه بر ترجمه متن، تعليقاتى بر آن نگاشته‌اند كه به دليل گستردگى حوزه هاى مختلف موضوعى، مورد توجّه دانشوران بوده و هست.
در اين گفتار، تعليقات نگارنده بر چهارده باب نخستين كتاب الحجّة به فارسى برگردانده شده است.
نمایه احادیث علم امام در کتاب الحجه اصول کافی
مرحوم كلينى علم الاهى امام معصوم (ع) را در كتاب الحجّه، در ذيل 93 باب و 348 حديث آورده است. اين احاديث، مستقيم يا غيرمستقيم، به علم امام (ع)، حجّيّت، عصمت و واجب‌الطاعه بودن امام (ع) اشاره دارند. حجّيّت امام (ع) در قول و فعل، رافع مشكلات و اختلافات است كه همان نور علم است.
توفيق و تسديد الاهى در عصمت، نقش خاصّى دارد كه از طريق افاضه علم است و عصمت بدون علم ممكن نيست و چون امام واجب الطاعه است، پس لازم است ريشه و اساس علم نزد او باشد. احاديثي كه به نحوى، بر علم الاهى امام دلالت دارند، در قالب جدول، شامل 364 رديف، محتواى حديث، نحوه دلالت و نشانى حديث (شماره باب، صفحه، شماره حديث) ارائه شده است. دلالت حديث بر علم امام (ع) با علائم اختصارى: الف: احاديث مستقيم، ب: اشاره به علم امام (ع) ج: احاديث غيرمستقيم، ج/:1 حجيت امام (ع)، ج/:2 عصمت امام (ع)، ج/:3 وجوب اطاعت امام (ع) ابواب 93 گانه در موضوع علم امام (ع) به ترتيب شماره باب، عنوان و تعداد احاديث مربوط، ارائه شده است. مدخلهاى اصلى اين نمايه عبارت‌اند از: ويژگيهاى امام (ع) به طور كلّى، ويژگيهاى امام (ع) از ديدگاه علم، ويژگيهاى علم امام (ع) در پيوند با امامت او، ويژگيهاى علم امام (ع) به طور كلّى، منابع علم امام (ع) و حيطه علم الاهى امام (ع).
قرآن کریم در آیینه روایات «اصول کافی»
نويسنده در اين گفتار، مطالب مربوط به قرآن را بر اساس دو باب از كتاب اصول كافى، نوشته ثقة الاسلام كلينى، در سه محور بررسى می كند: اعتقادات و مفاهيم برگرفته از قرآن، پرورش احساسات در قرآن، الگوى رفتارى در قرآن. تأكيد در بخش اوّل، بر توحيد و نتايج آن در باب معرفت و درك درست است.
در بخش دوم، پرورش احساسات انسانى در پرتو قرآن را می بينيم. و در بخش سوم، معيار برخوردهاى انسانى بر اساس قرآن بحث مىشود. پايانبخش مقاله، بررسى تهمت نسبت تحريف قرآن به نويسنده كتاب كافى است كه نويسنده مقاله، نادرستىِ اين نسبت را نشان مي‌دهد.
رسالة فی الکافی
پيامبر خدا(ص) مسلمانان را به تحصيل دانش امر فرمود. امّا اين امر، واجب كفايى بود براى گروهى از مسلمانان كه قدرت وامكان كسب علم داشتند، بدين گونه كه جمعى به كسب علم بپردازند وبه ديگران بياموزند. اين دانشمندان علم آموختند ودر دفترها نگاشتند. اين دفاتر، «اصول» نام گرفت، كه چهار صد اصل در اين ميان، امتياز خاصّ يافتند.اين اصول نزد شيخ كلينى صاحب كتاب كافى بود، كه از ان در نگارش وتدوين كتاب خود بهره گرفت. پس از گذشت چند قرن، منابعى كه در اختيار كلينى بود، از ميان رفت، و نياز به بررسى مجدّد احاديث كافى پيش آمد. از اين رو، دانشمندان قرن هفتم هجرى، ضوابطى براى بررسى احاديث پديد آوردند. شيخ آقا بزرگ تهران، كتاب شناس بزرگ شيعه در قرن چهاردهم هجرى و صاحب كتاب «الذريعة الى تصانيف الشيعة»، دراين رساله كوتاه – كه براى نخستين بار منتشر می شود – به بررسى شيوه كلينى در تأليف كافى و ضوابط دانشمندان قرنهاى بعدى در ارزيابى آن كتاب می پردازد.
نابغه قرن
برگرفته از کتاب سلسلة الاحادیث الضعیفة ص 525 و 526
البانی و علم رجال شیعه
برگرفته از کتاب سلسلة الأحادیث الضعیفة